Euskararen inguruko albiste laburrak

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Marta Mata eta hizkuntz eredua eskola katalanean

Toni Mollà Valentziako Unibertsitateko filologia irakasleak Marta Mata pedagogoari egin dio erreferentzia www.gipuzkoaeuskara.net webguneko artikuluan. Mata pedagogo katalan hilberriak, beste gauza askoren artean, sare bakarreko eskola katalana defendatu zuen, hau da, katalanez irakatsiko zuena. Eredu horretako eskola kohesio sozialeko eta integrazio soziolinguistikoko tresna zela defendatu zuen. Hona Mataren harira Mollàk idatzitakoaren zati bat: «Bere arrazoibideen eta proposamenen zehaztasunak erabateko arrakasta izan zuen. Kataluniako Generalitateko bi gobernuek, Jordi Pujolenak eta Pasqual Maragallenak, ‘estatu politika’ gisa hartu dute sare bakarra, malgua eta gizarteko aldaketei adi egongo dena behar dela. Gainera, biek katalana hartu dute integrazio eta sustapen sozialeko tresna gisa, irakaskuntzaren hizkuntza instrumental eta herrialdearen hizkuntza sinboliko gisa. Tamalez eta zuhurtzia soziala alde batera utzita, valentziarrok kontrako eredua, eredu horren negatiboa, garatu dugu. Gobernu sozialistek eta popularrek gaztelaniazko irakaskuntzarekin jarraitu dute, eta katalana eta valentziera borondatezko hizkuntzatzat utzi dituzte, irakasleek, ikasleek eta ikasleen gurasoek aukeratzeko hizkuntzatzat. Logikoki, Katalunian lortu duten emaitzaren kontrakoa lortu dugu, gobernuan edozein koloretako alderdia egon arren. Valentziako eskola -eta, beraz, baita Valentziako gizartea ere- zatituta dago, irakaskuntzako hizkuntzen arabera. Hizkuntza ez da integrazio tresna, eta zatiketa eta bereizketa bultzatzen du. Hori oso larria da herrialdera iristen ari diren migrazioak kontuan hartuta; izan ere, gaztelania aukeratzen dute integrazio hizkuntza gisa».


Etorkinak eta euskara

Xabier Aierdi soziologoak www.euskara.euskadi.net/hizkunea webgunean EAEra doazen etorkinen hizkuntz eta kultur integraziorako bideei buruz idatzi du. Hona pasarte bat: «Beste kontu bat iruditzen zait euskararena, eta immigrazioak hemen ere ez ditu arazo berriak sortzen, zeudenak berriro seinalatu edo intentsifikatu baino ez. Horrela,
1. Nork ez du irakurri Koldo Izagirreren «Z Eredua» artikulua eta nor ez dator bat han esaten zen %90ekin gutxienez?
2. Nork ez du askotan pentsatu eta esan egungo ereduak errebisatu egin behar direla, ez dutelako euskararen geroa bermatzen: egoera berriek esperimentazio berritua behar dutela?
3. Nor ez da konsziente euskarak bi kode dituela egungo ikasleengan: bizipenena, zeinetan ia agertzen ez den, eta ikasketena, angustiaz bizi dutena askotan ikasleek. Hau zer da, egoki ala desegoki, on ala txar? Seguruenik on eta desegoki. Seguruenik, izan behar duena.
(...)
5. Zer egin behar du etorkinak bertakoak egiten ez duenik? Hau ere argumentu erretorikoa da, baina egia da. Agian, bertakoak egiten ez duena eta euskara ikasi, baina hori ere zaila da».


Azkenak
Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


2024-11-29 | Irutxuloko Hitza
Donostiako musika teknikari ezagun bat salatu dute hainbat emakumek, sexu jazarpenagatik

Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


2024-11-29 | Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan

Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.


2024-11-28 | Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasua artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik

Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.


2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


Eguneraketa berriak daude