Sidenor eta Arcelor multinazionalen atzaparretan
- Euskal siderurgia deslokalizazio prozesu larrian dago. Gero eta zeresan handiagoa dute gure herritik urrun dauden multinazionalek hartzen dituzten erabakiek. Azkeneko kasuak Sidenor eta Arcelor talde boteretsuenak dira: zazpi euskal lurraldeetan dauzkate plantak, 10.000 pertsona inguru dituzte lanean, eta guztien lanpostuak arriskuan egon litezke orain.
Egia da euskal siderurgiaren sektorea zabalagoa dela, baina bi talde horiek dira garrantzitsuenak. Sidenor eta Arcelorrez gain, Euskal Herrian beste talde batzuk dauzkagu. Honakoak ditugu garrantzitsuenak: Celsa taldearen barruan dauden Celsa, Nervacero eta azken horren filiala den Laminaciones Arregui; GSB; Tubos Reunidos; Tubacex eta abar. Ez dugu ahaztu behar multinazionalen irentsi nahiak eta gainean daukagun etengabeko globalizazioak edozein unetan harrapa ditzakeela beste euskal talde siderurgiko batzuk ere.
Alabaina, pelotazoaren ondorioak jasango dituztenak Sidenor taldeko langileak izango dira. Taldeak 2.300 langile ditu Espainiako Estatuan eta horietatik 1.400 Basauri, Gasteiz eta Elgetako plantetan daude. Espainiako Estatuko gainontzeko plantak Reinosan (Kantabrian) eta Villalban (Madrilen) daude. Aipatutako plantillari Acos Villares Brasilgo filialean euskal taldearentzat lanean ari diren beste 2.700 langile gehitu behar zaizkio. Brasilgo multinazionalaren lehendakariak egindako lehenengo adierazpenen arabera, plantilla osoak lanean jarraituko badu ere, langileak eta sindikatuak beldur dira multinazional brasildarrak edozein unetan lanpostuak eta ekoizpenak doituko ote dituen.
Sidenor taldea altzairu berezien sektoreko buru da Espainiako Estatuan. 800.000 tonatik gora ekoizten ditu. Ekoizpenaren %93 Europako merkatura bidaltzen du, automozioaren industriara nagusiki. 2004. urtean 551 milioi euro inguru fakturatu eta 50 milioi euroko irabazi garbia eskuratu zuen, eta 2005ean kopuru hori biderkatu eta 100 milioi eurotik gora lortu zituen. 1996tik 2003ra arteko urteetan gutxi gorabehera 300 milioi euro inbertitu zituen.
Gerdau multinazionalari dagokionez, Amerikako altzairu luzeen ekoizlerik handiena da, eta 29 planta dauzka kontinente horretako zazpi herrialdetan, Estatu Batuak eta Kanada ere tartean direla. Urtean 16,4 tona altzairu ekoizten ditu, eta horrenbestez enpresa siderurgikoen munduko sailkapenean hamabigarrena da. 2005. urtean 9.000 milioi dolarretik gora fakturatu eta 1.000 milioitik gorako etekina atera zuen. Sao Pauloko burtsan kotizatzen du.
Siderurgiako multinazional europarra, Arcelor taldea, siderurgian mundu mailan nagusi den Mittal Steel-ek beregana lezake. Multinazional horren ia kontrol osoa abizen bereko familia indiarraren eskuetan dago. Hain zuzen ere joan den urtarrilean, altzairuaren munduko lider horrek akzioak erosteko eskaintza publiko (EEP) areriotsua jaurti zuen, sektoreko bigarren enpresa den Arcelor taldearen %100a bereganatzeko; 18.600 milioi eurokoa izan zen eskaintza. Operazioak aurrera egiten badu, altzairuaren sektorean izango den munduko erraldoirik handiena eratuko da, eta 120 milioi tona altzairu ekoizteko gaitasuna izango du (69 milioi Mittal Steel-ek eta 51 milioi Arcelorrek). Hurrengo ekoizlea, Nipon Steel, 32 milioi tonako ekoizpenarekin geldituko litzateke.
Arcelor taldea 2002an sortu zen, Aceraliak (Espainiakoa), Usinor-ek (Frantziakoa) eta Arbed-ek (Luxenburgokoa) bat egin zutenean. Luxenburgon dauka egoitza soziala. Munduan 95.000 langile dauzka, horietatik 78.000 Europar Batasunean. Azken horietatik 15.000 Espainiako Estatuko 18 plantetan daude (Asturias, Madril, Valentzia, Zaragoza eta Euskal Herrian). Euskal Herrian hamaika planta dauzka 4.000 langilerekin. Irabazi gordinen marka hautsi zuen 2005. urtean, 5.600 milioi euro eskuratuta. Akzioak modu honetan dauzka banatuta: Luxenburgok dauka %5,6; Aristrain familiak (euskalduna) %3,5; Sogepak (Belgikakoa) %2,4; langileek %2; eta burtsak %85,7. Siderurgiaren munduko liderrak, Mittal Steel-ek, aldiz, Herbehereetan dauka egoitza soziala. 164.000 langile dauzka, eta 2004an salmenten bidez 26.000 milioi euro eskuratu zituen. Mittal familia indiarrak kontrolatzen du multinazionalaren kapitalaren %87,6.
