Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 16an

Euskararen arrastoak Iruña-Veleian?

Egunkari batzuek hala adierazi zuten ekainaren 9an, Arabako Iruña-Veleia aztarnategian aurkitutako piezetan euskararen arrastoak zeudela. Hala balitz, orain arte aurkitutako euskarazko idatzirik zaharrenak lirateke eta euskararen jatorrizko oinarria Nafarroan kokatzen duen hipotesia bertan behera utziko luke. Ordea, aztarnategiko arduradunek eta baita Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburu Miren Azkaratek ere, euskararen arrastoei buruz zuhurtzia handiz hitz egin behar dela esan dute. Oraindik ikerketa asko dago egiteko.
Arabako Iruña-Veleian munduan parekorik ez duen erromatar garaiko multzo epigrafikoa aurkitu dute. Aurkikuntza pasa den udan egin zuten, baina ekainaren 8an aurkeztu zuten. III. mendean Veleia hirian bizi zen familiak zeramikazko eta hezurrezko hondakinetan egindako inskripzioak dira. 270 idazki eta irudi dira, erromatar kulturako orain arteko aztarnarik garrantzitsuenetakoak. Arkeologoek aztarnetan idazkera hieroglifiko klasikoa agertu izana nabarmendu dute. Duela aste gutxi bigarren multzo epigrafiko bat aurkitu zuten, baina horri buruzko xehetasunik ez dute eman ikerketa ez baitute amaitu.


Greziako Rainbow alderdi politiko mazedoniarrekoak legebiltzarrean

Rainbow alderdi politikoak Greziako gutxiengo mazedoniarrak ordezkatzen ditu. Duela gutxi EAEko legebiltzarren izan dira beraien egoera lau haizetara zabaltzeko asmoz. Rainbowko ordezkariek Greziako erakunde erlijioso, kultural eta politikoen diskriminazioa salatu dute. Pavle Filipox Rainbowko bozeramaleak Deiari azaldu dioenez, Greziako Estatuak mazedoniarren ez kulturarik, hizkuntzarik, ezta identitaterik ere ez du errespetatzen. Adibide batzuk eman ditu Filipoxek. Hasteko, Filipoxek berak adierazi du bere abizena ezin duela erabili Greziako dokumentu ofizialak sinatzeko, Voscopoulos abizen greziarra erabiltzera derrigortuta dago. Alderdiko egoitzan afixak bi hizkuntzatan jartzeagatik auzitegira deitu zituzten. Lehen, poliziak mazedoniarrak zigortzen zituen kalean beraien hizkuntzan hitz egiteagatik. Orain kalean hitz egin bai, baina eskolan ez daukate ikasterik. Filipoxek dioenez, beraien hizkuntza ez da existitzen Greziarentzat. Bestalde, Europar Batasunaren hipokresia salatu du, estatu berriei, sartzerakoan, gutxiengoak eta giza eskubideak errespetatzea eskatzen dielako, baina baldintza horiek betetzen ez dituzten estatu kideei kargu hartzen ez dielako. Grezia eta Frantzia aipatu ditu Filipoxek baldintzak betetzen ez dituzten estatuen artean.


Azkenak
2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


Depresioarekin lotutako hainbat gene identifikatu dira lehenengoz, mundu osoko populazioetan

Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.


Migratzaileen aurkako ehiza abiatuko duela hitzeman du Trumpek, larrialdi egoera ezarrita Mexikorekin mugan

"Ameriketako Estatu Batuen gainbehera aldia amaitu da", esanez abiatu du kargu hartze ekitaldiko diskurtsoa Donald Trumpek. Besteak beste, trans eta pertsona ez-bitarren eskubideak deuseztatuko dituela hitzeman du, baita energia berriztagarrien aldeko politikekin... [+]


2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


2025-01-20 | Julene Flamarique
Iruñeko Erorien Monumentua eraistea eskatu dute

Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Ortuzar prest agertu da EAJren buru izaten segitzeko

Abian da EAJren barne prozesua. Lehen fasea urtarrilaren 20tik otsailaren 2ra bitartean egingo da. Gaurtik aurrera, Ortuzarrek alderdiaren buru izaten jarraituko duen erabakitzeko aukera izango dute EAJko afiliatuek.


2025-01-20 | Julene Flamarique
Sunsundegiren aldeko manifestazioa: “Sakanan bizi eta lan egin nahi dugu”

Sunsundegik “produktua eta merkatua” dituela azpimarratu dute Altsasun eginiko manifestazioan. “Nafarroarentzat enpresa estrategikoa” izan daitekeela defendatu dute langileek, eta itxiera “aukera gisa ulertzen ez dutela” ziurtatu.


2025-01-20 | ARGIA
Nazioarteko eskuin muturrak inguratuta hartuko du presidente kargua Trumpek

Donald Trumpek asteleheneko 18:00etan (12:00ak Washingtonen) egingo dio zin AEBetako presidente izateari. Europako eta beste hainbat herrialdetako eskuin muturreko estatu buruak gonbidatu ditu inbestidura ekitaldira. Egun bakar bat lehenago emandako mitinean aurreratu duenez,... [+]


2025-01-20 | Leire Ibar
Su-etena indarrean, Israel eta Hamas hasi dira bahituak trukatzen

Igandetik indarrean da Hamasek eta Israelek nazioarteko bitartekaritzarekin adostutako su-etena. Lehen egunean 69 emakume eta 21 nerabe askatu ditu Israelek, horietako bederatzi adingabeak, eta Hamasek hiru israeldar. Gazara laguntza humanitarioko 630 kamioi ere sartu dira.


Eguneraketa berriak daude