Hizkuntza apaina lortzeko ez da trikimailuen beharrik

  • Badirudi euskara eta estetikako hitzak ezkontzeke daudela. Ohitura kontuak izango dira, ziur. Buruntzaldeko (Gipuzkoa) udalek eskualdeko ile-apaindegietan euskararen erabilera bultzatzeko egitasmoa aurkeztu dute. Hein batean, erabileraren eskutik etorri ohi da hizkuntzaren normalizazioa, ispiluan begiratuz gero orrazkera berriaz ohituko garen bezala.

2007ko otsailaren 21ean
Buruntzaldeko udalerriek ile-apaindegietan euskara erabiltzeko kanpaina abian jarri dute. Andoain, Astigarraga, Hernani, Lasarte-Oria, Urnieta eta Usurbilgo udalen egitasmoaren xede nagusia herritarrek ile-apaindegietan euskaraz hitz egin dezaten erdiestea da. Udalerriek ile-apaindegi guztiei egitasmoan parte hartzeko proposamena egin zieten eta, guztira, 77 ile-apaindegik bat egin dute egitasmoarekin; ile-apaindegi guztien %85 inguruk, hain zuzen ere.

roiektuaren hartzailea bezeroa izaki, ile-apaindegietako produktu edota zerbitzuen prezio zerrenda euskaratzeko aukera eskaini zaio merkatariari. Hala, bezeroak produktuak edota zerbitzuak euskaraz eskatzeko aukera handitu daitekeela espero dute. Bestalde, ile-apaindegietan euskarazko aldizkariren bat edukitzeko konpromisoa ere eskatu zaie parte hartzaileei. ARGIA, Gaztetxulo eta Aldaketa 16 aldizkarien artean bat aukeratu, eta Udalak urtebeteko harpidetza ordaintzen die ile-apaindegiei. Handik aurrera, merkatariak erabakiko luke harpidetzarekin jarraitu edo ez.

Horrez gain, bezero euskaldunei Eska ezazu orrazteko euskaraz liburuxka banatuko zaie ile-apaindegi guztietan. Liburuxka horrek estetika gomendioak eta apain egoteko trikimailuak biltzen ditu: begi eta bekainen makillajea, ezpainak, ilea moztea, ilearen bolumena, punta irekiak, ilea erortzea... Estetika zentroetan egunero erabiltzen diren hitz eta esaeren hiztegi bat ere badakar. Azkeneko orrietan, berriz, egitasmoan parte hartu duten ile-apaindegi guztien aipamena egiten da herriz herri. Liburuxkaren 9.000 ale argitaratu dira bezeroen artean banatzeko.

Hernaniko Adats eta Oraingo ile-apaindegiek egitasmo honetan parte hartu dute, eta bertako arduradunek, oro har, jendearen harrera ona izan dela adierazi digute. Bezero gehienek proiektuarekin bat egin dutela eta liburuxka gustura irakurri dutela ere gaineratu dute. Halaber, liburuxkan ageri diren euskarazko hitz eta esaera guztiak erabiltzea ez dela ohikoa azaldu digute. Ileapaindegiko langile eta bezeroak gaztelaniazko terminoak erabiltzen ohituta daudela azpimarratu digute. Ile-apaindegiak euskararen bilgune izateko guztion ahalegina beharrezkoa izango dela argi dago.


Bost sektore dituzte landuak

Merkataritzako hainbat sektoretan euskararen erabilera sustatzeko asmoz, orain dela bi urte, Buruntzaldeko Udaletako euskara batzordeak eskualdeko jatetxeekin aritu ziren elkarlanean. Iaz arrandegietan eta harategietan euskararen erabilera areagotu nahian ibili ziren. Aurten, berriz, ile-apaindegiak lantzeaz gain, fruta dendekin ere aritu dira lanean. Azken egitasmo horren helburua ere herritarrak fruta dendetan euskaraz eska dezan bultzatzea izan da. Zeregin honetarako euskarri hauek erabili dituzte: euskaraz idatzitako fruten errotuluak eta Eska ezazu fruta euskaraz liburuxka. Guztira 62 fruta dendak esku hartu dute proiektuan. Hamabost fruta izenen (laranja, madaria, sagarra, platanoa, mandarina, marrubia, gerezia, kiwia, melokotoia, mahatsa, meloia, paraguaioa, arana, eta aguakatea) euskarazko errotuluak egin dira saltoki guztientzako, eta merkatariari horiek jartzea eskatu zaio. Bestalde, proiektuaren osagarri gisa, bezeroei frutekin egindako hainbat errezeta biltzen dituen liburuxka emango zaie. Orobat, 7.500 ale argitaratu dituzte herritarren artean banatzeko.

Buruntzaldeko udaletako euskara batzordeen asmoa urtero sektore bat lantzea da berau euskalduntzeko. Datorren urtean, esaterako, artekaritzaren arloan euskararen erabilera bultzatzen saiatuko dira. Izan ere, bada zer landua sektore honetan eta bertatik ere egoera hobetzeko eskaerak jaso dituzte.

Bestalde, bi urtetik behin, landutako sektore bati jarraipena egitea ere erabaki dute. Hala, egitasmoaren alderdi onak, ahultasunak eta arazoak zeintzuk diren ikusteko aukera izango dute. Datorren urtean egingo dute lehenengo jarraipena; arrandegietako egitasmoaren nondik norakoak aztertuko dituzte. Besteak beste, saltokietan euskarazko errotuluak mantentzen ote dituzten ikusi nahi dute, eta ez baleude horren zergatiak aztertuko lituzkete. Hori guztia gerora egingo diren egitasmoak hobetzeko helburuarekin burutuko dute, jakina denez. Bidenabar, euskararen aldeko egitasmo ororen beharrezkotasuna bezeroen erantzunaren araberakoa izango da, beti bezala.


Azkenak
Raimundo el Canasterori babesa adierazi diote 230 musikarik, eta musikaren bidez boterea kritikatzea zilegi dela aldarrikatu dute

Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.


'Itzal(iko) bagina'
Hemen gezurra nagusi

Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.

-------------------------------------------------------
 
Bertsoa bertsolaritza,... [+]

Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


47 urteko gizon batek bere ama hil du Irunen

Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.


Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik

Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean

Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]


Eguneraketa berriak daude