Jesus Mari Olaizola, Txiliku: «Ez da sinetsi behar egia dela istorioetan kontatzen den guztia»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Nola sortu zen Bizitza eredugarriak?
Hasiera batean, liburuan laurogei istorio kontatzeko asmoa nuen, eta izenburua ere prest neukan: Berrogei egun eta berrogei gau. Laurogei biografia labur izango ziren; horietatik berrogei kontakizun benetako, asmatu gabeko biografiak -nahiz eta narrazioan kontatutakoa sinesten zaila izan-, eta beste berrogei irudimenezkoak, agian aurreko berrogeiak baino sinesgarriagoak baina asmatutakoak. Liburutxar honek, ordea, ez zuen nik erakutsitako bidetik joan nahi izan.

Eta zer egin zenuen orduan?
Amore eman eta istorio gutxiago baina luzeagoak eta «eredugarriagoak» egitea erabaki. Baina kontakizunek gorde dute hasierako malezia hura: ez da sinetsi behar egia dela istorioetan kontatzen den guztia.

Beraz, zer egin behar du zure liburu honen irakurleak?
Pentsatu, irakurtzerakoan, istorio serioak asmatutako adar-jotzeekin nahastuta egon daitezkeela kontakizunetan. Eta alderantziz, pentsatu irakurritako istorioan sinesten hain zaila den hori egia izan daitekeela. Atal batean ehunetik laurogei asmatutakoa bada, beste batean egia izango da hamarretik bederatzi. Hala eta guztiz, kontakizun bakoitzean badago, beti, benetako erreferentziaren bat, errealitatearekin lotzen duen soka bat: itsasontziak lotzeko sokatzarra bezalaxe ziba dantzarazteko listari mehea. Hasierako asmoak ekarri du hori, errealitatearen eta asmatuaren nahastea, eta idazteak berak gainontzekoa: laurogei biografia labur egin ordez hogeita bost -ziento laurdena, piperrak eta tomateak aldatzen diren bezala- biografia «hobetu» egitea.

---------------------------------------------------------------------------
Bizitza eredugarriak
Jesus Mari Olaizola Txiliku
Elkar
264 orrialde 17,50 euro


Benetakotasun eta fantasia hogeita bost biografiatan

Alfabetoaren letra bakoitzari jarraituz hogeita bost biografia idatzi ditu Jesus Mari Olaizola Txilikuk Elkar argitaletxearen eskutik plazaratu duen Bizitza eredugarriak izenburuko liburuan. Nolanahi ere, egileak ohartarazten du, neurri batean ala bestean, biografia horietan benetakotasuna eta fantasia nahasturik daudela, eta irakurlearen esku uzten du asmatzea narratzen dituen bizitza bakoitzaren baitan zenbat dagoen egiatik eta zenbat ziritik. Dena den, Barbara Allen-en bizitza tristearekin hasiera eman eta Robert Liston zirujau trebearen gorabeherekin amaitu dituen biografia hauei gehikuntza bitxi bat erantsi die Txilikuk: narrazio bakoitzaren amaieran aipatzen du kontatzen den istorioarekin edo haren protagonista izandako pertsonaiekin zerikusia duen abestiren bat, gutxienez. Gogora ekarri dituen pertsona guzti horiek zergatik jo daitezkeen eredugarritzat, berriz, egileak bakarrik daki. Batzuk alproja samarrak izan ziren. Beste batzuek, berriz, agintea edota era bateko zein besteko nagusitasuna bere esku zutenen krudelkeria jasan behar izan zuten. Eta badira zeukaten irudimenaren indarrez egin zituzten aurkikuntzengatik eredugarri jo dituenak ere.


Azkenak
2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


2024-07-24 | Itxaro Borda
Estres test

Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]


Eguneraketa berriak daude