Jose Antonio Pastor: "Jaurlaritzaren jelosia eta amorru politikoa agerian geratu dira"


2021eko uztailaren 27an

Alkate eta ahaldun izan ostean, Bizkaiko PSE-EEko idazkari nagusia eta alderdi honetako bozeramailea da Eusko Legebiltzarrean: «Karguok ez dute elkarren antzik. Alkate zarenean oso hurbil aritzen zara herritarrengandik. Proposatzen duzun politika, pozak edo disgustuak tarteko, segituan gauzatua ikus dezakezu. Oraingoa bestelakoa da, goi-politika da. Haatik, une politiko oso erakargarria bizi dugu, euskal sozialiston proposamenek Euskal Herriko etorkizunean berebiziko eragina izango dutelakoan nago» diosku solaskideak.
Alderdi Sozialistaren BECeko agerraldiaren biharamunean berba egin dugu Jose Antonio Pastorrekin.

Zapaterok ekainean ETArekin berba egiteko eskaera Kongresuan egingo duela iragarri du Barakaldon. Erreakzio ugari eragin ditu. Guk alabaina, ETAk Garari emandako elkarrizketari buruz galdezka abiatu nahi dugu berbaldia. Zer iruditu zitzaizkizun ETAren adierazpenak?
ETAk Gara egunkarian erabilitako tonua su-etena iragartzeko erabilitakoa baino gogorragoa izan zen. ETAk prozesuaren zaintzaile nahia agertzea beti da kezkagarria, noski. Baina elkarrizketa bereziki bere munduari zuzendutako barne propaganda izan zen. Arnaldo Otegik Anoetako proposamenean bi eszenategi bereizi zituen: ETAri dagokiona batetik eta eragile politikoei dagokiena bestetik. Garakoa ETAk bere jendeari helarazi beharreko diskurtso gradualaren adibide gisa ulertu dut, elkarrizketa hori moldatu ahal izateko era da. ETArenak egin du, ETAk jakin baitaki denontzako marko politikoa gauzatzeko ordua iritsi dela.

Izan ere, Zapaterok, antza, ETAren su-etena aintzat hartu du. Euskal Herriko hainbat eragile politikorentzat iragarritakoa ez da nahikoa izan, ordea.
Zapaterok, logikoki, denok espero genuena iragarri du. Okerrago litzateke su-etena egiaztatzeko oraindik ere bide luzea urratu behar dela esatea. Begi-bistako egoera baten aurrean gaude: su-eten honek ez du deus ikustekorik Lizarra-Garazi akordioaren garaiko su-etenarekin. Orduan bi estrategia zeuden indarrean: ETA gelditu zen, baina kale borroka areagotzea erabaki zuen ETAk berak. Gaur egun, salbuespenak salbuespen, ez gaude egoera berean. Zapaterok ETArekin mintzatzeko pausoa ematea erabaki badu arrazoi eta baldintza sendoak dituelako da.

Eusko Jaurlaritzak ez du aurrerapenik ikusi Zapateroren hitzetan.
Bitxia da gero! EAJk zer esango duen zain nago. IU-EB, EA, BNG, CíU, Kanariar Koalizioak eta ia denek, aldiz, zehazpenak eskatu dituzte, kautelaz jardun dute, baina, funtsean, Zapateroren iragarpena baikortasunez eta satisfazioz hartu dute. Bi salbuespen izan dira: PPk ohiko leloak jaurti ditu, Zapaterok xantaia onartu eta amore eman duela dio. Eta bestetik, Ibarretxeren Gobernuaren agerpena: iragarpena ezerezean geratu dela dio. Itzela da gero! Zapaterok ETArekin armen entregaz eta presoen aferaz mintzatu nahi duela dio, sentsibilitate politiko guztiekin elkarrizketa politikoaren aldeko prozesua iragarri du, terrorismoaren biktimen errekonozimendu sozial eta formala egiteko Konstituzioaren birmoldaketa iragarri du eta hori guztia ez dela ezer? Aitzitik, Jaurlaritzaren jelosia eta amorru politikoa agerian geratu dira.

Agian, oro har, jendeak ez du ongi ulertu nola alda daitekeen egoera politikoa marko politiko-juridikoa aldatu gabe.
Baliteke, ulertzen zaila baita. Kontua besterik da ordea: demokrazian joko arauak errespetatu behar dira, baita berauek aldatzeko joko politikoa ere. Alegia, dagoen markoak balio du eta honen ateak irekitzeko aukerak daude. ETAk zaintzaile izan nahiari behin betiko uko egiten badio, alderdi politikoek euren aldarrikapen politikoak egin ahal izango dituzte. Kasurako, nazionalistek independentzia, guk Konstituzioa eta Estatutuaren defentsa egingo dugun legez. Zentzu honetan, alderdien arteko mahaia hizpide: ez dut zergatik onartu behar nazionalistek erabakitzeko eskubidea ulertzen duten bezala. Nik alderantziz planteatu dezaket «zuek ez baduzue onartzen nik proposatzen dudana ez naiz eseriko».

Zapaterok mahaiaren osatzea atzeratu nahi izatea kritikatu dute batzuek.
Mahaia egoki eta behar den garaian osatuko da, eta mahaia anitza izango da. Urte askotarako elkarbizitza planaz berba egin eta akordioa adostu behar da. Akordio hori lortzeko, nazionalisten identitate abertzalea eta herritarren kontzeptuan oinarritutako identitatea proposatzen ditugunon artean akordioa lortu behar dugu, bestela ez dago zer eginik. Eta kontua ez da inork irabaztea, alderdi nazionalistek edo besteek. Inoren garaipenak ez du balio, eta hori ez da azkar eta ondo egiten ahal.

