Liburutegia


2021eko uztailaren 16an

Euskara bikaina ipuinetan
Gotzon Garate
Gero
158 orrialde 14 euro

Baserritarren euskara aberatsa

Gotzon Garate hogeita hamazazpi urtez ibili da Euskal Herriko zazpi probintzietako baserrietan hangoek mintzatzen duten euskara jasotzen. Berak dioenez, euskarak, ona izateko, nahitaez hiru baldintza bete behar ditu: hutsik gabekoa izatea, ulerterraza izatea eta aberatsa izatea, eta baserritarren euskarak hiru baldintza horiek betetzen ditu. Gainera, baserrietan mintzoduna zaharrago, euskara aberatsago. Izan ere, baserrietan egun galdu diren lanak egiten ziren: garia erein eta laborea bildu, lihoarekin soinekoak egin, soroak goldatu, lixiba egin, ogia erre... Eta lan horiei josiak hitz asko, esapide ugari eta atsotitz ez gutxi zeuden. Gero argitaletxearen eskutik plazaratu duen liburu honetan, baserritarrei entzundako ipuinak bildu ditu.

Alkiza auzo eta hiribilduaren azterketa historikoa (1348-1950)
P-J. Aranburu
Alkizako Udala
842 orrialde

Pello Joxe Aranburu
Alkizako historiaz

Hamaika artxibo, agiritegi eta liburutegi arakatu ditu Pello Joxe Aranburu Ugartemendiak Alkizaren historia ezkutua idatzi ahal izateko. Horrela osatu ahal izan du Alkiza auzo eta hiribilduaren azterketa historikoa (1348-1950), grafikoz eta argazkiz hornituriko liburu mardula. Berrogeita hamar baserri omen zeuzkan Alkizak 1800. urtean, baino gehiago ei ziren 1600.ean zituenak. Bestalde, 1527-1561 urteetan, Gipuzkoako Artziprestazgo Nagusiko idazkaritza Alkizan egon omen zen.Egurrola herri burdinolaren urrats goiztiarrak ere aipatzen ditu Aranburuk, baita herrian jaiotako eskultore, arkitekto eta hargin sonatuek Alkizan egindako eraikuntza dotoreak ere. Horren guztiaren berri eman du egileak liburuan.

Inork ikusi ezin duena
Sinclair Smith
Elkar
192 orrialde 12 euro

Hilketak ikusten zituen neska

Txomin Arratibelek euskaratu duen Sinclair Smith-en Inork ikusi ezin duena nobela gazteei zuzendua dago, eta begietako ebakuntza bi jasan behar izan zituen neska gazte bati haien ondoren gertatutakoa agertzen du. Arrakasta osoz gainditu zituen neskak operazio horiek, eta haiei esker, ikusi egiten du orain. Okerrena da beste edonork baino gauza gehiago ikusten dituela: hilketa lazgarri batzuk, eta are tamalgarriagoa, hilketa horiek gertatu bitartean neska gaztea hantxe egon ohi da. Izuturik, gertatzen zaiona baten bati kontatzea erabakiko du neskak. Bere sendagileari azaltzen ahalegindu da, hasteko; baina hark ez dio gazteari sinetsi. Eta beste hainbeste gertatuko zaio itsua izandakoari poliziekin hitz egitera doanean. Eskerrak azkenean haietako bat neskari kasu egitera deliberatzen den.

Ez dago gure geneetan
R.C. Lewontin, Steven Rose, Leon J. Kamin
Gaiak
374 orrialde


Biologia berria zaharraren aurrean

Gaiak argitaletxeak plazaratutako liburu honen izenburu zehatza Ez dago gure geneetan (Biologia, ideologia eta giza izaera) da, eta teknologiak ezkutatzen dituen hainbat gezur begien bistan jartzen ditu. Esate baterako, Belen kurba, adimen koefizientea edo determinismo biologikoa. R.C. Lewontin eboluzio genetistak, Steven Rose neurobiologoak zein Leon J. Kamin psikologoak lan hau egiterakoan zuten helburua zientziak barneratzen dituen gizarte-eraginak aztertzea eta ezkutuan duen ideologia agerian uztea izan da. Eta horretarako, zorrotz kritikatu dituzte terapia genikoa, psikologia ebolutiboa, garunaren funtzioen adierazpen grafikoak, ADNaren interpretazioa, sexuen arteko desberdintasun diskriminatzailea, homosexualitatearen eta kode genetikoaren arteko harremana eta biolentziaren oinarri biologikoak, besteak beste.

Aberriaren alde
Ebaristo Bustintza Kirikiño
Labayru Ikastegia, BBK Fundazioa
348 orrialde 13,52 euro

Kirikiñok idatzitako
artikulu politikoak

Ebaristo Bustintza Kirikiño idazle emankorraren artikuluak gaika batu eta argitaratu du Labayru Ikastegiak. Aberriaren alde izenburuarekin plazaratutako liburuan gai politikoak bildu dituzte, hain zuzen ere Euzkadi egunkaria sortu zenetik (1913) Primo de Rivera diktadoreak boterea eskuratu eta egunkariaren euskarazko orrialdea debekatu zuen arte (1923) mañariarrak argitaratu zituen idazlanetatik aukeratu dituzte artikuluak. Nolanahi ere, oraingo irakurleek Kirikiño behar bezala kokatu ahal izateko, testuon aurretik Cesar Gallastegik idatzitako sarrera lana dator, haren bizitza eta lanaz, zein 1913-1923 urtetako bizitza politikoaz hainbat datu eta zertzelada interesgarri eskainiz.

Alimaleko fantasiak
Antton Dueso
Elkar
88 or. / 8,50 euro

Hamar urtetik aurrerako neska-mutikoentzat

Antton Duesok idatzi, Agurtzane Ortizek euskaratu eta Iñaki Martiarena Mattinek marraztutako liburu honen mamia hainbat animalik duen fantasia agertzea da. Lau ipuin dira eta bakoitzak protagonista berezia du. Aurrenekoak Anne Marie antzara pinpiriña; bigarrenak Joxe Mari, hegan egiten ikasten tematu zen astoa; hirugarrenak Mari Pili, arrautza frijituak erruten zituen oilo gaztea, eta laugarrenak Luixmari, Uholde Unibertsaletik animalia guztiak salbatzeko ontzia egin zuen zaldia.


Azkenak
Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Jesus Carrera “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu du Hondarribiko udalak

Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.


Tokiko espezieekin osatutako basoa landatzeari ekingo diote igandean Arrankudiaga-Zollon

Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.


2025-01-17 | Antxeta Irratia
Dagoeneko 1.000 autoinkulpaziotik gora bildu ditu J’accuse kanpainak

Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]


2025-01-17 | Gedar
Soraluzen ‘desokupei’ aurre egiteagatik deklaratu beharko du lagun batek

 Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.


Ezezkoa eman dio Eskoriatza eta Aramaio arteko parke eolikoari Espainiako Gobernuak

Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


Eguneraketa berriak daude