Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

astelehena 2024ko abenduaren 23an

NaBai

Maiorga Ramirez: «NaBai-ren osaketa ez da ariketa partidisten menpe egon behar»

Mikel Asurmendi

2021eko uztailaren 19an

Inprimatu

Euskara Kultur Elkargoak prebarikazioa eta agiriak faltsutzea leporatu zizkion Pedro Pegenaute Nafarroako Hizkuntza Politikako zuzendari nagusiari. Epailetzak auzia artxibatu berri du. Maiorga Ramirezek honela baloratu du erabakia: «Auzia ez da bukatu oraindik, baina epailetzak -errespetu osoarekin- ez du zuzen jokatu. Auzia, afera askoren arteko beste bat da. UPNren Gobernuak euskararen aurka burutu dituen bidegabekeria askoren beste adibide adierazgarria. Europar Batasuneko (EB) txostenak ere horregatik salatu du Nafarroako Gobernua. Euskara eta indarkeria ez direla nahastu behar dio txostenak, baina Pegenaute jauna hori egiten tematu da behin eta berriro. Pedro Pegenaute UPNk euskararen garapena oztopatzeko ezarritako politikaria da, besterik ez».

Gobernuaren alternatiba gauzatzeko aukerei buruz aritu gara Nafarroako EAko presidentearekin, Nafarroa Bai-z (NaBai) bereziki. Foru hauteskundeak 2007ko maiatzean izango dira eta alderdiak ari dira engoitik lanean.

Legealdiaren azken urtean ari zarete alderdiak. Zein da legegintzaz EAk egiten duen balorazioa?

Hasteko eta behin, UPN eta CDNren gehiengoa ez zen gauzatuko Batasunaren edo honen ordezkoaren bozak kontabilizatu izan balira, horrek legealdia erabat baldintzatu du. Gainerakoan, gu pozik gaude Nafarroako abertzaletasunak egin duen bidearekin. Azkenean, EAk bakarka aldarrikatu eta landu duen politika egiteko jarrera nagusitzen ari delako. 1995ean gobernu alternatibo bat osatu genuen PSN eta CDNrekin batera, Otano auzia dela medio bertan behera geratu zena. Gaur egun aldarrikatzen diren hainbat helburu politiko orduan lortzeko zorian izan ginen: EAErekin aritzeko erakundea eratu zen eta euskararen arloan hainbat aurrerapauso eman zen, besteak beste. Alabaina, ezker abertzalea deitutako mundutik PSNrekin alternatiba eraiki izana aurpegiratu ziguten. Herri Batasuneko burua Patxi Zabaleta zen orduan.

Patxi Zabaleta Aralarreko buru da egun. Zerk bereizten zaituzte Aralarretik?

Politikan konfiantza ez da egun batetik bestera lortzen. 1995ean, EA PSNrekin adostasun batera iritsi zen eremu ez euskaldunak deiturikoak desagerrarazteko, eta HBko Patxi Zabaleta bozeramaleak kontra egin zuen Parlamentuan. HBri lortu genuena gutxi iruditzen zitzaion nonbait eta UPNrekin bat egin zuen bozketan. Noski, jarrera horietatik EAk dituen jarreretara etortzeko denbora behar da. EAren izaera politikoa ezberdina da, gobernatzeko ohitura dugu, Nafarroako Gobernuan egon gara eta EAEkoan gaude. Diputazioetako esperientziak, bestalde. EAk Aralarrek ez duen heldutasuna dauka. Dena den, Aralar HBtik joan zen eta EAren eremu politikora hurbildu den heinean, logikoena litzateke Aralarrek EAren kontzeptu ideologikoak bere egiten dituenean, proiektu berdinean bat egitea.

Bien bitartean, NaBai-ren aldeko apustua egin duzue berriz ere, baina duda-mudazkoa izan omen da. Diotenez, EAren gogoa ez da oso sendoa izan barne prestaketan.

Hori gezurra da. EA da NaBai bultzatzen lehen alderdia, formula hori gehien bilatzen ari dena. Guk baina, NaBai-ren eraikuntza zintzotasunez ulertzen dugu, oraindik guztiz osatu gabe dagoen ekimena baita. Nafarroako indar abertzale guztien batasuna behar dugu, eta bide horretan NaBai pauso bat da, ez da osoa.