Madrilgo Gobernuak akordioan erabaki nahi edo ahal izatea kritikatua izan da.
Bai, jakina. Baina, erabakitzeko eskubidea ez dago nazionalistek markatu nahi duten esparruan soilik. Gainera tranpa egiten dute. Euskal Herria erabakitzeko subjektua dela diote eta erabakitzeko eskubide hori EAEko eremura murrizten dute segidan. Izan daitezela koherente! Euskal Herria subjektua bada, zergatik mugatu EAEra? Euskal Herria subjektua da, baina eskubidea erabiltzeko orduan EAEz ari dira. Bestelakoa da, egunen batean aukera hori posible izatea edo berau gauzatu ahal izatea. Ez da nire filosofian sartzen, ez da nire apustu politikoa. Alabaina, hauxe esan nahi dut: nazionalisten logikari eta arrazoiari segituz -EAJz ari naiz bereziki- gaur Iparraldeko eta Nafarroako biztanleak ez dira subjektuak eta bihar bai. Eta zergatik ez Bizkaiko biztanleak soilik? Beraz, mahaiari bai, baina hasteko subjektua nongo eta zein den erabaki dezagun. Izan ere, gainerako espainolek ere hitza eman beharko dute, ezta? Haiekin bizi gara-eta. Gainerakoak amets gauza ezinak dira, errealitatearekin bat ez datozenak.

Bien bitartean, Batasunaren legalizazioa bideratu beharreko auzia da.
Bai. Eta berdin zait Batasuna izenean edo bestelako izenean izan. Ezinbestekoa da ezker abertzale delakoak ordezkaritza politikoa izatea, eta ez boto baliogabea edo galdua izatea, edota EAJren boto bihurtzea.


Halaber, Grande Marlaska epaileak Batasuneko zortzi kide deklaratzera deituta daude, estradizioak bestalde. Hainbat jendek ez du hori ulertzen.
Nik ulertzen dut ETA eta Batasunaren munduko hainbat jendek gertatzen ari dena ez ulertzea. Hau da, prozesua bideratzen ari den bitartean Estatuko hainbat erakunderen neurriak ez gelditzea. Baina, ezker abertzalearen logika politikoak ez du ezer ikustekorik zuzenbidezko estatuaren logikarekin. Eta ez naiz sartuko epaileen lana juzkatzera, denetarik dago-eta. Baina, Estatu honetan botere bereizketak funtzionatzen du, erreala eta eraginkorra da. Fiskaltzak lotura organikoa du Gobernuarekin eta justizia garai honetara egokitzen ari da. Arnaldo Otegiren azken zigorraren suspentsioa adibide bat da, positiboa nire ustez. Auzitegi Nazionalaren presidenteak justizia garai politiko berrira eta gizarteak eskatzen duen moduetara egokitu behar dela esan du. PSOEk ere hori egin behar du, baina ez prezeski Gobernuak. Judikatura gizartea beste eszenategi politiko batera pasatzeko prest dagoela konbentzitu behar dugu, baina denok. Dena aldatzen ari da PP izan ezik, bere lerroko epaile batzuk barne. Hots, egoera berrira egokitu behar dugu eta juezek, gustatu edo ez, legea ondo aplikatu behar dute. Jakina, ongi litzateke, epaileen hainbat erabaki judizialek, printzipioz legezkoak, normalizazio prozesua ez oztopatzea, aurrera egin dezagun.

Horiek horrela, PSOEk irabaziko lituzke hurrengo hauteskunde orokorrak. Alabaina, inkestek diotenez, botoaren joerak bake eta normalizazio prozesuaren arabera aldatzen dira.
Inkestak uneon ez dira adierazgarriak ez erabakigarriak. Hemen funtsezko aldaketa 2004ko martxoaren 11z geroztik eman zen. Madrilgo atentatu lazgarriek kontzientzia soziala astindu eta benetako eskuina agerrarazi zuten. Eskuinak eszenategi ilun eta izugarrian sartu nahi izan gintuen, bere politikak «lurra erretzea» helburu zuen, eta orain ezin dute inorekin ezer adostu, ez nazionalista ez erregionalistekin. Beraz, PPk gehiengo osoz irabazten du -nekez eta ia ezinezkoa gaur egun- edo besteok egiten ari garen ibilbidea egin beharko du, hau da, garai berrietara egokitu. PPk eskuin zibilizatu bihurtu behar du. Guk ez genuen eta ez dugu PPk egin duen «lur errearen» politika egin. Orioko Juan Priede zinegotzi eta kide sozialista hilabete batzuk lehenago espetxetik ateratako ETAko kide batek hil zuen. Epaileak legea aplikatu eta hiltzailea libre utzi zuen, baina guk ez genuen esan Aznarren politikak gure kidearen hilketa eragin zuela. Hori ez da egiten, hori indezentzia politikoa da. PPk, tamalez eta gizartearen zoritxarrerako, diskurtso eta politika horrekin segitzen du.


Azkenak
Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


47 urteko gizon batek bere ama hil du Irunen

Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.


Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik

Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean

Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilaren 6rako Baionan

Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]


Trumpen Gazarako proposatutako garbiketa etnikoak hautsak harrotu ditu nazioartean eta AEBetan

AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]


Eguneraketa berriak daude