Euskaraz (ere) hazi?


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Gazte sentimentalarenak. «Euskaraz hazi nahi dut». Hamazazpi urteko gazte sentimentala handik aurrera izango denaren etxeko zutabeak finkatzen ari da: euskara, ideala eta askatasuna.

Artean hamazazpi urte, baina gauza bera errepikatzen dut, hogeita sei urte geroago ere. Hori bai, tartean juntagailu bat erantsita, etxea berri mantentzeko aldiro obrak egin beharra dagoelako. Zer juntagailu erantsi gazte sentimentalaren esaldi hari? Norbera munduarekin lotzen duen bat: «ere», izan ere, euskaraz -ere- hazi nahi baitut nik.

Heldu idealistarenak. «Zergatik ez ote du Administraziokoen ondoan dagoen kapital pribatuak inbertsiorik arriskatu gure esparru honetan? Ez da oso azkarra izan behar: etekinik ateratzeko modurik ez dagoelako». Martxelo Otamendiren hitzak, Berriaren milagarren zenbakia.

«Gauza asko borondate soilarekin ezin dira egin. Ezinbestekoa da borondatea edukitzea, baina borondate horren alboan legearen babesa eta bermea behar da». Xabier Mendiguren Bereziarturen berbak, ikasturte berriaren hasieran.

«Ez dugu gure kultura sostengatzen gure eguneroko bizitzan, ez dugu dirurik inbertitzen, euskarazko unibertso bat zutik mantentzeko adinako masa kritikorik ez daukagu». Pako Aristiren hausnarketak, dirua, literatura eta euskaldunak josteko ahaleginetan.

Aste baten barruan azaleratu dira hiru iritziok.

Oporren ondoren etxera itzultzean hantxe jarraitzen baitute itoginek, hantxe zentrifugatu erdian gelditzen den garbigailuak, hantxe ura ondo irensten ez duen komunak. Abuztu nagiaren ondoren igeltseroari hots egin behar, udazkena gainean izanik, etxea aldi berrietara egokitu beharra dagoelako, babesturik eta gustura biziko bagara.

Idealista sentimentalarenak. Zerk bereizten du euskal mundua ondokoengandik? Sentimendu komun batek bildurik ideal baten atzetik aritzeak ezaugarri orokor bat ardatz: borondatea.

Garaiak asko aldatu dira, ordea, eta funtzionatzeko era honek kale egiten du orain. Elkarte kulturalak hazten doaz konpetentziaren akuiluak zizt eta zazt egiten dielako ezker, eskuin, goi eta behe. Hazteko bide horretan etxeak handitzen doaz, aldian aldiko beharrei aurre eginez -arkitektuari hots egiteko astirik gabe, askotan-, eta egun egiturok huts egiten hasi dira, hiru arazo nahasten direlako haien barnean: ideala, legea eta dirua. Borondatezko lanak ezin du sostengatu egungo martxa, eta asmo idealistez lehen zutabeak ezarri zituztenak beldur dira legeak eta diruak ez ote duten irentsiko etxea zutik mantentzeko behar den indarra. Ondorioa? Bi tentsio gunek talka egiten dute, etenik gabe, euskal munduan: idealista sentimentalek ez dute dirurik, eta dirua daukatenak ideala galtzen ari dira sentimenduak -ustez- inbertsio ona ez direlako.

Gazte jarraitu nahi duen helduarenak. Ondorioa? Gehiago inbertitu beharra dago dinamiketan. Eraikinak -egiturak- garrantzitsuak dira baina horiek zutik mantentzeko ekimen biziak behar dira, eta horretarako, nahita nahi ez, jendea hezi eta ohitu beharra dago. Euskarazko produktuak sortzeaz batera produktu horiek nola erabili, nola gozatu, nola eguneroko bizitzan txertatu erakutsiko duten dinamikak sortu beharra dago. Nola? Heziketaren bidez. Zelan? Pertsonen ideal eta sentimenduetan inbertituz.
Lema berriak asmatu beharra dago euskaraz -ere- zoriontsu izateko. Etxea ez baita adreilu hutsa. Etxea ez baita horma hutsa.


ASTEKARIA
2006ko urriaren 01a
Azoka
Azkenak
Zestoako Gaztetxearen desalojoa geratzea lortu dute

Uztailaren 19an, 8:00etan zegoen gaztetxea husteko agindua emanda. Momentuz, lortu dute desalojoa atzera botatzea. Zestoako Gazte Asanbladak Bilboko Aresti Zentro Sozialistaren desaloa jasan zutenei elkartasun osoa adierazi die.


Yael Braun-Pivet izango da berriz Frantziako Asanbleako lehendakaria

Frantziako Asanbleak Yael Brau-Pivet hautatu du legebiltzarreko presidente. Lehia aurreikusten zen FHB eta Macronisten artean, eta azkenean, gutxigatik bada ere, lehendakariaren alderdikoak gailendu dira.


Margolan figuratibo zaharrena

Sulawesi (Indonesia) uhartearen hegoaldean, Leang Karampuang kobazuloan hiru irudi antropomorfoz eta basurde batez osatutako margolana aurkitu dute Griffith eta Southern Cross unibertsitateetako eta Indonesiako Agentzia Nazionaleko arkeologoek. Nature aldizkarian argitaratutako... [+]


Leonard Peltierren ihes ukatua

Lompoc (Kalifornia, AEB), 1979ko uztailaren 20a. Leonard Peltier ekintzaile indigenak eta beste bi presok espetxe federaletik ihes egin zuten. Iheskideetako bat kartzelaren kanpoaldean bertan tirokatuta hil zuten; bestea ordu eta erdi geroago atzeman zuten handik milia batera... [+]


Adin txikiko neska baten erasotzaileari jarritako epaia salatu du Gasteziko Mugimendu Feministak

Gasteizko adin txikiko neska bati sexu erasoa egin zion adin txikiko mutil batek, 2023ko ekainean. Gasteizko Mugimendu Feministak ez ditu bidezkoak ikusten epaileak erasotzaileari ezarri dizkion neurriak. Uste du erasoa jasan duenaren birbiktimizazioa bultzatzen dutela... [+]


Donostiako udaltzainek Parte Zaharreko hainbat gazte “jipoitu eta zauritu” dituztela salatu dute

Alde Zaharreko Gazte Asanbladak (AZGA) salatu du Donostiako Udaltzaingoak auzoko hainbat gazteren aurka astelehen gauean egindakoa: “Auzoko hainbat gazte futbolean jokatzen ari ziren Trinitate enparantzan, Udaltzaingoa hurbildu eta mehatxuka guztiak identifikatzeko agindua... [+]


Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidente izendatu dute

401 aldeko boto eta 284 kontrako jaso ditu, baina gehiengoa lortu du 41 botogatik. Hurrengo bost urteetan berriro ere presidente izango da, popularren, sozialdemokraten, liberalen eta berdeen babesa jasota. EH Bilduk kontra bozkatu du, eta EAJk alde.


Hamabost urte beharko dira Gazako genozidioan Israelek sortutako 40 milioi tona hondakin jasotzeko

NBEren ikerketa baten arabera, lehertu gabeko artilleria, substantzia kaltegarriak eta palestinarren gorpuak daude hondakin artean. 50.000 bonba baino gehiago bota ditu Israelek urritik, eta 40 milioi tona hondakin sortu dituzte.


1.200 soldadu israeldarrek baino gehiagok egin dute beren buruaz beste azken 50 urteetan

Genozidioarekin lotutako suizidio ugari identifikatu dira, armada sionistak datuak ezkutatzen baditu ere.


Eguneraketa berriak daude