Zuberotar dantzen aldarria
«Beti izan gara talde ainitz Zuberoan, baina lehen aldikotz, hamar edo hamabi taldek algarrekin egiten dugu ikusgarri bat», esan digu Cazanavek. Dantzariak biltzeaz gaindi, bestelako asmoak ere badituzte; dantzan aritzeko egoitza bat muntatzea esaterako: «Atzean dugun ideia da egoitza baten muntatzea, justuki ikusgarri zunbaiten prestatzeko», dio Cazanavek.
Hainbat dantza bilduko dituen ikuskizuna da Aitzina pika. Kadrileak, godalet dantza, gabota, eta noski, aitzina pika. Bertsolariak, abeslariak, eta dantzak elkarrekin lotzen dituen istorio bat izango dira ardatz. Bordaxarrek kontatu digu Aitzina pikak oinarrian duen istorioa: «Zuberoari begira direlarik, turistek zer ikusten duten jaso nahi dugu. Eta halaber, Zuberoak turistak nola ikusten dituen». Lehenengo zatiaren giltza izango da hori. Bigarrenean, berriz, 100 urte atzera egin eta Zuberoan nola dantzatzen ziren ikusiko dugu. «Mutilak baizik ez ziren orduan dantzatzen, baina neskek sartu behar izan zuten mutilen paperean dantzak salbatzeko. Azkenik errealitatea nolakoa izango den ere erakutsi nahi genuke», gaineratu du Bordaxarrek. Sua kantore taldea eta Amaren Alabak taldea ere izango dira. «Zuberoaren egungo argazkia bilduko dugu», gehitu dute irakasleek. Orain arteko moldea hautsita, musika ez da ardatz izango eta dantza izango da nagusi Aitzina pikan.
Honela eman digute asmo horren berri: «Guk eginen dugu buelta bat Hegoaldean, hiru lekutan, baina hanko tokiko dantzariekin harreman bat nahi dugu sortu. Horretara, hunat egonaldi batez bilduko ditugu Arrasatekoak, Getxokoak eta Amurriokoak eta esplikatuko zaie zer den maskaradaren zentzua».
«Hemen dantza taldeak dira kasik herri guzitan. Problema da Zuberoan 13.000 biztanle direla eta herriak izigarri ttikiak direla», esan digu Cazanavek. Herri txiki horietatik etortzen dira dantzariak, eta horientzat ere esperientzia berria da, beren kabuz, beren herriko taldeetan ez dutelako ikusgarri handietan parte hartzeko modurik. Gainera, askok ez dute oso ongi ezagutzen Hegoaldea eta ekimen honek horretarako bide ere emango die.
Udalbiltzak 2001ean sortu Zuberoa Garatzen proiektua, Zuberoako Herri Elkargoak abian jarritako Xiberoa 2010 egitasmoan. 400.000 euro bildu zituen, Zuberotarrekin bat auzolanean kanpainan. 1.600 diru ekarpen izan ziren, Zuberoarekin harremana estutzeko, bertako egoera larria ezagutarazteko eta hainbat egitasmo laguntzeko. Lurraldeen arteko desorekak zuzentzeko, Zuberoako ekonomia sendatzeko diru iturriak eskuratzea zen helburuetako bat.
Horiek horrela zirela, konpromisoa gauzatzeko bitartekoak onartu zituzten; batetik, Euskal Garapen eta Kohesio Fondoa sortzea eta, bestetik, dirua biltzeko kanpaina egitea herritarren artean.
2002. urtean sortu zuen Udalbiltzak Fondo hori eta Zuberoako hainbat eragilerekin ekintzak eta programak zehaztu ziren, laguntza horiek lortzeko. Bideak, ordea, ez zuen nahi beste fruitu eman. Espainiako Auzitegi Nazionalak, Garzon epailearen eskutik, egitasmoa zapuztu zuen 2003ko udan. Euskal Garapen eta Kohesio Fondoaren jarduera eten eta bildutako dirua eskuratu zuen.
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]