ETAk badio, bake prozesua krisian da


2021eko uztailaren 27an
Uztailean Gara-k argitaratutako filtrazioaren bidez bake prozesuari buruzko ENAMen ikuspegia oso kezkagarria zela adierazi zen eta abuztuan ETAk argitara emandako komunikatuarekin ikuspegi ezkorra krisi egoera bilakatu da. ETAk egindako salaketa nagusia da «prozesu honek askatu behar dituen korapilo nagusiei negoziazioaren eta akordioaren bidezko erantzun zuzena emateko borondaterik» ez dela erakutsi oraindik eta salaketa horren erantzule nagusiak PSOE eta EAJ egiten ditu. Areago, «hartutako konpromisoetatik aldentzeko jokabidea» dagoela zehazten du erakunde armatuak, konpromiso horiek zeintzuk eta noren artekoak diren esan gabe.

Uztailaren 8ko Gara-ren filtrazioetan zehaztu ziren konpromiso horietako batzuk: Espainiako Gobernuak euskal herritarrek euren etorkizunaz erabakitakoa errespetatuko zuela, segurtasun indarrek atxiloketarik ez egitea, polizi indarren gutxitzea, edota ezker abertzaleko erakundeen jarduera normalizatzea. Gara-ren egun horretako informazioaren arabera, konpromisook 2005eko ekainetik 2006ko otsailera Espainiako Gobernuak eta ETAk izandako negoziazioetan hitzartu ziren.

Eragile politikoek, oro har, ez dute kezka handirik azaldu ETAk prozesuaren analisian egindako krisi eta prozesu irakurketa honi buruz, eta honen atzean egon daitekeen egoera aztertu beharrean, prozesuaren tutoretza egiteko ETAk duen zilegitasun eza azpimarratu dute. Espainiako Gobernutik krisirik ez dagoela iradoki da argi eta garbi. Baina bistan da alde batek krisia dagoela esaten badu, krisia egon badagoela, beste kontu bat da zein neurrikoa eta alde bakoitzak egoera nola interpretatzen duen.


Azken bost hilabeteak: argi-ilunak

2006ko martxoaren 22an aldarrikatu zuen ETAk su-eten iraunkorra eta harrezkero aurrerapen asko eman dira, baina beti ere nahi baino gutxiago, batez ere Estatuaren errepresioaren eta presoen eremuan. Alde positiboan osagai asko daude: su-etena bera, alderdien arteko elkarrizketak, alderdien mahaiaren osaketarako lanak, ETA-Gobernua elkarrizketa, gizarte mailako esperantza... Alde negatiboan ere, dena den, zerrenda garrantzitsua osa liteke: Batasunaren ilegalizazio egoera, errepresio juridiko-polizialen mantentze zorrotza, presoen eremuan aurrera egin beharrean atzera egitea »nagusiki Parot doktrina dela eta», PP eta UPNk prozesuari egindako etengabeko erasoak... Eta bakoitzaren esperantza eta pentsamoldearen arabera, askoz osagai gehiagorekin bete litezke alde on eta txarren zorro hauek.

Krisia, beraz, hor dago, nahiz eta ez dakigun zehatz-mehatz zein mailatakoa den, nagusiki alde bakoitzak bere interpretazioa egiten duelako; ETA «blokeo» egoeraraino iristen da bere definizioan. Harrigarriena da ETAren komunikatuak ez duela halako larritasun zantzurik piztu edo adierazpen publikoetan bederen ez dela halakorik sumatu. Are gehiago kontuan hartuta mehatxua ere komunikatuaren baitan dagoela: «Ohartarazi nahi dugu, Euskal Herriaren aurkako eraso horiek jarraitzen badute, ETAk erantzun egingo duela». Ez du erantzun mailaz hitz egiten, baina prozesu hau guzti hau bukatu arte ez litzateke ahantzi behar ETA erakunde armatua dela.

