Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2024ko azaroaren 22an
Jeni Prieto: «Esloganez bizi gara euskadin»
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Bi urte dira oraintxe Maritxu Berritsu programa bukatu zenetik. Hitz egoki bila jardun dut. «Tristea» diot, batetik, «pena», bestetik.
Irrati-telebistetan programak erretiratzeko ardura hartzen dutenek beti diote gauza bera: «Programak hasi eta bukatu egiten dira». Maritxu Berritsuk hemezortzi urtean iraun zuen. Urte asko dira. Hainbeste denbora lanean eta ez duzu uste bukatuko denik ere.
«Audientziak agintzen du». Horixe dugu beste lelo bat, ezaguna, zeinahi programaren bukaeran.
Enpresa publikoaren kasuan ere bai?
Arratsaldea zaila da irratian, ala? Formula bat entseatu, bestea... neke da entzulea biltzea. Goizean baino nekeago, esan nahi dut.
Aitzakia?
Hedabideetako arduradunek esango dute informatu eta entretenitu beste helbururik ez dutela medioek.
Goizean zein arratsaldean, kalitateak behar du neurri, ala?
Haurrak ere ez.
Baina hemezortzi urte iraun zuen Maritxu Berritsuk.
Ez dira helburu, eta ez dira izango, diozu. Inoiz izan al dira?
Diozunez, gurasoek eraginda entzuten zuten saioa haurrek.
Beti iruditu izan zait Radio Vitoria honetan euskarazko beste saiorik ez zela...
Indarrean irauten duten asmoak direla esango nuke...
Behin edo behin esan izan didazu hau Radio Vitoria dela, ez Gasteiz Irratia.
«Itsututa bizi ginen». Itsu segitzen dugu?
Ez dut ahantzia garai batean kontatu zenidan pasadizoa: euskara irakasle zinen, HABEkoa. Egun batean sartu zara tabernan, hartu duzu egunkaria, eta iragarkia. Bikoizleak behar omen ziren...
Lehengo batean hizketan eta zera ulertu nizun, orduko maitasuna erabat zapuztu dela...
Gogo suhar hura itzali egin dela zure baitan...
Zer gertatu zen, orduan?
Eta orain?
Hori gertatu al da?
147 irakasleak, berriz.
Ez dakit noraino joan nahi duzun...
Maritxu Berritsun behin baino gehiagotan entzun genuen kantu egindako hitza, Gabriel Arestirena: «Nik ere badut nire egia...» Esadazu zure egia.
Tristea ez. Pena bai. Nik, «falta» esango nuke. Falta, bai. Haurrekin lan egiteak magia du. Haurrekin lan egin duenak beste inork ez daki hori. Urte askoan egin nuen lan haurrekin eta bizi izan nuen magia hori. Magia kendu zidaten eta falta sentitzen dut. Puntu. Beste baloraziorik gabe. Magia apurtu da. Bertan lan egin genuenok bai, badakigu, zer magia bizi genuen. Delako Maria haren jaiotzaren berri eman genuen egunean bezala. Edo Kleopatraren historia edo harako futbolari haren kasua kontatu genuenean bezala. Magia. Momentu magiko asko bizi izan genituen.
Irrati-telebistetan programak erretiratzeko ardura hartzen dutenek beti diote gauza bera: «Programak hasi eta bukatu egiten dira». Maritxu Berritsuk hemezortzi urtean iraun zuen. Urte asko dira. Hainbeste denbora lanean eta ez duzu uste bukatuko denik ere.
Defentsa-mekanismoa da hori. Erabaki arbitrarioak izaten dira beti, eta erabakiak arbitrario direnean, ez ditugu ulertzen, ezta barneratzen ere. Erabakiak barneratzeko modu bakarra, ez sinestea da, eta pentsatzea erabakia hartu dutenak konturatu egingo direla eta programa abiaraziko dutela, berriz. Jarraituko dugula, alegia. Arrazoia zeure aldera itzuliko dela eta lehengo lana egiten segituko duzula. Gero, ordea, kantuak esaten duen bezala gertatzen da: «Denborak sendatzen du dena» eta norberaren barrua ere bere onera bueltatzen da. Dolua bete, eta gero, kito. Aurrera.
«Audientziak agintzen du». Horixe dugu beste lelo bat, ezaguna, zeinahi programaren bukaeran.
