Hizkuntza apaina lortzeko ez da trikimailuen beharrik

  • Badirudi euskara eta estetikako hitzak ezkontzeke daudela. Ohitura kontuak izango dira, ziur. Buruntzaldeko (Gipuzkoa) udalek eskualdeko ile-apaindegietan euskararen erabilera bultzatzeko egitasmoa aurkeztu dute. Hein batean, erabileraren eskutik etorri ohi da hizkuntzaren normalizazioa, ispiluan begiratuz gero orrazkera berriaz ohituko garen bezala.

2007ko otsailaren 21an
Buruntzaldeko udalerriek ile-apaindegietan euskara erabiltzeko kanpaina abian jarri dute. Andoain, Astigarraga, Hernani, Lasarte-Oria, Urnieta eta Usurbilgo udalen egitasmoaren xede nagusia herritarrek ile-apaindegietan euskaraz hitz egin dezaten erdiestea da. Udalerriek ile-apaindegi guztiei egitasmoan parte hartzeko proposamena egin zieten eta, guztira, 77 ile-apaindegik bat egin dute egitasmoarekin; ile-apaindegi guztien %85 inguruk, hain zuzen ere.

roiektuaren hartzailea bezeroa izaki, ile-apaindegietako produktu edota zerbitzuen prezio zerrenda euskaratzeko aukera eskaini zaio merkatariari. Hala, bezeroak produktuak edota zerbitzuak euskaraz eskatzeko aukera handitu daitekeela espero dute. Bestalde, ile-apaindegietan euskarazko aldizkariren bat edukitzeko konpromisoa ere eskatu zaie parte hartzaileei. ARGIA, Gaztetxulo eta Aldaketa 16 aldizkarien artean bat aukeratu, eta Udalak urtebeteko harpidetza ordaintzen die ile-apaindegiei. Handik aurrera, merkatariak erabakiko luke harpidetzarekin jarraitu edo ez.

Horrez gain, bezero euskaldunei Eska ezazu orrazteko euskaraz liburuxka banatuko zaie ile-apaindegi guztietan. Liburuxka horrek estetika gomendioak eta apain egoteko trikimailuak biltzen ditu: begi eta bekainen makillajea, ezpainak, ilea moztea, ilearen bolumena, punta irekiak, ilea erortzea... Estetika zentroetan egunero erabiltzen diren hitz eta esaeren hiztegi bat ere badakar. Azkeneko orrietan, berriz, egitasmoan parte hartu duten ile-apaindegi guztien aipamena egiten da herriz herri. Liburuxkaren 9.000 ale argitaratu dira bezeroen artean banatzeko.

Hernaniko Adats eta Oraingo ile-apaindegiek egitasmo honetan parte hartu dute, eta bertako arduradunek, oro har, jendearen harrera ona izan dela adierazi digute. Bezero gehienek proiektuarekin bat egin dutela eta liburuxka gustura irakurri dutela ere gaineratu dute. Halaber, liburuxkan ageri diren euskarazko hitz eta esaera guztiak erabiltzea ez dela ohikoa azaldu digute. Ileapaindegiko langile eta bezeroak gaztelaniazko terminoak erabiltzen ohituta daudela azpimarratu digute. Ile-apaindegiak euskararen bilgune izateko guztion ahalegina beharrezkoa izango dela argi dago.


Bost sektore dituzte landuak

Merkataritzako hainbat sektoretan euskararen erabilera sustatzeko asmoz, orain dela bi urte, Buruntzaldeko Udaletako euskara batzordeak eskualdeko jatetxeekin aritu ziren elkarlanean. Iaz arrandegietan eta harategietan euskararen erabilera areagotu nahian ibili ziren. Aurten, berriz, ile-apaindegiak lantzeaz gain, fruta dendekin ere aritu dira lanean. Azken egitasmo horren helburua ere herritarrak fruta dendetan euskaraz eska dezan bultzatzea izan da. Zeregin honetarako euskarri hauek erabili dituzte: euskaraz idatzitako fruten errotuluak eta Eska ezazu fruta euskaraz liburuxka. Guztira 62 fruta dendak esku hartu dute proiektuan. Hamabost fruta izenen (laranja, madaria, sagarra, platanoa, mandarina, marrubia, gerezia, kiwia, melokotoia, mahatsa, meloia, paraguaioa, arana, eta aguakatea) euskarazko errotuluak egin dira saltoki guztientzako, eta merkatariari horiek jartzea eskatu zaio. Bestalde, proiektuaren osagarri gisa, bezeroei frutekin egindako hainbat errezeta biltzen dituen liburuxka emango zaie. Orobat, 7.500 ale argitaratu dituzte herritarren artean banatzeko.

