Moon cup: Hilekoaren kopatxoa


2021eko uztailaren 19an
Non arraio bilatu ez dakizuelako, zeudenik ere inork esan ez dizuelako edo, besterik gabe, erabiltzen dituzuen tanpoi eta konpresekin gustura zaudetelako, ziurrenik oso gutxik probatu dituzue bestelako produktuak. Merkatuak hainbat alternatiba eskaintzen ditu, baina erdi ezkutuan daude, norbaitek horien erabilera zabaltzerik nahi ez balu bezala. Ezagunena, agian, «Hilekoaren kopa» delakoa da. Kanpai itxurako latex edo silikonazko kopatxoa da. Bost zentimetro inguru dauzka eta tanpoien kasuan bezala, hilekoan zehar baginan sartu behar da. Kopa horrek, ordea, ez du odola xurgatzen. Jaso egiten du. Betetzen denean, hustu, garbitu eta berriro erabili ahal da. Zuzen erabiliz gero hamar urte iraun ditzake eta 30 euro inguru balio du. Merkatuan hainbat markatako kopatxoak daude. Wikipediak lau aipatzen ditu Menstrual cup artikulu aberatsean: The Mooncup (Ingalaterran fabrikatua), The DivaCup (Kanada), The Keeper (AEB) eta Lunette (Finlandia).

Mooncup kopatxoa adibidez silikonazkoa da eta hilekoaren intentsitatearen arabera, 4-8 orduro hustu eta garbitu behar da -Wikipedian kopatxook hustu behar izan arte 10-12 ordu igaro daitezkeela irakurri dugu-. Bi motatakoak daude: B motakoak haurrik izan ez duten edo zesarea bidezko erditzea izan duten hogeita hamar urtez azpiko emakumeentzako dira eta A motakoak gainerakoentzat. Web gunean irakurri daitekeenez, produktu horrek hainbat abantaila eskaintzen ditu: ekonomikoak -behin erabiltzekoak diren produktuekin sei hilabetetan xahutzen dena baino gutxiago balio du-, ekologikoak -berrerabilgarria da, ez dago zakarrontzira bota beharrik, kartoi eta plastiko gutxiago erabiltzen da...-, osasunari dagozkionak -ez du irritaziorik sortzen, produktu kimikoekin kontaktuan jartzea saihesten du...- eta praktikoak -garbitu eta jartzea erraza da, ordezkoak eramatea ez da beharrezkoa, beste produktuek baino fluxu gehiago biltzen dute...-.

Ainhoa Ugartek, 25 urteko gazteak, duela gutxi Mooncup kopatxoa erosi zuen Internetez, konpainia horren web gunean, lagun baten bidez haren berri izan ostean. Dioenez, baginan behar bezala sartzeko apur bat entseatu behar izan zuen, baina orain ezer ez balu bezala sentitzen da: "Tanpoien iragarkietan daramatzagunik ere ez dugula sumatzen esaten digute, baina ez da hala". Gainera, «Hilekoaren kopak» ohiko produktuek baino gutxiago kutsatzen duela adierazi digu, tanpoiek eta konpresek kotoi, paper eta plastiko ugari xahutzen dutelako.


Pentsamoldea aldatu behar

Mendebaldeko herrietako emakumeen artean «Hilekoaren kopa» erabiltzea ez da ohikoa. Mooncup konpainiaren web gunean irakurri daitekeenez, litekeena da emakumeek produktu hori mesfidantzaz ikustea: «Ez al da deserosoa izango? Eta higienikoa al da?...». Galdera horiek hilekoari buruz dugun pentsamoldearen ondorio dira. Behin erabiltzeko produktuentzako alternatibarik ez digute erakutsi eta horrek gure pentsaera baldintzatu du. Iritzi horrekin bat dator Ugarte, eta adiskide batekin izandako elkarrizketa jarri digu adibidetzat: «Mooncup kopatxoa zer zen azaldu nion eta bere erantzuna hauxe izan zen: 'Ezin al duzu behin erabiltzekoak erabili, pertsona normalak bezala?'. Erabili eta botatzeko produktuak garbiagoak direla dirudi. Hori saldu digute, paperezko musuzapien kasuan bezala. Behin erabiltzeko produktuekin garbiago egongo zarela ematen du. Bada, zu garbiagoa egoteko inguru guztia zikintzen ari zara». Gainera, horren guztiaren atzean dagoen «negozio zikina» kritikatzen du Ugartek.

XX. mendean zehar hainbat konpainik produktu berritzaile horien erabilera sustatu zuen, baina azkar erretiratzen zituzten, osperik lortzen ez zutelako. Dena den, apurka-apurka gero eta ezagunagoak dira eta eskaintzen dituzten abantailek emakume ugari konbentzitu dituzte. «Hilekoaren kopak» hainbat establezimendutan -medikuntza alternatiboaren alorrean txerta daitezkeen horietan batez ere- daude salgai, Wikipediak hizpide dituen lau konpainia horien herrialdeetan bereziki, baina baita beste leku batzuetan ere. Euskal Herrian bertan, badugu produktu horiek eskuratzeko aukera. Inguruan dituzuen «parafarmazia» direlakoetan galdetu eta ziur informaziorik eskuratuko duzuela. Dena den, Ugartek egin bezala, Internetez ere eros daitezke. Aipatu konpainien web guneetan harremanetarako e-posta eta telefono zenbakiak dituzue. Eskaera egin eta hamar egunera jaso zuen berak Mooncup kopa.


"Taberna egokia lokalizatu behar da"

Wikipediak, bestalde, kopatxoon hiru desabantaila aipatzen ditu: baginan sartu behar denez, litekeena da emakume batzuentzat deserosoa izatea; modu egokian sartzeak praktika apur bat eskatzen du eta teknika okerra erabiliz gero, hura eramatea desatsegina izan daiteke; kopatxoa jarri aurretik eta kendu ondoren eskuak garbitu behar dira eta horretarako ura eta xaboia behar dira. Ugarteren hitzetan, odola kanpora ez irteteko kopatxoa ongi jarri behar da, baina oso erraza omen da tamaina hartzea. Arazoak hustu eta garbitzeko unean hel daitezke, zauden lekuaren arabera: «Dena den, komunean nagoela oso erraz atera eta husten dut. Gainera, konketa alboan izanik samurragoa da garbitzea. Herrian topatu ditut kopatxoa garbitzeko-eta komun egokiak dituzten tabernak. Hala ere, badaezpada, ur botilatxoa nirekin eramaten dut».

Beste produktu batzuk
Aipatutakoez gain, bada ohiko tanpoi eta konpresentzako bestelako alternatibarik. Horietako bat Instead konpainiak merkaturatzen duen «Softcup» izeneko kopatxoa da. Diafragma antikontzeptiboaren itxura dauka eta aurrekoen antzera erabiltzen da, baina ez da berrerabilgarria. Ondorioz, alderdi ekonomiko eta ekologikoei dagokienez, ez du abantaila handirik eskaintzen. Bestalde, Andaluziako Berdeak alderdiaren web gunean irakurri daitekeen Comprar en verde artikuluan, Natracare markako konpresa eta tanpoien berri izan dugu. Gure poltsikoek ez dute desberdintasun handirik nabarituko -20 konpresako kaxatxoak 3,75 euro balio ditu eta 16 tanpoiek 4,70 euro-, baina ingurumenak eta erabiltzen dituztenek bai, kotoizkoak baitira %100ean. Ez dute klororik, plastikorik eta erretxinarik erabiltzen.

- Comprar en verde: www.losverdesdeandalucia.org/noticia.php?id=9648
- «Softcup»: www.softcup.com
- Natracare: www.natracare.com

Interneten
- Menstrual Cup artikulua (Wikipedia): http://en.wikipedia.org/wiki/Mooncup
- The Mooncup: www.mooncup.co.uk
- The DivaCup: www.divacup.com
- The Keeper: www.thekeeperinc.com
- Lunette: www.lunette.fi


Azkenak
“Yoga onkologikoa xamurtasunean eta errespetuan oinarritzen da”

Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.


2025-01-31 | Uriola.eus
Sukalde eta garbiketako grebaren lehen egunak %70etik gorako jarraipena izan zuen atzo, sindikatuen arabera

Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.


2025-01-31 | Euskal Irratiak
Ramuntxo Labat-Aramendi
“Duintasunez arituko gira; Ahetzeko herriko etxearen egoera egonkortu nahi dugu”

Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]


Iruñean Laba elkartearen eta Windsor tabernaren lokalak bateratuko dituzte

Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.


Langile bat hil da Arbizun, lanean ari zela kamioi batetik karga gainera erorita

52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]


Greba Nafarroako hezkuntza publikoan
Ikasturteko hirugarren greba deialdia ere arrakastatsua izan dela diote sindikatuek

Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]


Jerusalem ekialdean UNRWA debekatu izanak are gehiago zailduko du Gazarako laguntza

Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.


2025-01-30 | Julene Flamarique
Erantzukizunak eskatuko dituzte Zaldibarko tragediaren bosgarren urteurrenean

Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]


Zigor gehiago espero dituzte Zarauzko EAJko zinegotzi ohiaren etxearen auzian

EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]


2025-01-30 | Leire Ibar
Osasun publikoaren alde otsailaren 1ean Bilbon, Gasteizen eta Donostian kaleak betetzera deitu dute

Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]


2025-01-30 | Julene Flamarique
“Irabazi egin dugu”: Burlatako etxegabetzea gelditu du Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]


Isunak kendu dizkiete ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortutako donostiarrei

Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du euskararen eskakizuna baztertu dela zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


Adifek dio AHTko obretan salatutako lan-esklabotza egoerak “gezurra” direla

AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".


2025-01-30 | Aiaraldea
Amurrioko Udalak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza 2025eko udal aurrekontuetan sartzeari

Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.


Eguneraketa berriak daude