Irailera arte ez omen zenuten mugitzeko asmorik.

Hori ere gezurra da. Prozedura kontua izan da. EAko Nafarroako batzar nagusiak NaBai-ren proiektua aztertzea erabaki zuen joan den irailean. Dagoeneko hainbat bilera egin dugu NaBai osatzen dugunon artean eta bide onean ari gara. Gorabeherak izan direla? Bai. Normala da. Proiektua gizarteratzeko unea iritsi da eta kito.

Azken urteotan Batasunarekin sintonia lortu bide duzue. Zerk eragozten du Batasuna NaBai-n egotea?

Batasunarekin batasun horretara iristeko bidea poliki-poliki ibili behar dugu, denbora behar da. Egia da, EA eta Batasunaren artean badago sintonia bat, baina ez denean: hainbat gauzetan bai eta bestetan ez. EArentzat bake eta normalizazio prozesua lehentasunetako bat da, eta horregatik xede horretan sortutako foro guztietan parte hartu dugu: Eginoko Mahaian, Nazio Eztabaidagunean... Nazio Eztabaidagunean parte-hartzeak emaitza onak ekarri ditu, eta Batasunarekiko kidetasuna zeregin horretan gauzatu da bereziki. Baina logikoa denez, EAk nahiz NaBai-k geure erritmo politikoak ditugu eta Batasunak berea. Batasunak hurrengo hauteskundeetan bere kabuz aurkeztu nahi badu, egin dezala. Hori da nire ustez denontzako egokiena eta desiragarriena.

NaBai udarako prest izanen dela iragarri duzue. Zer-nolako egiturarekin?

Alderdien koalizio egiturarekin, independenteak alboan ditugula. Aldi honetan ez dugu Madrilgo Kongresurako genuen arazoa, hau da, orduan lau alderdiak ordezkatu gintuen pertsona -Uxue Barkos- adostu behar izan genuen eta orain alderdiek gure ordezkariak izan ditzakegu. Independenteen zeregina baztertu gabe, independenteei alderdiek adostutakoa bultzatzea dagokie, alderdiek euren iradokizunak kontuan hartuta betiere.

Programaren gauzatzea etorriko da gero. Zertan oinarritu beharko litzateke?

Batez ere UPNren alternatiba izateko konpromisoan, baita abertzaletasuna Nafarroan garatzeko bideak irekitzeko nahian ere. EAn egina dugu jada adostasun programatikoaren agiria, oso eztabaidatua eta landua izan da eta laster jakinaraziko dugu publikoki.

Hautagaiak izendatu beharko dituzue ondoren. EA, Aralar, Batzarre eta EAJ tarteko, 8-10 ordezkari inguru lortzeko aukera izaki. Ez da erraza izango.

Ohiko tirabirak izango dira, logikoak. Alderdi bakoitzak beretzako onena bilatzen baitu. EAk argi dauka, NaBai aurrera ateratzeko inork ez du alderdikerietan jokatu behar, EAk ez du etekin partidista atera nahi NaBairen bidez, baina honezkero blokeotxo moduko bat antzeman dugu NaBai-ren eraketa prozesuan.

Noren aldetiko blokeotxoa?

EAJren aldetik. EAJk NaBai-ren bidez inoiz izango ez lukeen ordezkaritza izan nahia ikusi dugu. NaBai-k 60.000 boz inguru izan zituen azken hauteskundeetan eta EAJk 2.500 Nafarroako Parlamenturako azkenetan. Alderdi bakoitzak anbizioa izateko eskubidea dauka, baina zintzotasunez esana, NaBai-ren osaketa ez da ariketa partidisten menpe egon behar.

Aldaketarako bitartekoa da NaBai. PSNrekin akordioa beharrezkoa da ordea. Nola ikusten duzu PSN?