Audientziak esan nahi du negozio. Enpresa negozioaren bila doa. Negozioa izendatzeko erabiltzen den hitza da audientzia. Enpresa batean bezala. Irrati-telebistan, audientzia da etekina. Negozioa.
Enpresa publikoaren kasuan ere bai?
Kontzeptu horretatik ez da ezer geratzen. Izatez gero, irratiaren arduradunak alderdi politikoek izendatzen dituztela parlamentuan. Horixe besterik ez. Alegia, dirua publikoa dela, parlamentutik datorrela eta hiritarrek ordaindutako dirutik bizi garela bertako langileak. Baina lan egiteko modua eta enpresaren dinamika, guztiz merkantilista da, bai hemen, Radio Vitorian, bai eta komunikabide guztietan ere, izan publiko edo pribatu. Horretan ez dago alderik. Programazioari begiratu besterik ez dago. Besteek arrosa egiten badute, arrosa guk. Besteek horia? Baita guk ere. Linea editoriala aparte utzita. Hori besterik da.
Arratsaldea zaila da irratian, ala? Formula bat entseatu, bestea... neke da entzulea biltzea. Goizean baino nekeago, esan nahi dut.
Irrati kontsumoa jaitsi egiten da arratsaldean, horretan ez da dudarik. Gure bizimoduaren ondorio da eta ez dago bueltarik. Arratsaldean telebista da nagusi. Irratia beste lehia batean dago. Baina hori ez da aitzakia.
Aitzakia?
Kalitatea, doitasuna, lan ona egiteko behar eta konpromisoa... Irrati publiko bat behartuta dago kalitatezko gauzak egitera. Bestela ez du zentzurik. Zertarako nahi dugu hedabide publiko bat, pribatuak egingo duena egitekotan?
Hedabideetako arduradunek esango dute informatu eta entretenitu beste helbururik ez dutela medioek.
Jakina, informatiboak kalitatez egin behar dira; entretenimenduzko saioak ere kalitatez... nahiz eta bezero gutxiago izan. Baina bezero gutxiago izan arren, edukiak zaindu egin behar dira. Goizean lehia estua da irratien artean. Baita arratsaldean ere, baina irrati kontsumoa askoz txikiagoa da, oro har. Goizean igoal izango dituzu hamabost edo hogei mila entzule; arratsaldean, aldiz, lauzpabost mila beharbada. Horiek dira kopuruak.
Goizean zein arratsaldean, kalitateak behar du neurri, ala?
Bai. Ez dut esan nahi goizean arratsaldean baino kalitate handiagoko lanak egiten direnik. Ez. Baina bai kalitatea jaitsi egin dela, bai goizean eta bai arratsaldean, oro har. Gaur egun kalitatea ez da helburu.
Haurrak ere ez.
Haurrak behin ere ez dira irratiaren helburu izan.
Baina hemezortzi urte iraun zuen Maritxu Berritsuk.
Euskara genuelako tartean. Euskaragatik izan ez balitz ez zen Maritxu Berritsu sortuko. Euskaragatik sortu zen. Baina horretan ibili ginenok mundu zoragarri bat deskubritu genuen, zoragarri eta magikoa. Konturatu ginen bizi nahi genuela mundu hori, eta besterekin banatu nahi genuela, asko ikasten genuelako, piztu egiten ginelako... Sormen jakin bat deskubritu genuen, gauzak sortzeko modu bat. Mundu bat. Erreala. Eskueran dagoena. Belarririk duenak entzun besterik ez du. Baina, horixe, haurrak ez dira irratiaren helburu, ezta izango ere.
Ez dira helburu, eta ez dira izango, diozu. Inoiz izan al dira?
Izan ziren, garai batean, gure txikitan, gu haur ginenean, besterik ez zegoen eta. Baina gaur egun haurrak ez dira irrati-kontsumitzaile, oso kopuru txikian ez bada, behintzat, eta ez dira kontuan hartzen. Horregatik ez dira haurrentzako programak egingo, haurrek ez dutelako irratia entzuten. Gurasoek entzuten dute eta beraiek nahi izanez gero, entzuteko haurrei esanez gero, orduantxe entzungo dute haurrek. Hori gertatu zen Maritxu Berritsurekin.
Diozunez, gurasoek eraginda entzuten zuten saioa haurrek.
