Dzanga doinu gardenetara


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ez dira asko Euskal Herrian Four Friends-ek egiten duen musikarekin zerikusia duten taldeak. Bizkaitarrak Bilbop izen aproposaz bataiatu zuten lehen diskoarekin estreinatu ziren euskal musikaren merkatuan. Orduan, kantu guztiak instrumentalak ziren: swing gardena hainbat estilotako kolorez jantzia. Taldea osatzen zuten «Lau Lagunak» ondokoak ziren: Iñaki Iraeta (gitarrak), Jorge Gómez (bateria), Fernando Iraeta (baxua) eta Eneka Albizu (gitarra). Estreinako lan hartarako, ordea, beste hainbat adiskidez inguratu ziren. Tartean, Carlos Jover harmonikan eta Joe González saxoetan. Dzanga lanean aurreko kolaboratzaileez gain, Dani Amat perkusionistak ere hartu du parte. Horrez gain, banda bilbotarrari partaide berri eta egonkor bat gehitu zaio: Izar Herran abeslari gaztea, hain zuzen .


Tio Peten berriro

Bilbop bezalaxe, bigarren lana Tio Pete estudioetan grabatu dute José Lastra teknikari zutela. Kantu guztiak zuzenean jaso dituzte, hau da, musikari guztiek batera grabatuz. Eta oraingoan ere, uzta propioko abestiak eta estandar eta klasikoen moldaketak tartekatu dituzte. Bertsioen artean, Cooley eta Davenportek sinatuta 50eko hamarkada amaieran Peggy Leek ezagun egin zuen Fever, Miles Davisen So What eta Marvin Gayeren What's Going On? aurki ditzakegu, besteak beste. Estilo aldetik Dzanga aurreko lana baino irekiagoa dela esan daiteke. Estiloa zehaztea zaila eta batzuetan oso gustukoa ez bada ere, Eneka Albizu gitarra joleak kantu bakoitza zein musika motara hurbiltzen den esan digu: Gure ezpainen derrota popa da, No Problem swinga, Swinging Mama rockabillya, Fever surfa, Enough Of You bluesa, Mambo Inn mamboa, So What 70eko jazz diskora hurbiltzen da, What's Going On jatorriz soula bada ere, diskoko moldaketa rock sinfoniko edo progresibora gerturatzen da, Sparrow 70eko hamarkadako dance musika, Sugar swinga eta Dzanga rockabillya. Dena den, «kantu guztiak entzundakoan zer nolako gorputza gelditzen zaizu? Ona ala txarra? Horixe da garrantzitsuena». Ados gaude bilbotarrak esandakoarekin. Hala eta guztiz ere, idatziz musikaz jardutea ez da erraza izaten eta irakurleari nolabaiteko erreferentziak eman behar dizkiogu. Jazz, blues eta poparen uztarketatik abiatuz bilbotarrek estilo horiek guztiak era garden eta finean jorratzen dituztela nabarmenduko luke lerrook idazten dituenak.


Lekeitio eta Afrika

Disko berriaren tituluak Lekeitioko herriarekin du zerikusia. Taldeko hiru partaidek udako bizileku izan dute Bizkaiko kostaldeko herrixka. Beraz, bertan «murgildu» esateko hitza erabiltzea erabaki zuten. «Lekeition Dzanga hitza asko erabiltzen da. Eta gure musika eremua zabaldu egin dugunez 'Murgildu-Dzanga' kontzeptua aproposa iruditu zitzaigun: uretara jauzi egin eta musika zabalean murgildu», azaldu digu Albizuk. Gerora irten den adiera bada ere, bilbotarrek beste azalpen bat ere badute tituluarentzat: «Dzanga Afrika erdian dagoen erreserba natural bat ere bada. Eta gure diskoa ere musika erreserba bat da. Bistakoa da zertan sinesten dugun eta zer egiten dugun».


