Joxemari Urteaga: «Lan hau gazteentzat idatzi dut, 12tik 112 urte bitartekoentzat!»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Zure azken lan hau gazteei zuzendua al dago?
Idazten hasi aurretik ere oso argi neukan Diamantezko mirariarekin zer nahi nuen eta norentzat izango zen. Bai, gazteentzat idatzi dut, 12tik 112 urte bitartekoentzat! Izan ere, nigan eragin handia izan dute abentura liburuek, irakurle bihurtu naute.

300 urte atzera egin duzu. Lan nekeza izan al da?
Atzera egiteak, noski, dokumentazio lana eskatzen du, hanka sartze larregirik egin nahi ez bada. Baina, egia esan, ez zait batere nekeza egin, gustatzen zaidan gaia baita. Dokumentazio asko dago eta erruz irakurri behar izan dut, azkenean lauzpabost pintzeladarekin paisaia margotzeko, ezin baituzu ikasitako guztia erabili. Bestalde, pertsonaia historikoak ere badira nobelan: Martin Aldia, Bernat Elhuyar eta Batis Egurrola protagonista nagusiak, esate baterako. Baina historia, askotan, fikzioa da. Beraz, fikzioak ere historia darabil istorioen iturri.

Galegozko esaldiak ere tartekatu dituzu.
Bidaia da nobela iniziatiko honen abenturaren ardatza. Galizia aldera doaz Donejakue bidetik. Arriskuz betetako bidea zen, erromesak, ostatuak, lapurretak, «fede-tratuak» aurkituko dituzte. Baina Galiziarako bidaia denez, galegoak ere protagonista dira, eta eurek galegoz egiten dute; euren hizkuntzak agertu beharra zeukan. Esaldi txikiak jarri ditut, ondo ulertzeko modukoak. Bidaiariek beti ikasi dituzte hizkuntzak, eta garai hartan ere baziren berea ez beste hizkuntzak ulertzen zituztenak. Hala, Diamantezko mirarian euskaraz eta galegoz egiten dute hemengo eta hango zenbait pertsonaiek. Baina horren zergatia nobela irakurtzean jakiten da.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Diamantezko miraria
Joxemari Urteaga
Elkar
208 orrialde 12 euro


Joxemari Urteagaren abentura nobela historikoa

«Bidaia batek, betirako ez denean, bi bide izaten ditu: joanekoa eta etorrerakoa. Eta jakin ez zein den arriskutsuagoa», dio Joxemari Urteagak XVIII. mendean kokatutako istorio honen pasarte batean. Protagonista nagusia Ondarroa sorterri duen hamar urteko mutikoa da. Lan istripu baten ondorioz aita galtzen duenean, seme nagusia izaki, Durangora bidaliko dute, beiragile jakintsu baten etxera, lanbidea ikas dezan. Baina ez dira hor amaituko mutikoak bizi behar izango dituen aldaketak. Izan ere, halako batean Galiziako mendebaldera joan behar izango du, zertara doan eta zer gerta dakiokeen jakin gabe. Jaunen arteko gatazkak, handinahikeria, botere borroka, alkimia eta misterioa nahasten ditu Diamantezko mirarian. Eta jakina, maitasuna ere bai. Zenbait pertsonaia Joxemari Urteagak egiaztatutakoak dira. Adibidez, Martin Aldia, gaztetatik Ondarroatik irten eta kanpoan ibilia. Hamazortzi urterekin herriratu omen zen berriro, nola lortu zituen ezagutzen ez zen aberastasunen jabe. Beirategi handi bat eraiki ei zuen Ondarroan, eta Euskal Herri osoko zein Gaztelako etxe handi guztien hornitzaile izan omen zen. Nobelan agertzen den Margarita Beirasekin ezkondu zen.


Azkenak
2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


Eguneraketa berriak daude