Kutsatuko didazu hiesa?
Barebackaren jatorrizko esanguran, GIBa hartzeko arriskua erotismoa indartzeko bidea da. Hala, azken urteotan barebacking party-en berri izan dugu, AEBetan eta Europako iparraldean batez ere. Hiesa eragiten duen birusari «opari» esaten zaio halakoetan. Parte hartzaileek jakin badakite GIBaz kutsatuta dagoen norbaitekin ari direla, baina ez zehatz nor den kutsatuta dagoena. Izan ere, russian roulette party ere esaten zaie halako jaiei. Pertsona bat baino gehiagorekin edukitzen dira harremanak, preserbatiborik gabe noski, eta GIBa «tokatu» ahal zaizu ala ez.
Kontuak kontu, gaur egun preserbatiborik gabeko sexu harremanak ugari dira, eta gero eta ugariago gainera. Ortiz de Zaratek dioskunez, Bilbon ohikoak dira kondoirik gabe sexu harremanak izateko hitzorduak, baina helburua, normalean, ez da kutsatzeko arriskuarekin jolastea -arriskua egon badagoela onartuta ere-. Aldiz, hamaika arrazoik bultza dezakete preserbatiborik gabeko harremanak gauzatzera: kondoiak gozamena gutxitzen duela pentsatzea, arriskua gutxiestea, «beroaldi» bat...
«Izan ere -dio Daniel Zulaikak, EAEko Hiesaren Kontrol eta Prebentzio Planeko koordinatzaileak- sifili, gonorrea eta halakoak berehala igartzen dira, sintomak arin azaltzen direlako, baina GIBak ez du sintomarik agertzen zazpi urtez edo. Horregatik luze itxaroten da analisiak egiteko». Maiz, gaixotasuna garatu den arte. Hala izan ziren, esaterako, iaz EAEn atzemandako GIB infekzio berrien %30. Gaixoek hiesa zeukatela jakin orduko jakin zuten, halaber, GIBdunak zirela.
Hiesa gora doa beraz, eta sexua du horretarako bide nagusia. «Epidemiaren historian zehar, munduko herrialderik gehienetan sexu harremanak izan dira kutsatze bide nagusia, salbuespen gutxi batzuetan izan ezik: Espainia, Frantzia hegoaldea, Italia, New York...», azaldu digu Daniel Zulaikak. Hemen, droga erabiltzea izan ohi zen kutsatzeko bide garrantzitsuena, baina hori nabarmen aldatu da 1997tik. Urte hartatik aurrera, Euskal Herrian ere sexu harremanak izan dira GIBa transmititzeko modurik ohikoena. Eta batez ere, harreman heterosexualak.
Nerabeek haurdunaldia saihestu nahi dute, eta gainerakoak bost axola, Alvaro Ortiz de Zaratek dioenez. Bareback hitza gay web guneetan hasi ziren erabiltzen, baina denon kontua da. Hiesa den bezala. Haren kontra egunero borrokatzen direnek gogoratzen dutenez, oraindik bada hipokresiarik gai honen inguruan. Ez baita ahaztu behar GIBak aspaldi aurkitu zuela habia goxoa ezkonduen ohean.
L5 lineak Euskotrenen ibilbidea aldatuko du, eta geltoki batzuk eraitsiko dituzte, tartean Usansolokoa. Trenaren ibilbidea lurperatuko dute eta beste geltoki batzuk gehituko dituzte. 2022an, Eusko Jaurlaritzak linea horren jatorrizko proiektua aldatu zuen Usansoloko geltokia... [+]
Gasteizko jaiak hasteko aste gutxi falta direla, Gasteizko Txosna Batzordeak urgentziazko prentsaurrekoa eman du, salatzeko Arabako Foru Aldundiak txosnetan TicketBAI ezartzera derrigortu nahi dituela. "Parekatu egin nahi dituzte txosnak eta irabazi ekonomikoa helburu duen... [+]
Jose Ignacio Munilla gotzainak enegarren aldiz erakutsi du bere homofobia, homosexualitatea “sendatzeko” terapiak defendatuz. Valentzian irakasle bat harrapatu dute ikasleekin birmoldaketa homosexualeko terapiak egiten, eta Donostiako apezpiku ohia irakasle horren... [+]
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]
Kapitalismoak sortutako krisi ekosoziala ondoez globala ari da eragiten planeta osoan. Baliabide material eta energetikoen "gailurrek", hazkunderako eta metaketarako mugak ezarriz, natura eta gizartearen arteko desorekak ekartzen dituzte. Estraktibismoaren gurpil... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
Zerbaiti edo norbaiti agur esatea abandonuarekin, amaierarekin eta, azken batean, dolu-prozesuarekin lotutako ekintza izan ohi da. Seguru noizbait esango zenutela –edo norbaiti entzungo zeniotela– “ez zaizkit agurrak gustatzen” esaldi tipiko eta topikoa... [+]
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]
Usainak keinuren bat eskatzen zuen, baina berak egin ez zuenez (ezin zitekeenez beste usainik espero), besteok ere ez. “Ez, ez, ez daude denak. Bizirik dirautenen atalik ez dago, ez dut inor bizirik utzi, adibidez, ezpainik gabe (ikusi dituzue? Horiek perfektuak iruditzen... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]