Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Europako airearen kalitatea gero eta kaskarragoa da

Poluzioak gizakiaren osasunean duen eraginarekin kezkatuak dauden zientzialariek semaforo gorria piztu dute, airearen kalitatearen inguruan Europako araudia dela eta. Aipatu zientzialariek munduan oso ospetsu diren ondorengo hiru erakundeen sostengua izan dute: ISEE (Ingurumen Epidemiologiarako Nazioarteko Elkartea), ISEA (Analisiak Egiteko Nazioarteko Elkartea) eta ERS (Europako Arnasketa Elkartea).

Zehazki, PM10 eta PM2,5 partikulak izan dira kezkaren arrazoi, 10 eta 2,5 mikrometro baino gutxiago dituzten partikulak, alegia.

Zientzialariek argitara eman duten APHEIS izeneko azterketan, Europako 23 herritan 16.926 heriotza goiztiar zenbatu dituzte. Heriotza hauen arrazoia bihotz-biriketako gaixotasunak eta biriketako minbizia izan dira. Beraien ustez, PM2,5 partikulen gehiengo tasa onartua metro kubikoko 15 mikrogramokoa izan balitz, ez lirateke aipatu heriotzak gertatuko. Une hauetan, ordea, Europan partikulen tasaren muga 25 mikrogramotan kokatzea aurreikusten da eta zientzialariak asaldatu egin dira egoera horren aurrean. AEBetan, adibidez, muga 15 mikrogramokoa da.

PM10 partikulen muga Europako Batzordeak 40 mikrogramotan utzi nahi duenez, zientzialariek ohartarazi dute datozen urteetan urtero 348.000 heriotza goiztiar gertatuko direla Europan.

Ez dakigu Europako Ingurumen ministroek zer erabakiko duten datorren urriaren 13an egingo duten bileran, baina eztabaidatutakoaren berri emango dizuegu.


Ozono zuloaren joera baikorra

Gai honek urtero bizpahiru aldiz izaten du lekua gure orri hauetan. Orain arte, Hego Poloan nabaritu izan da eskasia eta eskasia hori beti ere bolada honetan, hau da udazkena hurbiltzen denean -hego hemisferioan udaberria denean- hasten da eta urriaren amaiera arte irauten du. 2000. urtera arte, oso datu kezkagarriak plazaratu izan dira, baina daramagun hamarkadan joera aldatu egin da, hots ozono zuloa gero eta txikiagoa dela dirudi. Zientzialariek ere horixe diote eta are gehiago, 80ko eta 90eko hamarkadetan hartutako neurrien emaitza orain ikusten ari garela diote. Hala bada, zorionekoak gu. Aurtengo irailaren hasieran ere joera ona du ozonoak -ikusi irudiak-. Azaroan ere azalduko dizuegu ordura arte ozonoak izango duen joera.


Azkenak
60.000 euroko isuna ezarri diote ‘Indar Gorri’ profilaren kudeatzailari

Sare sozialetan ustezko mezu xenofoboak, gorrotozkoak eta indarkeria bultzatzen dituztenak zabaltzea egotzi diote. Osasunari ere 20.000 euroko isuna ezarri dio Indarkeriaren Aurkako Batzordeak Sadarren jokatutako Bartzelonaren aurkako Ligako partidan ikusleen egonaldia... [+]


2024-11-20 | Sustatu
Mastodonen oinarritutako Matx.eus sare soziala abiatu da, euskal kirolaz jarduteko

Matx, tokiko kirolaren sare soziala, atzo jarri zen martxan. Urte hasieran app mugikor gisa jaio ondoren, orain Mastodon azpiegituraren gainean berregina azaldu da. Tokikom tokiko hedabideen sareko kirol albisteen biltegi gisa ageri da webgunea orain nagusiki,... [+]


“Eskolako jangela orduetan gauza asko gertatzen da, ez da bakarrik jateko leku bat”

Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]


2024-11-19 | Leire Ibar
Langile bat hil da Petronorren konortea galdu ostean

Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.


2024-11-19 | Leire Ibar
Palestinako genozidioa salatuko du ikasturte honetan ere Gure Haurrak Ere Badira mugimenduak

Azaroak 20an, Haurren Nazioarteko Eguna, ikastetxe sarreretan krespoi belzdun bandera palestinarra eta bi zapata pare jartzea proposatu du hezkuntza arloko ekimen herritarrak. Azaroaren 30etik urtarrilaren 31ra bitartean haur palestinarrentzako elkartasun mezuak jaso eta ondoren... [+]


2024-11-19 | Leire Ibar
Ijito herria ikusarazteko programazio didaktiko bat prestatu du Hezkuntza Sailak

“Te Siklârel Romanipen” ikasketa plana prestatu dute Ijito Herriaren historia eta kultura Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan txertatzeko. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak sortu du proiektua, EHUrekin eta Amuge Euskadiko Emakume Ijitoen Elkartearekin... [+]


2024-11-19 | Leire Ibar
Nafarroako Unibertsitate Publikoak Justizia Errestauratiboko Titulua eskainiko du 2025ean

Bitartekaritzaren eta pertsonen arteko komunikazio zuzenaren bidez, izaera penaleko gatazka bati konponbidea aurkitzea da Justizia Errestauratiboaren helburua. NUPek eskainiko duen prestakuntza 100 ordukoa izango da eta ikasleei titulazioaren gastuen %90 ordainduko zaie. 


2024-11-19 | Pau Lluc i Pérez
Hainbaten artean, bat

Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]


2024-11-19 | Jon Torner Zabala
Fermin Muguruza: “Pradales lehendakaria bere Justizia Sailarekin ados dagoen jakin nahiko nuke”

Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]


2024-11-19 | Mikel Aramendi
G20ko protokoloa eta Txinaren lau marra gorri

Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]


‘Bizkarsoro’ Donostiako zinemetara iritsiko da, Bageraren, udalaren eta SADEren elkarlanari esker

Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]


2024-11-19 | Gedar
Kartzelatik irtetean ematen zen diru-laguntza apurra desagerrarazi dute Espainiako Estatuan

Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.


Eguneraketa berriak daude