Gaztelaniaz grabatzeko proposamena

Taldea Tio Peten zela, estudioko bazkide eta El Consorcio ahots taldeko partaide Carlos Zubiagak Madrilera bidaia egin eta gaztelaniaz disko berri bat egitea proposatu zien bilbotarrei. Haatik, Four Friendseko kideek ezezkoan eman zioten. «Diskoa grabatuta geneukala etorri zen Zubiaga estudiora, Madrileko beste lagun batekin. Kantuak nahasten ari ginen eta Izarren ahotsa entzun zutenean harrituta gelditu ziren. Disko berri bat grabatzea proposatu ziguten, beraiek ekoitziko zutela eta multinazionaletan mugitzen saiatuko zirela esanez. Baina gaztelaniaz grabatu beharko genukeela. Guk, ordea, ez genuen gure burua proiektu horretan ikusten», dio Eneka Albizu gitarra joleak. Izar bezalako musikari gazte batentzat proposamena bideragarria izan zitekeela uste dute taldekideek. Alabaina, gainontzeko partaideak, tartean adina eta beste hainbat arrazoi direla medio, ez zeuden horrelako jauzi bat emateko prest: «Nik uste dut horretan denak gaudela ados. Guri musika egitea gustatzen zaigu, guri gustatzen zaigun musika, nahi dugun moduan, diskoak nahi ditugunean kaleratuz eta bestelako mugarik gabe. Horrelako proiektu batean sartzeak zenbait muga eta inposaketa ekarriko lituzke eta guk ez dugu horren beharrik».

Aurrera begira, taldeak hirugarren disko baterako errepertorioa euskaraz landu nahi du ahal den neurrian. Banda bizkaitarrak hirurogeita hamar kantutik gora ditu kantu zerrendan. Hortaz, badu nondik hasi lanean.

Urtetako esperientzia
Dzanga Four Friends-en bigarren lana bada ere, partaideen ibilbidea luzea da musikagintzan. Izan ere, partaide berria salbuespen, banda bilbotarra ez baita gaztetxoz osatutako taldea. Jorge Gómez bateria jolea gitarra eta bateria jotzen hasi zen 80ko hamarkadan. Azkenean bateria aukeratu eta Bilboko hainbat talderekin aritu zen. Nabarmenena, agian, La Sectarekin - heavya eta punka uztartzen zituen banda- izandako esperientzia da. Ondoren pop-rocka egiten zuten makina bat taldetan aritu zen, Litle Fish eta Los Chinaskis, besteak beste. Sesio eta zuzeneko musikari gisa ere lan egin du. Iñaki Iraeta 70eko hamarkadan hasi zen gitarra eta bateria ikasten. Iraeta, ordea, gitarrarekin gelditu zen. Matilde eta Bluestones bezalako proiektuetan ibili den arren, Four Friends da orain arteko bere talderik egonkorrena. Iñakiren anaia dugu Fernando Iraeta, taldeko baxu jolea. Anaia baino bi urte gazteagoa, 42 urterekin, hainbat proiektu tartekatu ditu Four Friendsekin batera. Jadanik 10 urte daramatza ikasle gisa Mr. Jam Bilboko Jazz eta Musika Garaikideko eskolan. Izar Herran da taldeko «Bosgarren Laguna» eta bandako partaide gazteena. Hogeita bat urteko abeslaria pianoa eta gitarra ikasten hasi zen eta hamasei urte zituela Mr. Jamen gitarra eta ahotsaren teknika hobetzeko eskolak hartzen hasi zen. 2003an Canal Vizcaya telebista kateak antolatutako abesti lehiaketa bat irabazi zuen. Eneka Albizu gitarra jolea, berriz, 80ko hamarkada amaieran Naste Borraste izeneko bandan izan zen, punka, ska eta rockabillya uztartzen zituen bandan. Horrez gain, zazpi urtez euskal kantuak, habanerak eta Hego Ameriketako musikako hainbat estilo jorratzen zituen Los Barbis taldean baxua jo zuen.


Azkenak
2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


2024-07-24 | Itxaro Borda
Estres test

Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]


Eguneraketa berriak daude