Pablo Malo: «Nire bizitza profesionalak ez du nire bizitza pertsonala baldintzatuko»


2021eko uztailaren 27an

Bi hilabete eta gero amaitu dira filmazio lanak. Pozik al zaude emaitzarekin?
Bai, oso pozik. Filmatzen hasi aurretik filmaren gidoia idatzita neukan, baina ondoren gauzak aldatu egin dira. Filmazioak gidoia aberastu egin duela uste dut. Hori bai, oso hilabete gogorrak izan dira. Bi hilabete hauetan hamabi orduz aritu gara lanean egunero, eta arazo asko izan ditugu. Batetik arazo teknikoak, eta bestetik, lesioak. Pentsa, filmatzen ari ginela zaintiratu bat izan nuen hanka batean, eta gurpildun aulki batetik zuzendu dut filma bi astez! Dena den, arazo horiek guztiak gainditu ditugu, eta pozik gaude azken emaitzarekin.

Nola definituko zenuke filma. Zein generotan kokatuko zenuke?
Ni oso txarra naiz filmak generotan sailkatzen, baina tira... film hau suspensearen barruan kokatzen dela ezin da ukatu. Nolanahi ere, nire helburua ez da izan beldurrezko film bat egitea. Film errealista bat egin nahi izan dut, baina naturaz gaindiko elementu batzuk ere txertatu ditut. Horrekin batera, baserri edo landa giroak ere garrantzia handia du. Azken batean, landa giroan kokaturiko suspense film bat dela esan dezakegu.

Zergatik kokatzen da filma 1967. urtean?
Gaur egungo bizimodutik urruti dagoen giro batean kokatu nahi nuen, eta horretarako bi elementu erabili ditut: denbora eta kokalekua. Denborari dagokionez, 1967. urteko bizimoduak ez du zerikusirik gaur egungoarekin, eta pelikulako gertaerei errealismo handiagoa ematen die. Kokalekuari dagokionez, landa edo baserri giroa islatzen saiatu naiz. Izan ere, gaur egungo herritar gehietsuenentzat oso giro ezezaguna eta urrutikoa da.

Baserri edo landa giroa islatzeko Nafarroako Lekaroz herria aukeratu duzu. Hautaketa ona izan al da?
Zalantzarik gabe, Lekaroz sekulako aurkikuntza izan da niretzat! Lekarozko barnetegian plano asko filmatu ditugu. Eraikina oso zaharra da, erortzear dago, eta hori da guk behar genuen kokalekua. Bertako pasillo edo korridore luzeak, eskailera gastatuak... Uste dut barnetegiko txoko guztietan filmatu dugula sekuentziaren bat! Eta ez bakarrik barnetegiaren barruan, kanpoko aldean ere bai. Barnetegitik oso gertu filma abiatzeko leku ezinhobea aurkitu dugu. Hezegune bat da, eta filmaren hasierak behar duen giro misteriotsua ezinhobeto islatzen du.

Genero guztiak probatzeko gogoz

Suspensea, giro misteriotsua... filmak generotan sailkatzea ez dela zure gustukoa aipatu duzu, baina orain arte egin dituzun lanetan suspense giroa nagusitzen da. Horren lekuko El ángel de mármol eta Jardines deshabitados film laburrak. Genero honetan eroso sentitzen zara, ezta?
Bai, bai, eroso sentitzen naiz. Suspenseak irudi oso bereziak sortzeko aukera ematen du, planoekin eta irudimenarekin jolasteko aukera. Zinema entretenigarria egiteko aukera. Dena den, zinema genero honetatik haratago ere joan nahi nuke. Ez nuke genero batean sailkatu nahi. Genero guztiak probatu nahi ditut, baina komedia da beldur gehien ematen didana. Oso zaila da komedia on bat egitea, oso pertsona gutxik egiten baitugu barre gauza berdinekin.

Itzul gaitezen La sombra de nadie filmera. Zer esango zenuke aktoreek egindako lanari buruz?
Edozein rol egiteko gai diren aktoreak nahi nituen, aktore aldakorrak. Horregatik aukeratu nuen Jose Luis García Pérez. Sinesgarritasun handia duen aktorea da. Cachorro filman ikusi nuen lehen aldiz, eta asko gustatu zitzaidan. Gurekin ere lan bikaina egin du. Berarekin batera, Philippine Leroy-Beaulieu aktore frantsesaren lana goraipatuko nuke. Doinu frantsesarekin hitz egiten du gazteleraz, eta horrek beste ukitu bat eman dio filmari. Bere lan egiteko modua ere berezia da, eta asko gozatu dut berarekin.