Gurasoek berariaz pizten zuten irratia, haurrek entzun zezaten. Gero, entzun eta ondo pasatzen zuten haur haiek. Bestalde, baziren beste entzule batzuk hor nonbait galduak, Maritxu Berritsurekin topo egin, gustatu, eta entzuten jarraitzen zutenak. Horrek azalduko luke zergatik egin den hemezortzi urtez haurrentzako programa bat. Gainerakoan, haurrentzako programarik ez da egin irratian. Bai, izan dira zenbait saio, esperimentu modura egindakoak, baina ez besterik. Guk, berriz, programa hura egiteko aukera izan genuen.
Beti iruditu izan zait Radio Vitoria honetan euskarazko beste saiorik ez zela...
Baina bazegoen. Garai batean ordubeteko saioa egin genuen, euskaraz. Hurrena, hiru orduko magazine bat egin genuen gauez... eta, dudarik gabe, gaur baino askoz ere saio gehiago euskaraz, bai, ziur. Maritxu Berritsu baino lehen ere baziren euskarazko saioak, Roberto Oñederrak egina, Jose Mari Isastik ere egiten zuen beste bat... Radio Vitoria Eusko Irratian sartu zenean euskara bideratu beharra egon zen, gure kezken artean zegoen, eta giro horretatik sortu zen Maritxu Berritsu egiteko ideia ere: euskara normalizatu beharra zegoen, eta haurrak ziren etorkizuna, euskalduntzeko bidea. Hori izan zen kontua.
Indarrean irauten duten asmoak direla esango nuke...
Orain, ordea, euskara eskoletan dago eta, orduan, aldiz, hasi berri ginen bide horretan. Gaur egun, Kirmen Uribek esaten duen bezala, euskara gauza normala, euskaraz jardutea naturala da. Eta Maritxu Berritsuren azken aroan ere kontua ez zen normalizazioa, komunikazioa baizik, horretarako da eta hizkuntza, komunikatzeko. Gure saioan komunikatu egiten ginen, eta euskaraz. Gauza naturala zen, entretenimendua, eta horregatik hitz egiten genuen haurrek eta helduek elkarrekin. Ez dago hori baino naturalagorik. Gizartea bera ere familiaz osaturik dago eta, familietan, haurrak eta helduak batera bizi dira. Bada, gure programan horixe egiten genuen, natural bizi, eta euskaraz, ordu horretako komunikazio tresna euskara zelako.
Behin edo behin esan izan didazu hau Radio Vitoria dela, ez Gasteiz Irratia.
Hasieran, 1984an, dena euskalduntzeko premia zegoen. Ordu arteko irrati-emisorea Radio Vitoria zen baina premia handi horrek eraginda, itzuli egin genuen izena bera ere: Gasteiz Irratia, baina enpresaren zigiluak Radio Vitoria izaten segitu zuen. Gero konturatu ginen horretaz. Itsututa bizi ginen. Baina denborak bere lekuan jartzen ditu gauzak eta gaur egun Radio Vitoria esatea iruditzen zait zuzena.
«Itsututa bizi ginen». Itsu segitzen dugu?
Garaiaren produktu ginen, eta garai hartan, egin behar zela uste genuena egiten genuen. Gure esku zegoen dena egiten genuen, gorputz eta arima, baina gero ikasiz joan gara, eta ikasi ahala, ikusi egin dugu, eta ikusi ahala, gauza batzuk alde batera utzi ditugu eta beste batzuekin, berriz, aurrera egin dugu. «Itsututa» esan dut, baina esateko modua da, ez besterik. Presa handia genuen, premia. Giro eta garai ilun batetik gentozen, argira, eta presa genuen, eta irrati publikoa genuen, eta dena bi urtean egin nahi izan genuen, eta... Logikoa zen garai hartarako.
Ez dut ahantzia garai batean kontatu zenidan pasadizoa: euskara irakasle zinen, HABEkoa. Egun batean sartu zara tabernan, hartu duzu egunkaria, eta iragarkia. Bikoizleak behar omen ziren...
