Hernanitik Goizuetara bidea hartu (GI 3410) eta 10 minutuan iritsiko gara Ereñotzuko plazara. Urumea ibaiaren ertzean, auzoak aparteko izaera gordetzen du. Hizkerak seinale du Nafarroako muga bertan dena. San Antonio eliza erdian dela, Irrintzi taberna eta Ur Mia elkarteak auzo giroa bero mantentzen dute. Txirrita eskolak eta ondo kostatuta egindako etxe berriek aurrera begira ere bizitza ziurtatuko ahal diote!
Hamaika artista eman ditu auzoak: Txirrita bertsolari handia bertan jaio zen, musika munduan puntan dabiltzan asko ere bertakoak dira, indarberritutako korua du...
Hortik aurrerako deskubrimenduak arratsalderako utzita, San Antonio eliza ondotik ekingo diogu ibilbideari, errepidean gora. Aurrera jo eta berehala Latxe, Txirrita jaiotzen ikusi zuen parajera iritsiko gara. Bidetik pixka bat ezkerrera irtenda, Latxe Zaharraren pareta kondarrak ikusi eta bertsolariaren bustoari agurra kantatuko diogu. Errepidera itzuli eta aurrera, Abillats-ko zentral zaharrera iritsiko gara eta hor utziko dugu errepide nagusia, Zentral aldera doan zubia gurutzatuta.
Akazi, pinu, eukalipto eta haritz artean aurrera egingo dugu pistan, sudurra eta begiak esnaraziz. Pista, errepide nagusiaren paralelo doa eta Ubarroto eta Bezkite baserriak ikusiko ditugu goitik.
Altzusta baserria ezkerrera utziz, paralelotasuna ahaztu, eta eskuinera egingo dugu bidegurutzean. Altzustakoa dugu gaur ikusiko dugun lehen sarobea.
Aurrera jarraituta, Esolamakil sarobea pasa eta pistak eskuinera bira egingo du, baina guk zuzen jarraituko dugu, pista zaharragoan aurrera, eta Zulueta baserrira iritsiko gara, abiatu eta ordubetera. Hona beste sarobea.
Zuluetan gora Urnietako Besabi jatetxetik datorren pistaraino egingo dugu eta bertan eskubira hartuta Oindi eta Adarrarako bide gurutze nagusira. Ezkerrera Adarra dugu eta eskuinera Oindi. Ekin diezaiogun, Oindi igotzeari. Pistan eskubira joko dugu, Oindiko atakara iritsi arte. Ataka pasa eta malkar gogorra igo beharko dugu, baina tontorreko bistak merezi du. Itsasoari begiratu bat bota eta behera egingo dugu, oraindik bide luzea dugu eta.
Aballarri eta Adarra
Oindi jaitsi eta Besabitik datorren pista zeharkatuta, orain beste aldera joko dugu, Adarra aldera. Bigarren pista zeharkatu eta gora egingo dugu zuzen, Aballarrira. Aballarri eskubi aldetik zeharkatuko dugu, bost tontorren ordez sei egin nahi ez ditugunok behintzat. Magalean Arleorreko mairubaratza, eta aurrerago Sanson Harria ikusiko ditugu. Iturrigoxoko borda pasa eta zuzen egingo dugu gora. Tximista mairubaratza ere pasa eta ekin gogor Adarrako azken maldari, ibilbideko hirugarren ordurako menperatuko dugu eta.
Ugaldetxora
Hau da asmatzeko bide zati zailena: erne, beraz. Adarratik behera jaitsiko gara igo garen bide berean, ia Iturrigoxoko bordaraino. Behera goazela, Aranora doan lehen pista bat bada pinu tartean; hori ez da gurea. Beherago pista nabarmen bat ikusiko dugu eskubira doana eta horixe hartuko dugu. Gure pistari fidel, aurrera jarraituko dugu, pista nagusiago batzuk zeharkatuta. Laster, bi ataka ikusiko ditugu, nahiko jarraian, eta bigarrena zeharkatuko dugu. Pista guztiak utzi eta bidez kanpo eta zuzen jarraituko dugu, gentozen norabide berean, atakatik ezkerrera, pinu gazte artean. Berehala, itxitura batekin egingo dugu topo eta hura gainetik pasa eta behera doan itxiturari jarraituko diogu, hegiz hegi, ezker aldetik. Pista eta bide zidorretan egingo dugu behera eta guk beti gure itxiturari jarraituko diogu, egoskor. Litekeena da zenbait zatitan bidea zikin samarra egotea, ehiz garaiz kanpo batik bat. Pistek ezker eta eskubi eraman nahiko gaituzte, baina, ez galdu itxituraren erreferentzia eta bide zidorrak eramango gaitu zuzen. Begiak ondo ireki, zenbait tokitan bide zidorra bilatzea zail baita. Halako batean, eskuineko aldeko itxiturak basoa ixtera egingo du eskubira: guk orduan, ezker aldeko itxitura hartuko dugu lagun.
