«Batzuk pozik besteak agonin!»


2021eko uztailaren 19an

Parrandatik zetorrela, norbaitek, «Zer moduz Hernanin?» galdetu eta izenburukoa erantzun omen zion Amezketako Fernandok. Aspaldiko erantzun horren karira eta Xabier Mendiguren Elizegiren Atun trontzo baten aurrean iritzi artikuluan azalduriko bi iritzien inguruan arituko naiz.

Lehena: «Hemen (Euskal Herrian) badaukazue oraindik (...) erresistentziarako indarra (...) eta gainera ez zentzu agoniko triste batekin, bizipozez beterik, baizik ", diosku aleman ezkertiar batek. Egia da, badugula -segun eta nolako- erresistentziarako indarra, eta baita zenbait borrokari bizipoza dariola; alabaina, nazio arazoari dagokionez, bizipozez beterik baino agoniaz kutsaturik ikusten dut nik. Izan ere, 60ko hamarkadako Pizkundean esaten zen: euskarak, hau eta hau ez ba du lortzen, jai du. Euskal Herriak independentzia lortzen ez badu bereak egin du. Herri agoniak bizi gintuen. Eta gauzak dezente aldatu diren arren, sentimendu agoniko hori ez da guztiz desagertu. Are, nola ulertu bestela borroka armatuaren iraupena?

Beste kupeleko kontua da eguneroko bizitzan nola islatzen den. Gurean jende asko, euskaltzalea eta ezkerrekoa ere, oso ondo bizi da -eta hein handi batean Hirugarren Munduaren kontura-. Agonia nazionala eta bizitza erosoa ez da psikologikoki ondo uztartzen. Hortik gure kontraesanak. Nire lagun zahar batek dioen bezala: «komo dios bizi den hiltzear dagoen herri batekoak ote gara?»

Dena den, bizipozez beterik ala triste agoniko izan, ze arraio! Manifestazioaren bezperetan sagardotegira joateak, eta kultur jardunaldi aspergarrien ondoren atuna eta txakolina jan-edateak, gure kontraesanekin bizitzen laguntzen digute.

Bigarrena: batzuentzako «Iraultzaren azken zuzia omen» gara, bestentzako, berriz, «burges koskorrak, are, ezkerrekok ikusezinak bihurtu omen gara». «Non daude ezkertiarrak?» galdetzen zuen Pako Aristik abuztuko oporren erdian.

Nire uste apalean, gurean Europako gainontzeko herrialdetan bezala ezker diferenteak daude, bakoitza bere afanean. Hor dago ezker instituzionalista, bere aldarrietan erreformatzailea eta praktikan sistemaren kudeatzaile hutsa bihurtu dena; eta hor dago ezker erradikala, abertzalea, alternatiboa, edo dena delakoa, bere aldarrietan iraultzailea eta praktikan erresistentzia borroketara mugatuta edo erreformak lortzeko saioetan murgilduta. Hauentzat zaila, harago joatea.

«Iraultza inoiz egin ez den toki batean, -1936ko iraultza sozialak porrot egin zuen militarren eraso azpian, eta 1977ko haustura demokratikoa hondora joan zen erreformaren itsasoan- eta iraultzaile ez den egoera batean, nola izan iraultzaile?» galdetzen nuen Satorra lagun zahar horri! liburuxkan, eta galderari ezin erantzun jarraitzen dut. Norbaitek baleki erantzun diezadala, arren.


Azkenak
Asier Urbieta, 'Faisaien irla'
“Guretzako mugarik ez dago eta horrela estreinatu behar zen: mugarik gabe”

Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]


Haur Hezkuntzako irakasleen %94 emakumeak dira

Ikaslea zenbat eta adinez txikiagoa izan, orduan eta feminizatuagoa da irakasle lana: Haur Hezkuntzan, 10 irakasletik 9 baino gehiago emakumeak dira munduan, Lehen Hezkuntzan %67a eta DBHn %54a. “Kuriosoa da, zaintza oinarri duten beste lan batzuetan (erizainak, erizain... [+]


2025-04-24 | Gedar
Indarkeria matxistaren aurkako babesa: Hego Euskal Herrian, salatutako kasuen %31tan ez ziren neurriak hartu

Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.


Sarako Idazleen Biltzarraren 42. edizioak euskal idazle eta irakurle andana bildu ditu

Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]


Pertsonon datu-pribatutasuna ezbaian, delinkuentziaren aitzakian

Kondenatutako atzerritarren nazionalitateari buruzko datuak argitaratuko dituela adierazi du Erresuma Batuko Barne ministroak. Bide beretik, pasa den astean ezagutarazi zen Aste Nagusian atxilotutako 79 pertsonaren argazkiak filtratu zituela Ertzaintzak.


2025-04-23 | Jon Torner Zabala
Madrilgo mugimendu ekologistan infiltratutako beste polizia bat atzeman dute

2002az geroztik Espainiako Estatuko hainbat kolektibotan infiltratutako hamabi poliziaren berri eman dute La Directa eta El Salto agerkariek. Nieves López izen faltsua baliatzen zuen Espainiako poliziaren kasua da publiko egin duten azkena. El Salto-k argitaratu duenez,... [+]


2025-04-23 | El Salto-Hordago
Arun Kundnani: “Arrazakeriak gizarteko baliabideen banaketarekin du zerikusia”

Militante eta ikerlari antiarrazistak abiapuntu argia adierazten du: arrazakeriaren aurka borrokatzea ez da zeregin psikologiko edo diskurtsibo bat, baizik eta egiturak desegiteko premia.


Militarizazioan beste urrats bat eman du Espainiako Gobernuak: 10.471 milioi euro gehiago bideratuko ditu Defentsara

Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.


Ukrainarako “irtenbidearen” bila, edo ez?

"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]


2025-04-23 | Jon Torner Zabala
Gipuzkoako klub batean jokatzeko ez da derrigorrezkoa izango eskola kirolean parte hartzea

EAEko Auzitegi Nagusiak agindu ostean eskola kirolaren aurkako epaia berehala betetzeko, Gipuzkoako Diputazioak jakinarazi du erabakia "onartu eta errespetatu" egingo duela, helegiterik ez duela aurkeztuko, eta aurrez Espainiako Auzitegi Gorenean jarritako kasazio... [+]


Herritarren kexuaren gainetik pasaz, aitzina doa Gatika-Cubnezais itsas azpiko kable elektrikoaren eraikuntza

Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile... [+]


2025-04-23 | Behe Banda
barra warroak
Unpopular opinion

Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]


Almidoitik eratorritako mikroplastikoak kaltegarriak izan litezke osasunerako

Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]


Emakumeek lan munduan izandako garrantzia islatu dute Arabako Arte Ederren Museoan

Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]


Eguneraketa berriak daude