Hitzak, hitzak, hitzak
Negoziazio garaian omen gaudenez, mezu subliminal ez hain ezkutukoa dakar kanpainak? Horretara eraman nau ni lehen begi kolpeak eta, hori bada kanpaina abian jarri dutenen asmoa, ez da oso astoa izan behar eta ezta hain bisigu begi tristea ere asmatzeko zeintzuk ageri diren elkarrizketarik nahi ez duten asto gisa, zeintzuk ari diren portatzen dialogoari beto erabatekoa jarri dioten bisigu tristeen moduan. Negoziazioaz gainera, pepponeak ere etorri zaizkit gogora. Italian halaxe deitzen diete elkarrizketarik nahi ez duten kaskagogorrei eta pepponismoa, berriz, elkarrizketa ukatzen dutenen jarrera sektarioari. Guareschiren Don Camilo nobela-zikloko Peppone alkate komunista ultra ortodoxoaren ondran eta alabantzan sortutako espresioa da. Orain berrogei bat urte komunistak eta kristauak hizketan hasi zireneko kontuak dira, komunista ortodoxoenak eta kristau integristenak elkarrizketon kontra agertu ziren garaikoak.
Sagua habia egiten ari da katuaren belarrian! Hala salatzen zuten peppone haiek, hala salatzen dute gure arteko asto eta bisigu begi triste pepponeek ere: bizitzaren logika bakarra katua saguaren atzetik ibiltzea dela sinestarazi nahi digute. Edonola ere den: gaitz erdi irudituko litzaidake baldin mutur batean bakarrik baleude elkarrizketarik nahi ez duten astoak, bisigu begi tristeak eta peponneak oro.
Elkarrizketaren izenean, ez ahal da dena hitzontzikeria izango.
Hamlet ez da ekintza gizon bat, eta bere inguruak zerbait egitera behartzen badu, hitzetan bilatzen du zer egin eta nola jokatu. Erretorikan. Eta Poloniok galdetzen dionean zer irakurtzen ari den, Hamletek erantzuten dio, begirada liburutik altxatu gabe: words, words, words (hitzak, hitzak, hitzak).
Hamlet ez da jada Erdi Aroko gerlariaren estereotipoa, Errenazimenduko printzearena baizik, eta hitzak baliatzen ditu ezpataren ordez eta ezpata gisa. Hitzak dira bere arma eta esan dezakegu Hamlet dugula politika modernoa definitu eta abian jarri duen lehen pertsonaia literarioa: hitzak, hitzak, hitzak. Politikari moderno bat da Hamlet, gaurko politika egiteko modu nagusiaren aitzindaria. Inor hil edo ezer suntsitu aurretik, edo egintza gogor bati ekin baino lehen, egintzok zurituko dituzten hitzak bilatzen ditu kosta ahala kosta. Lehendabizi, izugarrikeria estaliko duen zelofana aurkitu behar du. Gero, izugarrikeriari ekin. Hitz egokien jabe egiten denean, zernahi burutzeko gauza da.
Erretorika da bere ezpata, eta heriotzako orduan ere, Hamletek hitzari hitz segituko du, horrekin heriotzari izkin egingo diolakoan. Baina hitzek ezin baitute Herioren egia estali, the rest is silence (gainerakoa isiltasuna da) esango digu Hamletek azken hatsarekin batera.
Hitzak, hitzak, hitzak. Hitzontzikeria eta erretorika batetik, isiltasuna bestetik. Tartean ez dago beste ezer? Bai. Baina zerbait egon dadin, hitzek balioren bat izan dezaten, erabiliaren erabilian hitzei eransten zaizkien herdoilari eta gezur usainari erreparatu behar.
Ez da erraza.
Gutxitan ikusi genuen hain garbi gezurra gezurraren gainean eraikitako aginte demokratiko (?) bat. Gutxiagogatik hondoratu zuten Nixon. Zer gertatu da ordutik hona? Ameriketako Estatu Batuetako prentsak eta herri iritziak zergatik jokatu dute hain malgu Bushekin?
Dorre bikien erasoak edo terrorismoaren arriskuak ez du dena esplikatzen. Hizkuntzaren aldaketa ere gertatu da eta, batez ere, fenomeno berri baten aurrean gaude: terrorismoaren kontra denak balio badu, baita gezurrak ere. Zergatik ez? Lehen ere baliatzen zen gezurra, egia da, baina tortura edo ustelkeria bezala: ezkutuan. Orain agerian eta mikrofonoen aurrean.