Edozein modutan, badirudi Pernandoren egia hori ahaztu nahi dela, ETA oraindik hor dagoela alegia eta bake prozesu hau ez dela onik iritsi bere amaierara. Klase politikoan barneratuegia dago honako ideia: erakunde armatua gidatzen dutenek erabakia dutela borroka armatua utzi behar dela eta, beraz, krisiak krisi, prozesuak aurrera jarraituko duela oztopo guztien gainetik. Baliteke hala izatea, bada hori pentsatzeko datu eta esanik; baina badira kontrakoa pentsatzeko ere, horien artean gaur egun arte izandako negoziazio prozesuetan ETA engainatua sentitu denean erakutsi duen jarrera bera da esanguratsuena.


Hiru ardatz nagusi

Datozen hilabeteetan hiru ardatz nagusiren inguruan bilakatuko bide da bake prozesua: Batasunaren legeztatzea, presoak eta alderdien mahaia. Presoen eremuan, besteak beste El Pais-eko bidea erabilita, uda osterako mugimenduak iragarri zituen Espainiako Gobernuak; berdin Batasunaren legeztatzea dela eta.

Prozesuaren sukalde inguruetan informazioa ez da batere garbia eta zuhurtasun handiz erabili behar da iturri desberdinen ahotik entzundakoa, baina badirudi Batasunako zuzendaritzak ez lukeela arazorik beste sigla batzuk sortu eta egungo legedira egokitzeko, horretarako formula duin bat erabiliz gero. Baina Batasunak bere ordezkoak jarduera politikoan normaltasunez aritzea eta egungo Batasunaren aurkako neurririk ez legokeela segurtatu nahi du, eta Espainiako Gobernuak ez ei dio horrelakorik bermatzen. Argi dagoena da orain PSOEk ez duela Alderdien Legea deuseztuko eta Batasuna ez dela legeztatuko sigla horiekin. Argi dago, halaber, datorren udaberriko udal eta foru hauteskundeetan, prozesuak zutik jarraitzen badu, herritarrek Batasunaren ordezkoaren aldeko hautua egin ahal izango dutela.

Berriz ekarri beharko dira lerroetara Jose Luis Rodriguez Zapateroren hiru hitz ospetsu: gogorra, luzea eta zaila. Bai, halakoxea da bizi den bake prozesua eta datozen hilabeteetan jorratuko diren osagai garrantzitsuenetan izango dira krisi gogorrak, adibidez Batasunaren ordezkoaren legeztatze kontuetan, presoen eremuan edota alderdien mahaien osaketan.

Krisi une bakoitzean soka behin eta berriro tenkatuko da, eta ikusteko dago Espainiako Gobernua eta ETA egoerari eusteko gai izango diren. Baina tentsioa ez da bakarrik maila horretakoa izango, eta alde bakoitzak bere barne kohesioari eusteko gai den erakutsi beharko du. Beste bake prozesu askotan ikusi dira talde, alderdi edo gobernuen baitako tentsio eta zatiketak, eta hemengoa ere ez dago zergatik salbuetsi beharrik.

Bitartean, jende askok sufritzen jarraitzen du, aktualitateari helduta, hor dago latza aurreikusten den Iñaki de Juana presoaren gose greba.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: 'Parot doktrina'
Maltzagatik: Presoen egoera azaleratzen duen gose greba
Iñaki de juana Chaosek libre beharko luke 2004ko urriaren 26tik, baina espetxean jarraitzeaz gain lerrook idazten diren unean 22 egun daramatza gose greban, Algecirasko espetxean. Eta, berak jakinarazi duenarekin eta gose greba hartzen ari den ezaugarriekin, denak... [+]

2021-06-30 | Mikel Asurmendi
Euskal preso politikoak
Troitiño eta Parot: bi familiaren erretratuak

Garai batean, zain zituzten aita eta ama. Gaur egun, presoak aita eta ama dira, baita aitona-amona ere.
700 inguru dira. Hauetako batzuen seme-alabak espetxean sortu dira. Asko oso gaixo daude. Badira hogei urte baino gehiago kartzelan daramatenak. Horietako askok, legea... [+]


Grande Marlaska tortura salaketen inguruan: “Egia bakarra egia judiziala da”

Espainiako Barne ministro Fernando Grande Marlaskak, zalantzan jarri du Eusko Jaurlaritzako tortura salaketen gainean egindako txostena. Eta gaineratu du ez dagoela ebazpen judizialik 4.000 edo 5.000 tortura kasuak eman direla esaten duenik.