Bidean behera jarraitu eta itxiturarik gabe geratuko gara, baina lasai: ordurako Ugaldetxo bistan izango dugu. Eskubiko pista hartu eta Urruzona baserrira jaitsiko gara eta hemen ezkerrera joko dugu bidean. Olazar baserria pasatuta Ugaldetxora iritsiko gara, lau ordu eta erdiko ibiliaren ondoren.
Bide erdia egina dugu jada, eta nekatu direnek hau izango dute helmuga. Gehiagorako gogoz denak, segi aurrera.
Agina eta Urdaburu
Ugaldetxo jatetxe ondotik pista hartuko dugu Aparrainsorora. Aparrain baserrirako pista eskubira utzi eta zuzen jarraituko dugu gora eta Aparrainsoroko atseden lekura iritsiko gara, bazkaltzeko leku ederra. Pistak Agina mendia eskubitik zeharkatzen du eta beraz, ezkerrera jo beharra dago, tontorra zapaltzez gero. Egokiena, pistak eskubira nabarmen egiten duenean zuzen jarraitzea da, oso garbia ez dagoen belarrezko bidean gora. Itxiturari jarraituz garo artean pasako gara, malkar handian gora. Laster iritsiko gara tontorrera. Aurrera egiteko bi aukera ditugu Aginan: edo bide beretik hartu Aparraindik datorren pista, edo mendiz beste magalera jota hartu pista. Edonola ere, Aparrainen gora igo gaituen pista hartu behar dugu berriz ere eta berak eramango gaitu Urdaburu azpira. Urdaburu azpian nabarmena da tontorrerako bide zidorra. Utzi pista eta bide zidorrean gora egingo dugu, harkaitz handi baten azpira. Hemen iturria dago eta nekearen araberako tragoa eginda harkaitza jirako dugu, eskubi aldetik. Hamar minutuan tontorrean gara.
Akolako gaina
Bide zidorrean behera egingo dugu, igo gareneko kontrako aldera. Pagosardegiko atseden lekura iritsiko gara, eta hara non, Urdaburu azpian utzitako pista berriz ere aurrean dugu. Pistan jarraituko dugun kilometro inguruan, eta igoera txiki baten bukaeran, eskubira utzi eta bide zidor nabarmen bat hartuko dugu, aurrera. Eukalipto artean zalditegira iritsiko gara.
Hormigoizko bidea zeharkatu eta pistan jarraituko dugu, aurrera. Zenbait ataka pasako ditugu, arbola artetik atera eta garbi une zabal bat ikusten dugun arte. Bideak beherantz egiten du hemen, baina guk eskubira joko dugu, beste 100 metro inguruan. Uso postuetara iristean bide zidorra hartuko dugu ezkerrera eta Akolako gainera helduko gara. Ametz arteko erpin geodesikoak esango digu ondo goazela eta aurrean ikusiko dugu Arrondoko antena, bosgarren eta azken tontorra.
Arrondo eta Ereñotzu
Bidean Akolako trikuharri dotorea ikusiko dugu eta Donostia inguruko bista paregabeak. Trikuharritik eskubira ondo begiratu, hor hasten baita Larre Gain sagardotegira eramango gaituen pista. Arrondoko antena 100 metro aurrerago dugu eta bueltan etorriko gara pistara, Larre Gainera jaisteko (7 ordu eta 45 minutu). Sagardotegiko sagasti ertzean behera egingo dugu orain, itxitura eta sagastiaren kontra. Ataka bat zeharkatu eta behera egingo dugu bide zidorrean, zuzen Ereñotzura arte.