Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Nitrogenoa biziaren arrasto

Lurretik kanpo, espazioan zehar, ikerlariak bizi-arrastoaren bila dabiltzanean ur-aztarnak topatu nahian aritzen dira, urik gabe ezinbestekoa baita bizia. Hala ere, Kalifornian dagoen USC deitu unibertsitateko Kenneth Nealson eta beste hiru ikerlarik zera diote: ezin da irudikatu bizia urik gabe, baina bai alderantziz, hots, irudikatu dezakegu ura bizirik gabe.

Hauen arabera nitrogeno organikoak adierazten du biziaren benetako arrastoa. Martitzen ikerlariak itsu-itsuan dabiltza ur-arrastoen bila, baina ura aurkituta ere, gerta daiteke bizirik inoiz ere ez izatea. Nitrogeno organikoa, aldiz, jarduera biologiko baten emaitza da beti, beraz, horren arrastoa segitu beharko litzateke biziari arrastoa segitu ahal izateko.

Lurraren atmosferak nitrogeno ugari du eta galtzen den nitrogenoaren ordez, Lurreko biziaren hondakin gisa sortzen da nitrogeno berria. Lurrean egunen batean bizia desagertuko balitz, nitrogenoak ere pixkanaka beherantz joko luke.

Martitzeko atmosferan dagoen nitrogeno-kontzentrazio baxuak nitrogeno organikoaren produkzioa zeroaren hurrengoa dela adierazi nahiko luke, baina gutxi baldin bada ere, egon badagoenez, nitrogeno eskas horren peskizan aritu beharko lukete ikerlariek eta alde batera utzi ur-arrastoen inguruko esfortzuak.


Otien armada

Oti isolatu batzuk min nabariak egiten dituzte lur-eremuetan, baina oti-multzo handi batek uzta osoak kalte ditzake. Aspaldi ari dira ikerlariak aztertzen ea nola osatzen diren horrelako oti talde handiak eta nola abiatzen diren guztiak norantza berean.

Australiako Sydney Unibertsitateko Jerome Buhl eta lagunek Science aldizkarien argitara eman duten ikerketan baieztatu dute, dentsitate kritiko bat behar dela otien armada eraginkorra izateko.

Saiakerak Schistocerca gregaria espezieko aleekin egin dituzte, espazio mugatu batean ale-kopurua aldatuz. Otiak gutxi zirenean bakoitzak bere bideari jarraitzen zion, baina 25etik gora zirenean, talde dinamika aktibatzen hasten zen eta 30 aletik gora -edo beste era batera esanda, metro karratuko 70 aletik gora- bost minutu nahikoak ziren guztiak norantza berean ibiltzen hasteko.

Laborategian erabilitako ale-dentsitateak naturan gertatzen direnaren antzekoak izan dira; naturan otiak uztak kaltetzen dituztenean metro koadroko 50 aletik gora izaten baitira.

Horrelako talde erraldoiak osatzen direnean nahikoa izaten da ale batek elikagaiaren arrastoa nabaritzea guztiak bere norantzan abiatzeko.

Beraz, izurriteei aurre egiteko ikerketak taldearen osatze-zergatiak gehixeago argitu du.


ASTEKARIA
2006ko ekainaren 18a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Kontzertuak, hitzaldiak, antzerkiak, dantzak, bertso-saioak... M8ko ekitaldi kulturalen bilduma

Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]


Bizi testamentua: aurretiazko borondateen agiriaren gakoak

Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


2025-03-07 | Euskal Irratiak
Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak bere 90 urteak ospatuko ditu

"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]


“Topaketa antiinperialistak” egingo ditu Askapenak martxoaren 15 eta 16an Bilbon

Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Eguneraketa berriak daude