Mittal Steel multinazional indiarrak Arcelor multinazional europarra «irentsiko» al du? Gaurko egunean oraindik inork ez daki erantzuna. Multinazional indiarrak jaurtitako EEP areriotsua atzera botatzea da Arcelorren politika. Testuinguru horretan, akzionisten artean akzio bakoitzeko 1,20 euroko dibidenduak banatzea erabaki du talde europarreko administrazio kontseiluak, banatutako dibidenduen balioa 2004an banatutakoekin alderatuta %85 handituz. Horrela, bere akzionistak konpentsatu eta altzairuaren munduko erraldoiaren EEP areriotsua geldiarazi nahi du.
Bestalde, Arcelor taldeak gastuak gutxitzeko politikarekin jarraitzen du. Orain dela gutxi aurkeztu du 2006-2008 aldirako plan estrategikoa, eta aurkezpenean adierazi zuen langile murrizketa egiteko asmoa duela. Hala ere, ez zuen zehaztu murrizketa nola egingo duen eta zein plantari eragingo dion. Euskal sindikatuek dagoeneko azaldu dute murrizketak direla-eta daukaten kezka. Lehen ere Arcelor taldeak saldu zituen Zalaingo eta Berrioplanoko plantak Nafarroan; Azpeitia eta Lasao auzokoak (Azpeitia) Gipuzkoan; eta Acería del Atlántico, ADA, Ipar Euskal Herrian. Mittal Steel multinazional ingeles-indiarrak, baieztatu du Arcelorren kontrola bereganatzen badu bermatu egingo dituela talde horren plantetako ekoizpena eta lanpostuak.
Larunbatean pertsona talde batek Tolosaldeako Kontseilu Sozialistako kide bati eraso egin ziola salatu dute. Azaldu dutenez, "faxistei aurre" egin zien propaganda jartzen ari zirela, eta piperbeltz espraiarekin zipriztindu zuten.
Haurdunaldian diren emazte bakartuentzat, harrera-leku bat proposatuko du La Maison des Sept Vallées elkarteak Donibane Lohizunen. Pariseko bikote jabe pribatu baten gogoan sortu zen xedea. Donibane Lohizunen, 2021ean Iturria izeneko etxea erosi eta, bazter bastizetan... [+]
_2.jpg)
Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo argitaratu dituzte irakasle beraren aurka, irakaslearen izena eman gabe, baina Filologia Hispanikoko irakaslea dela zehaztuta. ARGIAk gradu hori urte desberdinetan egin duten hiru ikasle ohirekin hitz egin du,... [+]
Zuzendaritzak argudiatu du "ahalegin guztiak" egin arren, bezeroen eskaria "drastikoki" murriztu dela. Nafarroako industriaren defentsan igandean egingo den mobilizazioan parte hartuko du enpresaren komiteak.
Agintean dagoen Alderdi Laboristak atxiloketen eta deportazioen irudiak erakutsi ditu, eta urtarril honetan "errekorra" egin duela esan du, harro-harro.
Amurrioko Emakume Sareak elkarretaratzera deitu du eraso matxistari erantzuteko, asteartean 19:00etarako. Bilbon, adin txikiko neska bati egindako sexu erasoa salatzeko mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean.
Erakunde islamistak Israelek urratu dituen neurrien artean aipatu ditu Gaza bonbardatzen jarraitzea eta aske utzitako preso palestinarren egoera. Trumpek mehatxatu du, preso trukea egin ezean, Gaza "infernu" bihurtuko duela.
Arrasateko Udaltzaingoak abiatu du ikerketa, neska batzuek igande goizaldean erdialdeko taberna bateko komunean kamera txiki bat aurkitu ondoren.
Air Force One hegazkinean Super Bowl-erako bidaia aprobetxatu du Donald Trumpek, ezartzear dituen muga-zergen berri emateko. Eszenografiaren aldetik, bikain. Etxerako mezua da “lasai baino lasaiago nago ni; begira nora goazen... Estatubatuarrak ere lasai egon daitezke... [+]
Gasteizko campuseko Farmazia Fakultateko ikasleek "faxismoaren aurka antolatzearen beharra" azpimarratu dute, eta EHUri irakaslearen berehalako kaleratzea exijitu diote.
Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]