Aktore profesionalez gain, haurrekin ere egin duzu lan film honetan. Zer nolako esperientzia izan da?
Beldur handia nion haurrekin lan egiteari. Izan ere, inoiz ez dakizu nola erantzungo duten filmaketa batean. Donostian casting bat egin genuen, eta neska gazte asko aurkeztu ziren. Ez zen erraza izan neska bat aukeratzea, baina azkenean Andrea Villanuevaren aldeko apustua egin genuen. Bete-betean asmatu dugu! Oso neska zintzoa da, isila, eta oso azkarra. Pentsa, filmaketak iraun duen bi hilabeteetan ez du ia akatsik egin. Behin bakarrik nahastu zen gidoia irakurtzeko garaian, muro hitza gaizki esan zuen egun batean. Gainontzean, akatsik ez, ikaragarria izan da! Kamera aurrean sinesgarritasun handia erakutsi du. Nik uste, mundu honetan jarraitzea erabakitzen badu, etorkizun handiko aktorea izan daitekeela.


Bi hilabeteko lan gogorraren ondoren filma muntatzeko garaia iritsi da orain. Gustuko al dituzu muntaketa lanak?
Filmatzea baino askoz lasaiagoa da muntatzea. Filmatzeko garaian korrika eta presaka ibiltzen gara uneoro, eta xehetasun guztiak zaindu behar dira. Muntatzeko garaian, berriz, lasaitasuna askoz handiagoa da. Filma egina dagoela esan daiteke, eta egindako horri zentzua eman behar zaiola. Horixe da muntaketa. Lan oso pertsonala da, eta asko gustatzen zait.

Noiz ikusi ahal izango dugu La sombra de nadie zineman?
Mundu honetan ez da erraza datekin asmatzea, faktore asko hartu behar baitira kontuan. Dena den, nik uste iraila amaieran edo asko jota urria hasieran zinema aretoetan izango dela ikusgai dagoeneko.


Euskal zinema etiketaz

Normalean zinemagintza egitera atzerrira joan behar da. Zuk, ordea, Euskal Herrian egiten duzu lan. Hemen gelditzeak zaildu egiten al du zure lana?

Hemen gelditzeak proiektua garestitu egiten du, horretan ez dago zalantzarik. Izan ere, logistikoki esfortzu handia egin behar da: baliabide guztiak hona ekarri behar dira, aktoreek ere hona etorri behar dute... Baina nik gauza bat argi daukat: nire bizitza profesionalak ez du nire bizitza pertsonala baldintzatuko. Horregatik, ez dut Donostiatik mugitzeko asmorik. Azken bi filmekin uste dut argi utzi dugula Euskal Herrian zinema egin daitekeela.

Beraz, euskal zinemaz hitz egin daiteke?
Hori konplikatuagoa da. Zer da euskal zinema? Euskal Herrian egindako zinema, euskaldunek egindako zinema ala euskaraz egindako zinema? Galdera oso zaila da niretzat, eta inoiz ez dakit zer erantzun. Nik uste zinemagileok nahikoa lan dugula zinema egitearekin eta etiketak jartzea ez dagokigu guri.

Aspaldiko partez, bi film estreinatu dira euskaraz: Aupa Etxebeste eta Zeru horiek. Etorkizunik ikusten al diozu euskaraz egindako zinemari?
Urte asko pasa dira euskarazko filmarik gabe, eta oso albiste pozgarria da euskaraz filmak egiten jarraitzea. Aupa Etxebesteren kasuan, gainera, filmak arrakasta handia izan du Euskal Herrian. Telmo Esnalek eta Asier Altunak apustu handia egin zuten eta ondo atera zaie. Aurrerantzean ere bide horretatik jarraitu behar dela uste dut.

Goya sariak ekarritakoak
Espainiako Zinema Akademiak banatzen duen zuzendari berri onenaren Goya saria irabazi zenuen iaz Frío sol de invierno filmarekin. Nola bizi izan zenuen arrakasta hori?
Ilusio handia egin zidan, baina lasaitasun handiz hartu nuen. Izan ere, saria ez zitzaidan gazte-gaztetan iritsi. Dagoeneko urte batzuk daramatzat lanbide honetan, eta badakit mundu honek nola funtzionatzen duen. Gogoan dut saria irabazi ondoren produktore batek nirekin lan egin nahi zuela esan zidala, eta nik nire buruari zera galdetu nion: «Ez da posible, saria irabazi duen gidoiak bi urte daramatza zure mahai gainean eta ez diozu kasurik egin; eta orain saria irabazi dudalako etorri zara niregana!?». Gauza asko ikasi nituen egun horietan.

Ezin da ukatu, ordea, Goya saria irabazteak zure lana ezagutarazten ere lagundu dizula...
Zalantzarik gabe. Frío sol de invierno jaialdiz jaialdi ibili da azken urtebetean, eta oso film ezaguna egin da. Horrekin batera, hainbat hitzalditan parte hartzeko aukera ere izan dut, eta orain arte egindako ibilbidea ezagutarazteko aukera. Alde horretatik, ate asko zabaldu dizkit sariak.

