Haurren obesitatea: hobe neurriak garaiz hartzea
Haurren obesitateak kasuen %5ean bakarrik du arrazoi genetikoa edo endokrinoa (barrukoa). Gainerako kasuetan, alegia ume obesoen %95ean, arrazoia kanpokoa da, nutrizionala, elikadura desegoki batek sortua. Eta bigarren talde handi horretan emaitzarik onenak obesitatearen diziplina anitzeko tratamenduarekin lortzen dira, bertan pediatrak, psikologoak eta dietistak batera parte hartuz. Dieta orekatua, ariketa fisikoa egitea, heziketa nutrizional egokia eta portaera aldaraztea; horiek lirateke tratamenduaren funtsezko zutabeak.
"Ahalegin nagusiak prebentziora bideratu behar dira, ohitura dietetiko egokiak bultzatu eta horien abantailak ezagutzera emateko", dio Nafarroako Unibertsitateko Javier Aranceta doktoreak. Haurren obesitatea osasun publikoko arazo nagusietakoa bihurtu da, eta berorren arrazoiak eta ondorioak kezkagarriak dira benetan. Normalean tradizioz ondoen elikatzen ziren herrialdeetan ere (Europako hegoaldean, batik bat) ohitura nutrizionalek okerrera egin dute, modu nabarmenean gainera, "zabor" janarien eta telebista edo ordenagailuaren aurrean egiten diren ordu luzeen ondorioz. Egoera horren arduradun nagusiak gurasoak eta hezitzaileak dira. Baina ez da ahaztu behar haur-obesitateak umearen garapen psikosozialean eragina duela, eta helduaroan obeso izateko arriskua gehitzen duela, gaixotasun kardiobaskularrak izateko eta horiengatik hiltzeko arriskua ikaragarri ugalduz.
Bukatzeko, hona hemen ikerketak utzitako datu beldurgarri batzuk: Urtero 400.000 ume obeso gehiago daude Europan. Gaur egun 14 milioi dira, guztira, arazo hori duten umeak Europar Batasunean.
Europako zifrarik altuenak 6 eta 12 urte artean ematen dira (%16,1eko prebalentzia) eta adin-tarte horretan Espainia da arazo larriena duen herrialdea.
2 urtetik 29 urtera bitarteko biztanleen %13,9 obesoak dira Espainian.
Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]
Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.
Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.
Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.
Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.
Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.
Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.