Euskal Herrian ez dago euskal hezkuntza publikorik


2007ko otsailaren 21ean
Euskal Herrian ez dugu sekula hezkuntza publikorik izan; bada Baskongadetan, Nafarroan, eta baita Iparraldean ere eskola publikoa deitzen diotena. Baina ofizialki, bi lehenak hezkuntza sistema espainiarraren pean daude, eta hezkuntza sistema frantziarraren menpe dago hirugarrena.

Era berean, baditugu herri ekimenetik sorturik eta bokazio publikoa izanik, pribatuaren trataera duten eskolak; administrazioa haien jabe ez delako.

Hala, euskal hiritar guztiok dugu Euskal Herrian ikasteko eta euskal heziketa jasotzeko eskubidea, eta hezkuntzarako dugun oinarrizko eskubide hori jasotzen duen eskola izango da publikoa eta herritarra.

Euskal Herria diogunean, 21.000 kilometro koadroko orubeaz ari gara: 685 udalerriz eta 3.000.000 biztanlez osatua. Beraz, euskal hezkuntzarako eskubide bera dugu hiritar guztiok; izan Barakaldokoak, Zarauzkoak, Lapueblakoak, Tuterakoak, Miarritzekoak edo Atharratzekoak.

Eta publikoaz ari garenean, hitz horren jatorrizko definizioaz ari gara: izaera publikoa, kolektibitatearena, hau da, herritik sortua. Azken bi mendeetan, batez ere, administrazioek monopolizatu dute publikoaren izaera. Ondorioz, eskola publikoa denona, bai; egitekoa, ordea, administrazioarena bilakatu da. Beraz, herritarrok dagokiguna berreskuratu behar dugu.

Garai berriak datoz mundura. Orain arteko definizio eta antolaketa asko zaharkituta geratu dira, agortuta, baita hezkuntzan ere.

Euskal herritarrok hezkuntzari buruzko erabakiak hartzeko eskubidea dugu. Europako gainerako herriak bezala, Euskal Herriak bere hezkuntza sistema izateko eta arautzeko eskubidea du. Molde zaharrak apurtu, aurrera begira jarri eta hezkuntza herritarren beharretara egokitu behar dugu, egungo egoera, eta aurretik oinordetzan jasotako sare eta ereduak gaindituz.

Herria martxan dago. Benetan sinesten badugu hezkuntza funtsezkoa dela norbanakoaren taxuketan, herri baten garapenean eta jendartearen kohesioan, hezkuntzak lehentasun soziala izan behar du.

Eta guk, hezkuntza munduan gabiltzanok, erantzukizun berezia dugu horretan guztian. Hezkuntzako erkide gisa, eta, batez ere, hiritar gisa. Historiaren ataka honetan aktore izatea suertatu zaigu.

Egungo jendartearen ezaugarriei erantzuteko publikoak izaera anitza behar du. Herri ikuspegia iparrorratz dugula, ea molde zaharrak eta gatazka antzuak gainditzeko gai garen; herri gisa, orain arte ezagutu ez dugun hezkuntza publikoa eraikitzeko. Ez da gutxi!


Azkenak
Osakidetzan egiturazko eta egiazko konponbideak eskatu dituzte Gasteiz, Bilbo eta Donostian

Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.


Aroztegiari ezetz esan dio jende oldeak Iruñean, eta auzipetuen absoluzioa eskatu du

Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]


Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Eguneraketa berriak daude