2046


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Wong Kar Wai-en filmean bezala, galdutako oroitzapenetara eramaten gaituzten trenak badirela errango nieke, berri bila datozkidan ttakun-kideei. Aski da 2040ko epearen izua gainditzea, desoreka orokorraren ordezko oreka berreskuratzeko. Mortimer-en Zatikia ahanzten da, Coca-Cola botoilatxoa husten eta barran geratzen den gin hondarrari tonic ttilika bat eransten trenera igan aitzin. Idazleek alabaina badakite dena fikzioa dela, Durangoko azoka barne.

Ez naiz izan 2040ko Durango feria erraldoian. Izturitzeko harpeetan gordetzen naiz eta teknika intergalaktikoak arrotz zaizkit. Euskal Herria 2010 lemak hatsanka atxiki gintuen garaiaz gogoratzen naiz, mirakulurik ez zen gertatu bistan dena, are gutxiago 2020an eta 2030ean. Erdi etsiak ginen engoitik 2040ra heltzean. Agudo, 2046an, iraganerako (Eusko) tren urdinaren hartzea erabaki nuen memoria hilak harrotzearren.

Eta Urlia, Sandia eta Berendia euskal idazle ozentsuek nehoiz zangopilatu ez zituzten alorretan kausitu nintzen, betazalak apaldu orduko. Hasieran Cyberoan nengoen: zikoinen hegaldiak mirets nitzakeen Larraine gainetik eta urre koloreko eki-sartze bat, Atharratzeko plazaren minetik. Handik laster, Iruñeko adiskide minen konpainian nintzen mintzaira zaharrez barra-barra mintzo -isila nintzen, baina azken udak kalakari etengabez itxuraldatu ninduen-, eta gero Gasteizen Hertzainak taldeko baxu jolearekin garagardo haguntsua hurrupatu nuen, Bilbon Lopez de Haron behera enekin kantari orroaz zebiltzan andre ederrei beha zoratu aurretik: non hago zein larretan abesten zuten Barkoxeko ostatu keztatu batean bailiran, zintzurrak larrutzen...

Ez dut den mendrenik ere Mortimer-i pentsatu.

Hamabost axola murdukatu dut, Euskal Idazleen Elkarte gabeko gisa, mendeak badu ez dudala urteko kuota ordaindu eta hondarrean elkartetik kanporatu naute. Ohartu naizenez, anitzetan, kanporatua izateak ondorio onak baizik ez dakarzkit. Eta marmaratuko dute, arras asperturik, aditz trinkoak deblauki erabiltzeko ohitura nazkagarri hori, horrelakorik ez du bederen Mortimer-ek, ez eta euskal literatura ohoratzen duten Urlia, Sandia eta Berendiak. Birtualki ere ez. Trinkotasuna ez da konputeren hertzeetarik erraz pasatzen. Hobe niretzat, ezen 2046rako (SNCF) tren gorrian urtzen ahal naizelako, denbora D-ra itzultzeko xede eta asmorik gabe.

Marsana karrikako tabernara ihes dabilke halaz nire izpiritua. Lagun emeak inguruan dauzkat. Haien soak, haien irriak, haien hitzak irensten ditut gaur, atzorik izan ez balitz bezala: atzo guztia, nostalgiatik at, funtsean oraina oinarri duen bihar bat da. Ardoz betetzen dira basoak eta hizkuntzak nahasten, ezpainen dei samurrei erantzunez. Giro horretan Mortimer-ek ez luke Wong Kar Wai konprenituko. Halaber, ez lituzke ulertuko burdin meatzari ondorengo ene altzairuzko urratsak, Dominika Llarraki, Niko Etxart eta Robert Larrandabürük elkarrekin xuxurlatzen duten airea sano da delakoaren notak, hiru emaztekiko kuadrila alegera Bilboko gauean eratorrian dabilaneko algarak.

Gaizo Mortimer: ez naiz den-mendrenik jeloskor.

Egiaz pixka bat deskonektatua naiz, ez dut sinadurarik ematen, ez naiz bilkuretara azaltzen eta ene aburua ez dut partekatzen. Hargatik, ttakun-kide amoltsuak, ez etsi. Gutiziarik gabe ez abia Liburu Azoka hanpurostara. Alderantziz, zatozte nirekin, Euskal Herrian zehar, milaka leku hunkigarri aurkitzen direlako, maite ditugunekin, liburu eta ordenadoreetarik urrun gozatzeko.

Treguaz balia gaitezen 2046rako (DB) tren zurbailetan gerizatzeko.


Azkenak
2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


2024-07-24 | Itxaro Borda
Estres test

Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]


Eguneraketa berriak daude