Kontu jakina da: terrorismoaren kontra, denak balio du.
Fikziozkoak omen dira pertsonaiok, baina modu errealean eragiten didate, ez bakarrik nire pentsamendu-jokabideetan, ez bakarrik nire lanetan: urliaren hatsa senti dezaket poeta horren poemagintzan, berendiaren itzala ikusi ipuin hartan.
Lotura ia ikusezinez ehundutako sarea baita literatura, horra irizpide bat literatura juzkatzeko: saretik kanpo badago, sarerik ehuntzen ez badu, ez da literatura.
Siesta garaiko amesgaizto bat. Lasaitzen hasita nago.
Aharrausi batzuk egin, eta ondoan botata neukan periodikoa hartu dut prentsaren otarrera eramateko. Orduan ohartu naiz zein izan den amesgaiztoa eragin didan amesgaiztoa: periodikoaren portadan, Zaragozako Akademia Militarretik kendu duten eskulturaren argazkia. Hogeita hamar urte pasatu omen dira eskulturako mandoduna -ez dut zalduna deituko- hil zenetik, baina ez da hil. Bizirik segitzen du hainbat kale-izen, eliza eta erakundetan. Bizirik, hainbaten kaskezurrean eta praktika politikoan. Bizirik eta mehatxuka aldian behin izaten ditudan amesgaiztoetan.
Atzo eta gaur, eta bertsio guztietan, ustiaketa da mendebaldarrok praktikatzen ari garena. Globalizazio hitzak, José Luis Sampedrok ondo esan zuen, gorantz doan globo baten irudia ematen du, baina globo horretan zibilizatua deitzen den mundu aurreratu esklabista bakarrik kabitzen da. Han behean, globalizazioaren globotik kanpo, globalizatuak, konkistatuak, ustiatuak, Frantz Fanonen lurreko kondenatuak kaiuko eta pateretan.
Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.
Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.
Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]
Hamaika eraso Uztaritzeko (Lapurdi) San Frantses Xabierko ikastetxe katolikoan gertatu ziren, beste biak Domintxaineko (Zuberoa) ikastetxe katolikoan eta Angeluko (Lapurdi) San Josepe ikastetxe publikoan. Uztaritzeko ikastetxean ikasitako bost gizonek beren testigantzak eman... [+]
Carli Pup (Udine -friuleraz Udin-, 1973) Friuli [friuleraz, Friûl] herriaren ekintzaile kultural garrantzitsuenetako bat da. Bere hizkuntza gutxituaren idazle, hizkuntzalari eta bere herriaren historialari bihurtu da.
Gaur egun, Informazione Friulana kooperatibako... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Martxoaren 27an aurkeztu zuen ARGIAk Bizi Baratzea Orria, lurrari begiratzen dion urtarokako aldizkari berria. Martxoaren hasieran zabaldu zen kide egin eta formatu oso berezia duen orri handia etxean jasotzeko aukera. Erantzun oso beroa izan du. Kide hauen profila ezagutu nahi?
Jaitsiera AEBen muga zergen igoerari erantzun ez dieten eta negoziatzeko prest azaldu diren herrialdeei aplikatu diela argudiatu du Donald Trumpek, Europar Batasuna barne. Txina eta AEBen arteko lehia komertzialak gora egiten jarraitzen du.
Hirugarren greba zikloa iragarri dute Steilas, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek maiatzaren 12tik 16ra bitartean, hezkuntza publikoa indartzearen alde. Azaldu dute Hezkuntza Sailak helarazitako azken proposamenak ez diela euren aldarrikapenei erantzun egokirik ematen.
Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]
Nafarroako funtzio publikoan 30.000 langile zeuden grebara deituta asteazken honetan. Deialdiak jarraipen desberdina izan du sektorearen arabera, eta sindikatuek salatu dute foru gobernuak "abusuzko" gutxieneko zerbitzuak ezarri dituela nahita.
Iazko abuztuan, Irundik gertu, ertzainek atxilotzean izan zuen bihotzekoa gizon batek. Eneko Valdésen heriotzaren ikerketan, Polizia errugabetu zuten.
Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.
Bi langileek Microsoften 50. urteurreneko ekitaldia moztu zuten ostiralean, eta enpresako buruei Gazako genozidioan duten papera leporatu zieten. Adimen artifizialarekin eginiko armak saltzen dizkio multinazionalak Israelgo armadari.