Buruntzaldeko udaletako euskara batzordeen asmoa urtero sektore bat lantzea da berau euskalduntzeko. Datorren urtean, esaterako, artekaritzaren arloan euskararen erabilera bultzatzen saiatuko dira. Izan ere, bada zer landua sektore honetan eta bertatik ere egoera hobetzeko eskaerak jaso dituzte.

Bestalde, bi urtetik behin, landutako sektore bati jarraipena egitea ere erabaki dute. Hala, egitasmoaren alderdi onak, ahultasunak eta arazoak zeintzuk diren ikusteko aukera izango dute. Datorren urtean egingo dute lehenengo jarraipena; arrandegietako egitasmoaren nondik norakoak aztertuko dituzte. Besteak beste, saltokietan euskarazko errotuluak mantentzen ote dituzten ikusi nahi dute, eta ez baleude horren zergatiak aztertuko lituzkete. Hori guztia gerora egingo diren egitasmoak hobetzeko helburuarekin burutuko dute, jakina denez. Bidenabar, euskararen aldeko egitasmo ororen beharrezkotasuna bezeroen erantzunaren araberakoa izango da, beti bezala.


Azkenak
Herrialde Katalanetako herririk turistikoenak, eskuin muturraren bozen biltoki

Kataluniako azken hauteskundeetako eta Europako hauteskundeetako emaitzetatik abiatuta, presio turistiko handiena bizi duten Herrialde Katalanetako herrietan eskuin muturraren botoak nola egin duen gora aztertuko dugu.


Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu
Puigdemontek nola egin zien iskin poliziei?

Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]


2024-08-09 | Euskal Irratiak
Baionako Euskal Museoak ehun urte bete ditu aurten

Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]


Sustantziarik gabea

Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]


Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Euskal Herriko ikurrak kendu dituzte Atarrabiako pilotalekuan, Nafarroakoa izan ezik

Martxoaren 5ean zabaldutako auto batek armarria “kentzea edo ezabatzea” agindu zuen, “jarrera politiko baten aldeko posizionamendua” dela eta “neutraltasun politikoaren aurka” egiten duelako. UPNk jarri zuen salaketa, eta Atarrabiako alkate... [+]


Lodifobia eta patologizazioa Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean

Bizkaiko e28 koordinadorak salatu du kide trans lodi batek eraso lodifoboa pairatu duela Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatean.


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


2024-08-09 | Axier Lopez
UPNk eta PSNk ez dute lortu Raimundo el Canastero zentsuratzea Tafallan

UPNk mozioa aurkeztu du Tafallako udalbatzan gobernu taldeari eskatzeko bertan behera utz dezala Raimundo el Canastero musika taldearekin zuen kontratua jaietan kontzertu bat egiteko. Lizarrako jaietan izandako polemikaren ondoren etorri da zentsura eskaera. PSN batu zaio... [+]


2024-08-09 | Axier Lopez
Beste milioi bat euro eman die Jaurlaritzak erdarazko hedabideei

Kultura eta Hizkuntza Politikako sailak nagusiki gaztelania darabilten hedabideetan "euskarazko albisteak areagotzeagatik" diru-laguntzak banatu ditu beste urte batez. Ia milioi bat euro banatu dute Noticias, Gara eta Vocento hedabide taldeen artean, artikulu batzuk... [+]


Ertzain bat atxilotu dute homizidio saiakera egotzita, lan orduetatik kanpo hiru pertsonari tiro egiteagatik

Ertzaintzak ertzain bat atxilotu du, hiru pertsona hiltzen saiatzea egotzita. Agentea lan orduetatik kanpo zegoen, eta deklaratu zuen bere buruaren defentsan egin ziela tiro furgonetan zihoazen ustezko hiru lapurri. Ertzaintzaren ikerketaren arabera, gezurra da deklaratu duena.


Sardiniak ezetz esan dio kolonizazio energetikoari

Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.


2024-08-08 | ARGIA
Venezuelako Askapenaren brigada
“Herriak eta gobernuak ez dute atzerapausorik onartuko”

Venezuelan dauden Askapena talde internazionalistaren brigadistekin hitz egin du ARGIAk, hauteskundeen osteko egoeraz eta etorkizunaz.


2024-08-08 | ARGIA
Puigdemont Kataluniara itzuli da zazpi urteren ondoren, eta berriz ere desagertu da

Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]


2024-08-08 | Sustatu
Twitterren alternatiben analisia: Bluesky, Mastodon eta Threads

Elon Musk-en jarrera ultra eta toxikoak egunetik egunera agerikoago izanik, X/Twitter noren eskutan dagoen edozeinek ikusten du. Berriz ere egunotan sare horretatik alde egiteko deiak eta agurrak ikusten ari gara, eta horren harira artikulu interesgarria irakurri dugu Electronic... [+]


Eguneraketa berriak daude