Lendakaris muertos: Punkaren aurpegirik umoretsuena


2021eko uztailaren 27an
Duela bi urte sortu zenez geroztik, punk talde nafarra ez da gelditu eta dagoeneko maketa bat eta bi disko ditu kalean. Askotan esan ohi da musika estiloen loraldia zikloka ematen dela. Eta ez da harritzekoa, Euskal Herrian 80ko hamarkadan hainbeste zale izan zuen estiloa azkenaldian gero eta presentzia handiagoa izaten ari da hemengo zein Espainiako eszenatokietan. Joan zen urtean taldearen izen bereko lehen disko luzea argitaratu eta gero, udaberrian bigarren lana plazaratu zuen Lendakaris Muertosek. Aitor Goñi (ahotsa), Asier Goñi (gitarra), Txema Domench (baxua) eta Potxeta (bateria) dira laukote nafarra osatzen dutenak. Estreinakoa bezala Se habla español Iruñeko K estudioetan grabatu zuten Alberto Porresekin. Porres Asto Pituak punk taldeko bateria jolea da eta, beraz, ongi baino hobeto ezagutzen du estiloa. Aitor Goñi abeslariaren esanetan, kanta guztiak hilabete batean prestatu zituzten: «Egia esan, abestiak nahiko erraz sortzen ditugu, entsegu bakoitzean bat edo bi».

Euskal Herrian punkaren loraldia duela bi hamarkada gertatu bazen ere, talde nafarraren ustez musika estilo honenganako zaletasuna ez da desagertu urte guzti hauetan. «Maketa grabatu eta gutxira Basauriko Gaztetxean jo genuen. Denboraren tunela pasa eta beste garai baten geundela zirudien, tokia punkiz josita baitzegoen», azaldu digu Goñik. Nafarrak Dead Kennedys talde estatu batuarraren izenean oinarritu ziren laukotea bataiatzeko orduan. Kennedyren tokian, Euskal Herrira hurbilketa eginez, Eusko Jaurlaritzako buruaren kargua jarri zuten. Nafarren bigarren lanaren azalean Ibarretxe lehendakariaren aurpegia ikus daiteke espainiar banderaren kolorez jantzitako ikurriña baten gainean. Se habla español tituluak, berriz, Ibarretxeren begiak estaltzen ditu. Diseinu ausarta eta oso punkia da laukoteak aurkezten duena. Taldeko abeslariaren esanetan, ez dute inolako zentsurarik izan: «Zarautzeko auzo batean jo eta gerora Udalean gure izena zela-eta ika-mikak izan zirela komentatu ziguten, baina bestela ez dugu arazorik izan». Zaragozan El Pilareko jaietan jo zuteneko urtea gogoratu du Goñik. Udalak antolatutako emanaldia zen eta karteletan «Lendakaris Muertos» jarri beharrean «Los Lendakaris» jarri zuten. Nafarren iritziz, salbuespenak dira horrelakoak.


Hitzetan, umorea barra-barra

Euskal Herrian izan diren punk talde gehientsuenek bezalaxe, Lendakaris Muertosek gazteleraz abesten du. Ironia zein umorea ez dira falta abestien hitzetan. Kantuen tituluei erreparatzea besterik ez dago: Gaupasa o spiz, Pastel de costo, Das por cool, ETA, deja alguna discoteca... «Punkean eta musikan orokorrean umorea falta dela uste dut, La Polla, The Kagas... asko gustatzen zaizkit, baina badirudi beti amargaturik daudela; guk ideia berdintsuak ditugu, baina beste era batera adierazten ditugu», dio abeslari nafarrak. Hala ere, jendeak ez du beti ondo ulertzen ironia hori. Aurreko lanean, adibidez, RIP taldearen Policía no kanta moldatu eta Policía sí abesten zuten eta emanaldietan jendeak ez zuen beti umorez hartzen taldearen bertsio berria.

