Minbizia detektatzeko programa emakume gehiagorentzat


2007ko otsailaren 21ean

Osakidetzak 50.000 emakume gehiagori zabalduko die bularreko minbizia garaiz detektatzeko martxan jarritako programa. Orain arte 50 urtetik 64 urtera bitarteko emakumeei bideratua zegoen aipatu programa hori, baina aurten adituek 69 urterainoko emakumeak aztertzea erabaki dute.

Programa hori 1995. urtean abiatu zen aurrenekoz, Araban, modu esperimentalean, eta izan zituen emaitza onak ikusirik, EAE osora hedatu zen bi urte geroago. Programa horretan aldizkako berrikuspenak eta proba diagnostiko programatuak egiten zaizkie emakumeei; 50-64 urte bitartekoei orain arte eta aurten hasita 69 urterainokoei. Horrela, 51.324 emakume gehiago izango dira: lehen 205.293 ziren eta orain 256.617.

Programaren helburuak bularreko minbizia goiz detektatzea, eta beraz, tratamendua hasierako faseetan ezartzea dira. Izan ere, gaur egun gaitza senda daiteke, betiere garaiz diagnostikatu eta tratamendua azkar hasiz gero. Emakumeen adina zabaltzearekin arrisku taldea zehaztu eta babestu nahi da, 65 urte baino gehiago dituzten emakumeek izaten baitute bularreko minbizien %30. Halaber, frogatua geratu da programa eraginkorra dela baita 65 urtetik 69ra bitarteko emakumeetan ere.
Adituen gomendioei jarraiki, Osakidetzako zuzendaritzak hainbat ekimen legal abiatu zituen programa 69 urte arteko emakumeetara ere zabaltzeko, eta ekimena 2006ko apirilean onartu zuten. Geroztik, giza baliabideak eta baliabide materialak esleitu dira, eskarian gertatuko den gorakadari erantzun ahal izateko: mamografo berri bat, hiru errebelatzaile, hiru ekografo eta hiru negatoskopio eskuratu dira, eta 15 profesional berri sartuko dira lantaldean (erradiologoak, irudi-teknikariak eta administrariak), programa behar bezala kudeatzeko.


Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


Eguneraketa berriak daude