Makina bat kontu


Ingalaterra, padurak berreskuratzen

Europako hainbat lekutan, Euskal Herrian barne, oso ohikoa izan da itsasoari lurra kentzea eta horretarako sistema desberdinak erabili dira, dikeak edo murruak eraikitzea, adibidez. Oraingo honetan, ordea, alderantzizko prozesua jasan duen kasu bat aipatuko dugu.

Ingalaterrako Essex-en dagoen Wallasea irlako ia 113 hektarea estali ditu itsasoko urak eta horretarako 330 metro dike desegin behar izan dira.

Erabaki hori Britainiako Ingurumen Ministerioak (Defra) hartu du eta «Ingalaterrako beste hainbat lekutan gertatzen ari den paduren desagertzea orekatzeko» egin omen du.

Hemendik bost urte barru paduraren ekosistema berreskuratu ahal izango dela uste dute. Hau da, garai batean bizi ziren espezieak, hala nola moluskuak, karramarroak, arrainak eta txoriak, bertara itzuliko direla uste da. Padura horretan, inguruko espeziez gain hegazti migratzaile askok atsedena hartu ahal izango du.

1990. urtean Kenteko konderrian zegoen Lappel Bank padura babestua deuseztatu zuten, merkantziak garraiatzeko kaia eraikitzeko. Txorien babeserako elkarteak (RSPB) proiektu horren aurka egin zuen Europako Auzitegi Nagusiaren aurrean eta arrazoia Ingalaterrako Gobernuari eman zitzaion, irabaztearen truke padura bat berreskuratuko zuela adierazi zuenean.

Garai batean, Essex-en 35.000 hektarea padura zeuden, baina XVI. mendetik gaurdaino gizakia itsasoari lurra kentzen joan zaio eta une honetan 2.000 hektarea padura baino ez dira geratzen.


Ikusezin bihurtzeko oinarri teorikoa

Gizaki ikusezina filmetan azaldu denean zientzia fikzioarekin uztartu izan dugu ikusezintasunaren kontzeptua. Londresko Imperial Collegeko eta Dukeko Unibertsitateko ikerlari batzuen arabera, zerbait ikusezin bihurtzen duen materiala sortzerik izango da etorkizunean.

Zerbait ikusezin bihurtzeko leku batean argi uhinak eta uhin elektromagnetikoak kudeatu behar dira, deus ere izango ez balitz bezala. Aipatu ikerlariek eredu teoriko bat baino ez dute oraindik garatu, baina aurreratu dutenez, orain garapen praktiko bat egingo dute meta-materialak erabiliz.

Saiakera egingo dute eta lehenik argia eta uhin elektromagnetikoak nahi duten lekura bideratzen saiatuko dira. Teknologia hori arrakastatsua baldin bada, ikusezintasuna hurbilago egongo da. Ez dute datu gehiegirik eman, duten finantzazioak iturri militarra baitu eta militarrek ikerketak isilpean garatzea eskatu dute.

Beraz, irakurle, filtrazioen zain geratuko gara, istorio honen berri emateko.


Azkenak
Euskal preso politikoei espetxe politika arrunta aplikatzeko eskatu dio Sarek Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailari

"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]


Energia-enpresa nagusiek biodibertsitateari eragindako kalteen %47 ezkutatzen dute, EHUren ikerketa baten arabera

"Irudia zuritzeko" estrategiak erabiltzen dituzte energia arloko enpresa nagusiek. Ekintza positiboak azpimarratu eta inpaktu negatiboa "estaltzen" dutela ondorioztatu du ikerketan parte hartu duen EHUko doktoregai Goizeder Blancok.


2024-08-21 | ARGIA
Udaltzaingoak kaleko saltzaileekin duen “jarrera oldarkor eta bortitza” salatu dute Bilboko konpartsakideek

Udaltzaingoaren azken egunotako "gehiegikerien" aurrean, Bilboko Konpartsen Federazioak elkartasuna adierazi die manteroen kolektiboko lagunei, Areatzan egindako elkarretaratzean.


Eneko Etxeberria: “Hitz bakarrean, inpunitatea bilatzen du Gobernuak”

Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]


AEBek diote Israelek onartu duela “trantsizio proposamena”, baina Hamasek kritikatu du baldintzak aldatu dituztela

Hamasek salatu du talde islamistak aurretik onartutako akordio proposamenetan Israelgo lehen ministro Netanyahuk baldintza berriak jarri dituela. Iran su-etenaren alde agertu da, baina Israel “zigortzeko eskubidea” aipatu dute, uztailaren 31n Hamaseko buruzagi Ismail... [+]


Emazteari eraso zion ertzainak tratu txarrak ea lehenagotik ematen zizkion ikertzen ari da Fiskaltza

Ertzaina emakume bezala erregistratu zen Trans Legearen bitartez, baina inori ez zion aldaketaren berri eman. Fiskaltzak uste du indarkeria matxista leporatzetik libratzeko asmoarekin aldatu zuela sexuz.


Kongok espero du tximino baztangari aurre egiteko adina txerto emango dizkiola Mendebaldeak

Kongoko Errepublika Demokratikoa ari da gehien jasaten tximino baztanga edo mpox-en epidemia. Urtea hasi zenetik 16.700 kasu atzeman dituzte, eta ia 600 pertsona zendu dira herrialdean; gehien-gehienak, haurrak.


Hainbat gizon atxilotu dituzte asteburuan indarkeria matxistagatik

Tuteran 30 urteko gizon bati 23 urteko bikotekideari erasotzea leporatu diote, eta Ondarroan 31 urteko gizon bati lankide bati ukituak egitea, herriko osasun etxean. Bilboko jaietan bi sexu eraso salatu dituzte, eta Donostian 20 urteko gizon bat atxilotu dute, hiriaren... [+]


2024-08-20 | ARGIA
Osakidetzan tratamenduari ekin nahi dioten transek psikiatriatik pasa behar dutela salatu dute

Hainbat kolektibok salatu du Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean arreta jasotzen duten transei lehen harrera psikiatrikoko profesionalek egiten dietela, horrek transak patologizatzen dituela eta harrera endokrinoak egin beharko lukeela. Harrera endokrinoak... [+]


2024-08-20 | Euskal Irratiak
Bigarren etxebizitzen kontrako aldarria entzun da Miarritzen

Etxebizitzen %20 baino gehiago jadanik bigarren etxebizitzak dira Ipar Euskal Herrian. Larrialdi klimatikoaz sentsibilizatzeko lau hilabetez, Nantesetik abiatu Alternatiba txirrindula itzulia, kostaldean zen aste buruan.


Eguneraketa berriak daude