Disko berriaren diseinua taldeak berak egin du eta aurreko lanean bezala poster bat eskaintzen dio zaleari. Abestien hitzak, 2004ko eta 2005eko kontzertuen datak zein kartelak eta beraien argazkiak dira protagonista posterraren alde batean; bestean, berriz, zaleak dira nagusi. Beraien disko berrian agertu nahi izanez gero, www.lendakaris.com webguneko mail helbidera argazki bat bidaltzeko deia egin zuten nafarrek. Proposamenak sekulako arrakasta izan zuen, izan ere, hirurehun zaleren argazkiak jaso zituzten. Guztiak hartu eta collage bat egin zuten, poster gisa diskoaren barnealdean sartzeko. «Orokorrean collage-ean agertzen den jendea ez dugu ezagutzen. Duela gutxi Burgosen jotzen izan ginen eta posterrean agertzen ziren zenbait zale ezagutu genituen. Def Con Dos taldeko abeslariak ere bidali zigun argazki bat, adibidez», diosku Goñik.

Taldekideek ez dute bi diskoen artean alde askorik sumatzen: «Talde askok esaten du garapen bat egon dela... baina guri hauxe da gustatzen zaiguna». Dena den, kantuak hilabete batean sortuak diren arren, diskoa landuago dagoela onartzen dute. Lehen lana grabatzeko zorian zeudela Iñaki Domench bateria joleak taldea utzi zuen eta beraz Potxetak hilabete bat bakarrik izan zuen kantak ikasteko. Diskoa grabatu eta berehala, kontzertuak eskaintzen hasi zen talde nafarra eta hori disko berrian igarri dela diote taldekideek.


Ibilbide motza, baina oparoa

Lendakaris Muertosek 2004ko otsailean hasi zuen bere ibilbidea. Aurretik hainbat taldetan ibilitakoak dira bertako partaideak. Potxeta bateria jolea, adibidez, Tijuana In Blue eta Ultimatumen izan zen; beste hirurak, berriz, Eztanda eta Kuto taldeetan aritutakoak dira. Hasieratik garbi zuten punk-rocka jorratu nahi zutela. Aurreko taldeetan bestelako filosofia zuten, metal estiloa lantzen zuten eta hitzak ere beste ikuspuntu batetik jorratzen zituzten. Aitor Goñi abeslariak garbi zuen punk talde bat sortu nahi zuela, baina hasieran taldea osatzeko kideak topatzea zaila gertatu zitzaiola onartzen du: «'Talde punki bat? Badira hamabost bat urte horrelako musikarik ez dudala entzuten!' esaten zidan jendeak». Kuto taldeko gitarra jole Asier Goñi izan zen animatu zen lehena eta talde bereko Txema Domench baxu jolea gero. Txemaren anaia Iñaki izan zen bateria jole gisa lehen pausoak eman zituena. Baina maketa grabatu bezain laster Ameriketako Estatu Batuetara joan zen bizitzera eta ordezko bat bilatu behar izan zuten. Lehen lana grabatu baino pixka bat lehenago batu zitzaien Potxeta baterian. Hasieran La Polla eta Cicatriz bezalako banden moldaketak egiten zituzten, baina abesti propioak sortzen joan ziren heinean grabatzeko irrika piztu zitzaien. Estreinako demo edo maketa taldea sortu eta lau hilabetera grabatu zuten. Gero webgune bat sortu (www.lendakaris.com) eta kantak mp3 formatuan eta doan jaisteko aukera eskaini zuten sarean. Marketing lanaren fruituak berehala igarri zituzten. «Hamabost urte daramatzagu musikan eta kakotx arteko arrakasta orain lortu dugu. Lehen gu ibiltzen ginen toki guztietara kontzertuak lortzeko deitzen. Orain gu gara deiak jasotzen ditugunak», dio nafarrak.

2004ko martxotik 2005eko azaroa arte berrogeita hamar kontzertu baino gehiago eskaini zituen laukoteak. Eta Euskal Herrian kontzertu andana izateaz gain, Espainian ere maiz jotzeko aukera izan dute: Salamanca, Burgos eta Tarragona dira, besteak beste, Lendakaris Muertosek bidean topatu dituen herriak. Lan berriarekin ere kanpora irteteko asmoa du laukoteak, jadanik Madril, Murtzia eta Tarragonan loturik ditu kontzertuak.


Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude