Enzo txikiaren amets handia
Lehen Mundu Gerran soldadu izan ondoren, froga pilotu eta pieza fabrikatzaile moduan hasi zen, Turinen lehenik eta Milango Construzioni Meccaniche Nazionali mendiko autoen enpresan geroago. 1919an Parma-Berceto lasterketa izan zen bere lehen lehia ofiziala. Urtebete beranduago hasi zen lanean Alfa Romeo etxean eta 20 urtez aritu zen bertan, froga pilotu gisa lehenik, pilotu ofizial bezala gero, salmenta laguntzaile aurrerago eta lehiaketa ataleko zuzendari azkenik.
Baina bitartean bere enpresa ere sortu zuen. 1929an Bolonian, kalamu merkataritzan aritzen ziren Caniati anaiekin eta geroago hainbat lasterketa irabaziko zituen Marco Tardinirekin afaldu zuen Enzo Ferrarik. Lehiaketako autoak egiteko elkarte anonimoa sortuko zuten eta bazkideak pilotuak izango zirela erabaki zuten. Baina, mahaikideek berehala Enzok baino gogo gutxiago erakutsi zuten amets hura egi bihurtzeko eta Ferrarik heldu zion erronkari. Hasieran Alfa Romeo barruko lehiaketa taldea izan zen, baina 1940an bien arteko lotura eten zen.
1943an, Bigarren Mundu Gerraren erdian, Ferrariren fabrika Modenatik 16 kilometrora mugitu zuten, Maranello herrira. Urte horretan Industriaren Deszentralizazio Legea jarri zen martxan Italian; industriaren kontzentrazioa saihestu nahi zuten, aliatuen bonbardaketei helburua ez errazteko. Baina Auto Avio Costruzioni Ferrariren toki aldaketa alferrik izan zen. 1944an bonbardatu eta suntsitu zuten. Bi urte geroago berreraiki zuten fabrika, 1946an. Eta 47an «Il caballino rampante» ezaguna eta SF (Scuderia Ferrari) letrak zituen lehen autoa irten zen Via Abetoneko tailerretatik.
1950an 1 Formulan estreinatu zen. Eta ordutik hona ez da sortu auto fabrikatzailerik Ferrariri palmaresean itzal egingo dionik: 57 denboraldi, 700dik gora sari nagusi, ia 200 garaipen eta 18 munduko txapelketa (19.a aurki lortzeko aukerekin, Alonsozaleen zoritxarrerako).
Askorentzat arrakastaren paradigma, Enzo Ferrarik ez zuen iritzi bera bere buruaz: «Akatsa da irabazlea naizela esatea. Bizitzan dena galdu dut: Laura emaztea, Dino semea, lehen fabrika, gaztaroa, ikusmena, emakumeekiko pasioa, lasterketa asko eta auto asko».
1988ko abuztuaren 13an hil zen Enzo Ferrari. Bere eskariz, heriotzaren berri ez zuten bi egun beranduago arte eman. Bizia akatsik gabeko autoaren bila eman zuen gizonak, bere jaiotzaren erregistroan egindako akatsa zuzendu nahi izan zuen.
Duela aste batzuk Valentziako F-rum per la Mem-ria delakoak Valentziako hilerrian egindako ikerketen emaitza jakinarazi zuen. Hiriko udalak hilerrian 1.000 horma-hilobi berri eraikitzeko lanak abiatu ditu, hain zuzen, 36ko Gerran tropa frankistek hildako 26.300 errepublikar lurperatuta dauden hobiaren gainean. F-rum per la Mem-ria taldearen arabera, udalak giza eskubideak eta gorpuak lurpetik ateratzeko nazioarteko arautegia urratu ditu.
Valentziako entzutegiak lanak gerarazi zituen, baina egun batzuk geroago afera gehiago nahasi zen, lan horietatik ateratako lurra kamioietan Saguntoko zabortegira eraman zutenean. Bertako langileek harriduraz ikusi zuten ekarritako lurrean giza hezur ugari zegoela. Batzuentzat arrasto hauek azaleratzeak Valentziako Udalaren utzikeria agerian uzten du. Baina askorentzat PPko udalaren ekintza planifikatua da, 1939ko apiriletik aurrera eta 1945a bitarte frankistek hil eta lurperatutako pertsonen memoria ezabatzeko operazioa.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.