Aurkezle eta bikoizleak kontratatzeko deialdia. Azterketaren bat. Ni, tabernan, eta egunkaria hartu nuen, Deia, sekula irakurtzen ez dudan kazeta. Horregatik uste dut patua izan zela, zoria. Joan nintzen azterketara eta orduantxe hasi nintzen ikusten irrati mundua, eta huts zegoela, eta posible zela nik bertara jotzea. Gero, bigarren seinalea izan zen, oposaketak egin zirenean gertatu zen. Egin nituen, gainditu, eta aurrera. Ni, dena den, euskaraz lan egiteko sartu nintzen, eta ez nuen sumatu ere egiten gaztelaniaz jardun beharko nuela, ze delako iragarki hartan jarri izan balu gaztelaniaz jarduteko zela, ez nuen asmoa aintzakotzat hartuko. «Se convocan oposiciones para presentadores y locutores...» irakurri izan banu, ez nuen kontuan hartuko. Deitua sentitu nintzen.
Lehengo batean hizketan eta zera ulertu nizun, orduko maitasuna erabat zapuztu dela...
Ez, maitasuna bere horretan da.
Gogo suhar hura itzali egin dela zure baitan...
Gauzak bere testuinguruan aztertu behar dira. Momentu hartan hizkuntza berreskuratzeko puntura iritsi ginen, kontsentsu bidez. Nik kontsentsu hura bultzatu nuen, guztiz sartu nintzen hartan, ahalik eta jende gehien konbentzitu nuen, esanez hemen euskaldunak bizi zirela eta euskaraz hitz egiteko eskubidea zutela, eta nik ere euskaraz ikasi behar nuela beraiek euskaraz hitz egin ahal zezaten... Nik sinetsi nuen hori eskubide bat zela, eta eskubide horren alde lan egin behar genuela. Eta hala jokatu nuen urte haietan.
Zer gertatu zen, orduan?
Lege bat idazten denean ez da dena idazten. Borondate orokorrak idazten dira, asmoak, etorkizun ideala... Orduan jakin izan bagenu hogei urteren buruan 147 irakasle, hamar edo hamalau urte lan egin eta gero, kale gorrian jarriko zituztela, ez euskaraz ez jakiteagatik, ez gainditzeagatik baizik... hori jakin izan bagenu, atzera mardo egingo genuen. Lege hura defenditu eta babestu genuen etorkizun ideala aurreikusi genuelako, orokorra, gauzak nola gertatuko ziren jakin gabe.
Eta orain?
Orain? Esperientzia egin dugu eta gauza asko ikusi ditugu. Besteak beste, orduko asmo batzuk perbertitu egin direla, gaizki egin eta gaizki erabili. «Joko-arauak ez badira errespetatzen, ez dugu jokatuko». Euskarari buruz esan nezake pertsona batek izan lezakeen sentimendurik eskuzabalena izan genuela, askok. «Nahi dugulako, e! Aldiz, inposatu behar badidazu, ezta pentsatu ere!».
Hori gertatu al da?
Argi dago orduko borondate demokratiko eta solidarioa guztiz perbertitu eta manipulatu dela. Kontsentsu hartan parte hartu genuenon kontra erabili da, eta ni ez nago prest hortik aurrera joateko. Euskara ez da inorena. Perbertsioaren beste adibide bat da 147 irakasle horiekin gertatu dena.
147 irakasleak, berriz.
Niretzat, sinboloa da horien kasua eta behin eta berriz ateratzen dut gaia. Nire ustez, irakasle horien kasua ez da ezagutzen, jendea desinformatuta dago. Hedabideetan ez da ondo informatu. Ezkutatu egin da gaia. Euskal medioetan eman den informazioa, berriz, guztiz zitala izan da, eta gezurra. Irakasle horien kasua ez da euskara ikasi ez dutela. Ikasi dute eta ikasten ari dira, eta badakite, eta haurrekin euskaraz hitz egiten dute, eta euskaraz hitz egiten dute nirekin. Baina ez dute asignatura gainditu. Hori beste problema bat da.
Ez dakit noraino joan nahi duzun...
Iparra galdu dugu, zentzua. Zer esan nahi du kolektibo batek euskaraz ikasi behar duela, nahi ez badu, sentitzen ez badu, behar ez badu, gogorik ez, plazerik ez badu? Azken finean, horixe da hitz egitea, plazer hutsa, eta plazerik ez bada, horrek ez du zentzurik. Horregatik diot iparra galdu dela. Adi, hala ere, ez diot gaizki gaudela. Asko lortu dugu, euskara eskolan dago, unibertsitatean... «Gehiago nahi dugu!», baina inoiz ez gara denok konforme egongo. «Euskaraz bizi behar da!». Gezurra.
