Alderdi politikoek haien arteko elkarrizketa errondarekin jarraitzen dute, egoera aztertu eta alderdien mahairako prestakuntza lanak egiten. Su-etenaren ostean mahaia irailean era zitekeela zabaldu zen eta, besteak beste, Ibarretxe lehendakaria izan zen mezuaren iragarle esanguratsuenetakoa. Jadanik irailaren ate aurrean gaudenean, dena den, abendura arte gutxienez mahaia nekez eratuko dela iragarri liteke. Hirukiaren hiru erpinek etorkizunerako egiten dituzten planteamenduek erabakiko dute noiz komeni den berau eratzea. Prozedura, metodologia eta edukiez gain, prozesu osoarekiko denboren kontrola ere funtsezkoa baita erpin bakoitzarentzat eta nagusiki prozesuaren gidaritza lanetan ari diren PSOE eta ezker abertzalearentzat.

Mahaiaren erabaki ahalmenari dagokionez, transbertsalitatean jarri du garrantzia PSEk. Batasunak, aldiz, mahaiak ordezkatu behar duen nazio izaera azpimarratzen du. Eta EAJ bigarren lerro batean dago, ezohikoa den jarreran, oraingoz burua gehiegi agertu gabe.

Transbertsalitate kontuak zer adierazten duen garbi dago eta egoera gatazkatsuetan logika ere badu, baina argi izanez ezin duela ikuspegi demokratikoan muina den gehiengo eta gutxiengoen arteko araua urratu eta beto eskubide bilakatu.

Nazio izaeraren islatzea konplexuagoa da, mahai bakarra edo prozesu berean kokatutako mahai desberdinen eraketa askoz interpretatiboagoa delako. Gaur egun ez da posible Nafarroa eta EAE ordezkatuko dituen mahai fisiko bakarra eratzea. Zerbait eratzekotan, beraz, bi mahai eratuko dira eta gero ikusi beharko da hori nola janzten den, mahai horietan eseriko diren guztiak eroso senti daitezen eta alde bakoitzak eraketa horren interpretazioa saldu ahal izan dezan. Hau da, eta adibide gisa bi eragile garrantzitsuren kasuak erabiliz, Batasunak nazio
izaera ikus eta saldu dezan, eta PSNk saldukeriatan ez dabilela eta Nafarroak bere bidea duela defendatu ahal izan dezan. Hortik aurrerakoak, alderdi bakoitzak bere tempusak kontrolatzeko erabiliko dituen planteamenduak izango dira.

Alderdien eremuan, sozialista eta popularren artekoa lehia baino borroka gordina dela irudikatzen da. Gaur egun, dena den, badituzte interes bateratuak eta, besteak beste, horrexegatik ez dira iritsi oraindik hainbat instituziotan dituzten itunak haustera.

1996an boterera eraman zuen PSOEren higatze politika gogorra eredutzat hartuz, PPk sozialisten aurkako mezua gogortzen jarraitzen du. Baina beren teilatuaren aurkako harriak ere botatzen ari dira, PSEren arrosa ETAren sugearekin nahastuz, beren kaioa ere ETArekin nahasten dutelako hainbat herritan sozialistekin dituzten akordioak hausten ez badituzte behintzat. Badaezpada Arabako diputatu nagusi Ramon Rabanera eta Gasteizko alkate Alfonso Alonso bederen ez dira PPren erasoaren lehen lerroan.