Arte iduria
Al Andalusko Abd al-Rahmân III.a emirra alde batetik eta Nafarroako Antso Gartzes I.a erregea eta Leongo Ordoño II.a erregea bestetik, garaiko Iberiako hiru jauntxo nagusiak, aurrenengoz eta azkenengoz Deierrin topatu omen ziren 920ko uztailaren 26an. Kronista arabiarren esanetan, Muezko bataila hau aise irabazi omen zuten eta bi erregeek, baldin eta bizirik iraun nahi bazuten, Andimendiko sakan eta trokartetako sasitza eta txaratan makina bat harramazkada jasoak izango zituzten.
Borroka haietako paisaia ez da ia aldatu. Andimendiaren hegoaldeko bailara eder honetan ez gara ibili zaharrak eta, ezer galdu gabe, laharraren eta astalarrosaren arantzen heldualdiaren tatuaia gorriak diz-diz daramatzagu besaurretan. Mila urte hauetan etenik gabe egin diren mendi lanak egiten izanak gara, herri-lurretako mendi sail bat garbitu, arteak (Quercus ilex L. ssp. rotundifolia) bakandu eta eraitsitako zuhaitz eta zuhaixkak su-egurretarako moztu eta etxeratu.
Bata bestea elkarren segidan etxe bakoitzak bere txantela, lagun ugari lan berean. jai gisakoa zen larunbata arratsaldekoa basoan. Kontuak eta komeriak, berriak eta zaharrak etengabe zebiltzan belarriz belarri, atsoz ume, umez agure. Garai batean mendi honetako lan nagusia omen zen ikazkintzara joan ziren mingainak. Txondor plaza edo ikazgelatan dirauten ilinti, ikatz eta iduri arrastoak seinale. Arte honen ikatza harri-ikatzaren tankerakoa omen zen, iraupen luzeko txingar oso beroa ematen zuena. Su-egurra ere antzera, su biziari luze eusten diona. Komeriak hauspotuz gozo ibili ohi den amon batek mendiaren bi aldeen arteko aldea ekarri zuen aizkoraren ahora, epaira. Hegoalde egutera artez eta iparralde ospela pagoz andimenditarrek ederki, iraunkorki, mendetan mendia dute ustiatu. Arte trinkoaren su iraunkorra eta ufada motzean erretzen den pagoa, parez pare.
Kontu eta lana, mila urte lehenagoko bataila hura bera genuen euli setoso temosoekin. «Hori dugu hemen txarra» amonaren miztoak, «artadiak eulia hazten du...».
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.