Maritxu Berritsun behin baino gehiagotan entzun genuen kantu egindako hitza, Gabriel Arestirena: «Nik ere badut nire egia...» Esadazu zure egia.
Bizi egin behar da, bizi. Bizitza bizi, euskaraz, frantsesez, ingelesez, alemanez, espainolez... Lema asko sortu dira, esloganak. Euskadin esloganez bizi gara: «Euskaraz bizi» da horietako bat. Beste bat, euskaldunak nazionalista behar duela. CCOOekoak ezin du, nonbait, euskaraz hitz egin, ezin euskalduna izan. «Euskalduna berdin nazionalista». PSOEkoak ezin du euskalduna izan. Nonbait.
Lainezak
«Eskutitza, halako ikastola publiko batetik halako sindikatu batera. 'Ez nekatu gure eskutitzik gaztelaniaz bidaltzen, euskaraz ez datorrenik ez dugu irakurriko eta'. Eta diot nik: 'Aizu! ikastola hori publikoa da, eta legeak dio hemen bi hizkuntza ofizial ditugula. Beraz, hizkuntza ofizial horietako batean idatzi dizut eskutitza. Nahi duzuna egin eskutitzarekin, baita ipurdia garbitu ere, zure kontua da hori, baina ez lainezatu, ze denok lainezatuz gero hemen ez da onik izango'. Gauza asko ari gara onartzen. Adarra jotzen segitzen badute jo eta hautsi egingo dut garai bateko kontsentsua».
Nortasun agiria
Jeni Prieto San Vicente (Gasteiz, 1955). Eugenia da baina «Jeni». Jaio zen egunean bertan amak emandako izen txikia du, garaiko nobela bateko protagonistaren alabarenetik hartua. Jeni Prieto HABEko irakasle izan zen 80ko hamarkadaren hasieran; lehenengo labekadakoa. Gero, irratian hasi zen 1983an eta bertan da ordudanik. Maritxu Berritsu haurrentzako programa egin zuen Radio Vitorian hemezortzi urtez eta horrexek egin zuen famatu. Oraintxe dela bi urte amaitu zen saio hura eta gaur egun distira txikiagoko lanak egitea dagokio Radio Vitorian bertan.
Errealitateak
«Historian zehar edozein sindikatuk egin duena egin da oraintsu 147 irakasleen lanpostuen defentsan: kale gorrira bidali behar zituztela jakin orduko, juizioa sartu. Epaiak arrazoia ematen die irakasleei, kondenatu egiten du Hezkuntza Saila. Honek zer esan du? 'Ez dut epaia betetzeko asmorik. Eta betearazten badidate, pikutara botako dut egonkortasun konpromisoa!'. Eta hor bat egin dute Hezkuntza Sailak eta 'euskal' sindikatuek. Epaia errekurritu zuten eta laster aterako da hura aplikatu egin behar dela dioen bigarren epaia. Gai hori ez dago komunikabideetan. Aldiz, hori da nik bizi dudan errealitatea».
Biko morala
«Erraztasun handia dut astakeriak esateko. Behin ere ez naiz politikoki zuzena izan. Intimitatean, jendea ados dago nik esaten dudanarekin, baina jendaurrean, hitzarmen bat dago, gauza sakratuak ez ukitzeko. Eta nazionalismoa kontzeptu sakratua da, gauza guztien gainetik dagoena, erlijio bat balitz bezala. Ez dago kritikatzerik. Gauza bera esango nuke euskarari buruz. Sakratua da. Baina intimitatean esaten duguna ezin esan jendaurrean! Biko morala daukagu».
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Larraitz Fagundez Osa
#4
Lander Arbelaitz Mitxelena
#5
Mikel Garcia Idiakez
#6
Onintza Irureta Azkune
Azkenak
2024-11-22
Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
2024-11-22
Xabier Letona Biteri
Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
2024-11-22
Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
2024-11-22
ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
2024-11-22
Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
2024-11-22
Onintza Irureta Azkune
Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
2024-11-22
Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
2024-11-22
Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
2024-11-22
Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
2024-11-22
Xabier Letona Biteri
Gemma Piérola
“Historiak ezin du ezikusiarena egin gu protagonista garen eguneroko arazo horien aurrean”
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
2024-11-22
Uxue Gutierrez Lorenzo
Añube
Elkar besarkatzeko musika
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
2024-11-22
Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
2024-11-22
Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]
2024-11-22
Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Eguneraketa berriak daude