Esan daiteke zure zinemagintzak harreman estua duela Goya abizenarekin. Goya sariez gain, Luis Goya produktorea ere ezin dugulako ahaztu. Gizon honek asko lagundu dizu, ezta?
Nire aldeko apustua egin zuen hasiera-hasieratik. Frío sol de invierno filmaren gidoia irakurri zuenean zera esan zidan: «Nik filma egin ahal izateko markoa jarriko dut, baina koadroa zuk pintatu beharko duzu». Geroztik, askatasun handia eman dit elkarrekin egin ditugun proiektu guztietan. La sombra de nadie filman ere oso gustura egin dut lan berarekin batera.


Azkenak
Asier Urbieta
“Guretzako mugarik ez dago eta horrela estreinatu behar zen: mugarik gabe”

Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]


Sarako Idazleen Biltzarraren 42. edizioak euskal idazle eta irakurle andana bildu ditu

Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]


Pertsonon datu-pribatutasuna ezbaian, delinkuentziaren aitzakian

Kondenatutako atzerritarren nazionalitateari buruzko datuak argitaratuko dituela adierazi du Erresuma Batuko Barne ministroak. Bide beretik, pasa den astean ezagutarazi zen Aste Nagusian atxilotutako 79 pertsonaren argazkiak filtratu zituela Ertzaintzak.


2025-04-23 | Jon Torner Zabala
Madrilgo mugimendu ekologistan infiltratutako beste polizia bat atzeman dute

2002az geroztik Espainiako Estatuko hainbat kolektibotan infiltratutako hamabi poliziaren berri eman dute La Directa eta El Salto agerkariek. Nieves López izen faltsua baliatzen zuen Espainiako poliziaren kasua da publiko egin duten azkena. El Salto-k argitaratu duenez,... [+]


2025-04-23 | El Salto-Hordago
Arun Kundnani: “Arrazakeriak gizarteko baliabideen banaketarekin du zerikusia”

Militante eta ikerlari antiarrazistak abiapuntu argia adierazten du: arrazakeriaren aurka borrokatzea ez da zeregin psikologiko edo diskurtsibo bat, baizik eta egiturak desegiteko premia.


Militarizazioan beste urrats bat eman du Espainiako Gobernuak: 10.471 milioi euro gehiago bideratuko ditu Defentsara

Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.


Ukrainarako “irtenbidearen” bila, edo ez?

"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]


2025-04-23 | Jon Torner Zabala
Gipuzkoako klub batean jokatzeko ez da derrigorrezkoa izango eskola kirolean parte hartzea

EAEko Auzitegi Nagusiak agindu ostean eskola kirolaren aurkako epaia berehala betetzeko, Gipuzkoako Diputazioak jakinarazi du erabakia "onartu eta errespetatu" egingo duela, helegiterik ez duela aurkeztuko, eta aurrez Espainiako Auzitegi Gorenean jarritako kasazio... [+]


Herritarren kexuaren gainetik pasaz, aitzina doa Gatika-Cubnezais itsas azpiko kable elektrikoaren eraikuntza

Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile... [+]


2025-04-23 | Behe Banda
barra warroak
Unpopular opinion

Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]


Almidoitik eratorritako mikroplastikoak kaltegarriak izan litezke osasunerako

Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]


Emakumeek lan munduan izandako garrantzia islatu dute Arabako Arte Ederren Museoan

Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]


Argalarioko parke eolikoaren aurka agertu da Bizkaiko Foru Aldundia, ingurumenean eragingo lituzkeen kalte “kritikoengatik”

Natura Ondarearen Zerbitzuak txosten bat aurkeztu du Barakaldoko mendi horretan bost haize errota jarri nahi dituen Iparaixe II proiektuaren aurka. Barakaldoko Udalak duela urte eta erdi eman zion ezezkoa egitasmoari, Mendietan Eolikorik Ez–Barakaldo plataformaren... [+]


Azokaroa: sei ekintza kultural Ziburuko 6. azokaren atarian

Apirilaren 30etik aurrera Azokaroa-ren lehen printzak sumatuko dira Ipar Euskal Herriko zenbait txokotan. Uxue Alberdi egongo da Hetero liburua aurkezten, Maialen Lujanbiok errezetaldia eskainiko du eta Maddi Sarasuak bere liburuaren aurkezpen musikatua egingo du senide eta... [+]


Ernaik “nazio bulkada berri bati” ekiteko asmoa adierazi du Berriozarren egindako Gazte Topagunean

Ostegunetik igandera bitarte egindako topagunean 3.000 lagunetik gora bildu dituela esan du Ernaik. Larunbat iluntzean egin dute jardunaldietako ekitaldi politiko nagusia, gazte antolakundeko bozeramaile Amaiur Egurrolak hitza hartuta. Aberri Egunaren harira EH Bilduk... [+]


Eguneraketa berriak daude