Makina bat kontu


Lurrazala handitzen

AEBetako Maya Tolstoy eta Felix Waldhauser ikerlariek zuzendutako ekipoak Ozeano Barearen ekialdean, Mexikoren parean, hainbat tresna kokatu zituen itsas ondoan, 2.500 metro sakonera. 12 sismometro jarri zituzten eta horiek berreskuratzeko sistema automatiko bat erabili zuten, hau da, itsas azaletik seinale bat bidali eta sismometroa itsas hondotik askatu eta itsas azalera igotzen zen.

12tik lau baino ez ziren berreskuratu eta hasieran galdutakoak matxuraren ondorioz kaltetu zirela uste izan bazen ere, jasotako sismometroek erruduna lurraren barnetik ateratako magma izan zela adierazi zuten.

Datuak aztertu ondoren 2006ko urtarrilean astebetez magma atera eta atera aritu zela ikusi zen eta hau gertatu aurretik azken bi urteetan jarduera sismiko indartsuak izan zirela ere bai.

Beraz, bi baieztapen egin daitezke ikerketa horretatik. Batetik, lurrazalak zabaltzen segitzen duela eta bestetik itsasoan gertatzen diren erupzioak aurrikus daitezkeela mugimendu sismikoak aztertuz.


Gari aberatsagoa

Garia etxekotu ahala propietateak galtzen joan da. Horrela ogia eta pasta egiteko erabiltzen dugun gariak gari-espezie basatiak baino proteina, zink eta burdina gutxiago ditu. Joan den hilaren amaieran Science aldizkariak, AEBetako Californiako unibertsitateko Jorge Dubcovsky-k zuzendutako ekipoak egindako ikerketen berri eman zuen. Lan honetan, etxeko gariaren txirotasuna azaltzeaz gain TaNAM deituriko genea identifikatu zutela aipatu zuten.

Aipatu genea manipulatuz gariak metatu dezakeen proteina edo mineral kantitatea areagotu daitekeela ere ikusi dute, izan ere, gari-ale basatietan TaNAM geneak lanean diharduen bitartean etxeko gari-aleetan ez du ia lanik egiten. Genea martxan jartzen asmatu dute eta laborategietan bederen, gari-ale aberatsak lortu dituzte.

Aurkikuntza honek estatu txiroetan garrantzi handia izan dezake, bertako populazioak proteina eta mineraletan gabezia handia izaten baitu.

Gari-ale aberatsak lortu ahal izateko ez omen da inongo teknika genetikorik aplikatu behar, baizik eta landare-hibridazio sinple bat egitea nahikoa omen da; hau dela eta, sistema honek, aukera interesgarriak eskainiko dizkio populazio txiroari.


Azkenak
AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Kongok espero du tximino baztangari aurre egiteko adina txerto emango dizkiola Mendebaldeak

Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.


Hainbat gizon atxilotu dituzte asteburuan indarkeria matxistagatik

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Osakidetzan tratamenduari ekin nahi dioten transek psikiatriatik pasa behar dutela salatu dute

Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]


2024-08-20 | Euskal Irratiak
Bigarren etxebizitzen kontrako aldarria entzun da Miarritzen

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.


2024-08-20 | Mikel Aramendi
‘Txina komunismoaren aurretik’ ikuskizuneko sektaren atzean dagoen kuxidadea

Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Langile bat hil da Iurretan, baso-lanetan ari zela

LAB sindikatuaren kontaketaren arabera, dagoeneko 36 dira aurten Euskal Herrian lan-istripuz hildako langileak.


Taser pistola Foruzaingoaren armen araudian sartu nahi du Nafarroako Gobernuak

Nahiz eta Nafarroako hainbat udalerrietako udaltzaingoek taserrak dituzten, ez dago armen araudian jasota. Azkoienen lau aldiz erabili dute, eta Iruñean aurtengo ekainean erabili zuten lehen aldiz.


2024-08-19 | ARGIA
Palestinaren alde mobilizatu dira Bilboko eta Donostiako Aste Nagusian

Palestinarekin Elkartasuna plataformak deituta, bi hiriburuetako jaietan "Palestina presente" egoteko aldarria luzatu dute. Ostiralez Bilbon, eta larunbatez Donostian.


2024-08-19 | Behe Banda
Barra Warroak |
Soro bat, zoro bat

Testu hau goizeko ordu txikitan izaten diren hausnarketa batekin hasi da, Araba galduko herri batean zoruan jarrita, ortzimugan eguzkia ateratzen dela ikusirik. Zelai hori eta nabarren artean hegan egiten duten txoriei so eginez, mendietan dauden basoetan pentsamenduak galduta... [+]


Eguneraketa berriak daude