2015-01-13 | ARGIA
Etxeratek “Parot doktrina”-rekin alderatu du Gorenaren erabakia

Etxerat elkarteak "urgentziazko balorazioa" plazaratu du Espainiako Auzitegi Gorenak hartutako erabakiaren ostean. Osorik eskaintzen dizuegu jarraian:


Carmen Gisasola aske utzi du Espainiako Auzitegi Nazionalak

Carmen Gisasola aske geratu da astelehenean, kartzelan 24 urte eman ondoren. 1990. urtean atxilotu zuten Gaskoiniako Landetan (Okzitania) eta azken urteetan Zaballako (Araba) kartzelan zegoen preso. Langraitz bideari helduta, hirugarren graduan zegoen Gisasola.


ETAko presoen kondenak “gehiegizkoak” direla dio Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaile batek

Jose Ricardo de Prada epaileak “neurriz kanpokotzat” jo ditu ETAko presoei ezartzen zaizkien kondenak. ETAkoak ez diren presoek betetzen dituzten zigorrekin alderatuta, aldea “handiegia” dela adierazi du.


2014-04-29 | Iera Aranburu
Euskal presoen kondenak luzatzeko doktrina berri bat eratu dute Espainiako epaileek

Presoen espetxeratzea urtebete edo bi luzatu ahalko dute neurri berriaren ondorioz. “Parot doktrina” delakoarekin alderatu dute Espainiako Auzitegi Nazionaleko bi magistratuk.


Espainiak ez ditu Del Riori zor dizkion 30.000 euroak ordainduko

Estrasburgoko Giza Eskubideen epaitegiak ‘Parot doktrina’ ezeztatzearekin batera 30.000 euroko ordaina ezarri zuen Ines Del Riorentzat. Espainiak uko egin dio ordaintzeari.


2013-11-29 | ARGIA
20 preso askatu dituzte aste honetan

Estrasbusburgoko Giza Eskubideen epaitegiak 197/2006 doktrina baliogabetu ostean, 20 preso askatu dituzte aste honetan: hamalau hilaren 26an eta sei 27an.


2013-11-20 | ARGIA
Beste bederatzi preso askatzeko agindu du Auzitegi Nazionalak, Estrasburgoren epaia medio

Auzitegi Nazionalak beste bederatzi preso askatzeko agindua eman du, 'Parot doktrinaren' aurkako Estrasburgoren ebazpena aplikatuta.


2013-11-19 | ARGIA
Auzitegi Konstituzionala, Estrasburgoren ebazpenari buruzko erabakia hartzear

Espainiako Auzitegi Konstituzionalak gaur markatuko du Estrasburgoren ebazpenaren gaineko irizpidea, Iñaki Fernandez de Larrinoa presoaren auziari buruzko erabakia hartzean.


2013-11-15 | ARGIA
Beste 13 euskal preso libre eta kartzela kanpoan lehen istiluak AVTk deituta

Espainiako Auzitegi Nazionalak beste 13 euskal preso askatzea erabaki du, Estrasburgoren epaia aplikatuta. Hemendik aurrera, ebazpenaren inguruko erabakiak ez dituzte Zigor Salaren osoko bileretan hartuko, eta horrek preso bakoitzaren prozedura azkartzea ekarriko duela espero... [+]


Asteartean erabakiko du Espainiak nola ezarri Parot doktrinaren inguruko epaia

Estrasburgoko Giza Eskubideen Epaitegiak 197/2006 legearen zenbait praktika baliogabetu ostean, asteartearekin hitzartuko du Espainiako Auzitegi Gorenak nola aplikatu sententzia, Europa Pressen arabera.


2013-11-08 | ARGIA
Bederatzi preso askatu ditu Espainiako Auzitegi Nazionalak Estrasburgoko epaiagatik

Espainiako Auzitegi Nazionalak 197/2006 doktrina aplikatu zitzaien bederatzi preso aske uztea erabaki du. Ondorengoak dira presoak: Txomin Troitiño, Isidro Garalde, Iñaki Urdiain, Jon Aginagalde, Jokin Sancho, Elías Fernández Castañares,... [+]


Eguneraketa berriak daude