Hori da apustua eta ez da erraza izango, PSNk orain arte erabili duen mezua aldatu behar duelako. Baina 1995ean posible izan bazen, orain zergatik ez? Orduko akordioan EA izan zen alderdi abertzale bakarra, orain, beste alderdi abertzaleak gure aldera etorri diren heinean, abertzaleon indarra handiagoa izango da, baita UPNren alternatiba gauzatzeko aukera handiagoa ere.

Nola ikusten duzu Carlos Chivite?

PSNren azken biltzar nagusian Nafarroako gobernu alternatiba gauzatzeko modua eztabaidatu zuten bereziki. Alternatiba bai, baina nola eta norekin da kontua. Chivite irabazle izan zen eta Lizarbe galtzaile. Agian, orain, Zapaterok bultzatuta, alternatibaren benetako ordua iritsi zaio PSNri. Jakina, alternatibarik ez dago PSNrik gabe, baina ezta abertzaleon parte-hartzerik gabe ere. Beraz, adostasun batera iritsiko garelakoan nago.

UPNren inguruan plataforma bat osa litekeen susmoa dago.

Susmo hori daukagu. Espainiako hainbat lekutan eskuindar muturrekoak ari dira plataformak eratzen eta Nafarroan ere halaxe egin dezakete. Nafar eskuinak izugarrizko beldurra dio boterea galtzeari. Sektore hauek sortu duten identitate nabarristak ez du inolako oinarririk, baina sostengua indartu dute Nafarroako Parlamentuan eta Gobernuan: Gobernua estu lotu eta azpikeria ekonomiko-politiko izugarria eratu ditu eskuinak, eragileen diziplina hertsiaren eta agintearen morrontza pean. Boteretik nahi den guztia zilegia balitz bezala aritu da UPN, Juan Cruz Alli eta CDN bere esanetara makurtuta. Halaber, ETAren ekintzak erabili ditu horretarako, PSNren eragozpenik gabe. Horiek izan dira nafar eta euskal zaletasunaren aurkako argudio nagusiak eta kaltegarrienak. Orain, UPN nahiz eskuin muturra orobat oso urduri daude. Gobernua galduz gero proiektua, indentitate sasinafarra barne, eroriko delako.

IV. Xedapen Iragankorra ezabatzen saiatu da Miguel Sanz presidentea.

Gero eta ageriago dago UPNren ildo ideologikoak porrot egiten duela. Nabarristek foraltasunaren pean babestu eta aldi berean foraltasuna baliatu nahi dute nafarron eskubideak murrizteko. Hona Sanzek erabilitako argudioa: "IV. Xedapena ezabatu behar da, badaezpada, nafarrak erotu gaitezkeen kasuan ez dezagun erabili». Ordea, IV. Xedapenak dioenez nafarrok gure etorkizuna erabakitzeko eskubidea eta aukera daukagu.

Azkenik, EA Nafarroako Ezker Batuarekin (NEB) aritu da zenbait arlotan. Alternatiba gauzatzeko NEB beharrezkoa izan liteke.

Bai. Finean indar politiko aurrerakoi guztiek bat egin beharko genuke eskuinaren aurka. Dagoeneko bide hori jorratu dugu. Ni Tafallako zinegotzia naiz eta PSNk, NEBk eta EAk gobernatzen dugu udalean. EAren bozaren bitartez UPNko aurreko alkatea kendua izan zen. Lizarra, Zangotza, Burlata, Barañain eta beste herrietan ere antzeko koalizioak daude. Beraz, gure ondorioa hauxe da: alternatiba posiblea da. Formula horrek honezkero emaitzak ekarri ditu alor askotan. Tafallan Euskara Zerbitzu bat dago, euskarazko teknikari bat ari da, nahiz eta "eskualde ez euskaldunean" izan. UPNren gobernu alternatibak gobernatzeko modu aurrerakoiak ekarriko ditu.

NaBai

ASTEKARIA

2042. zenbakia

2006ko maiatzaren 28a

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Frantziara eta Espainiara bidean

Aratz Gallastegi Sodupe

Mila euroko soldata artistentzat

Onintza Irureta Azkune

“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Miel Anjel Elustondo

Eraso faxista Irungo Lakaxita Gaztetxearen aurka

Gedar

Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Mikel Garcia Idiakez

Kanal honetatik interesatuko zaizu: NaBai

2021-07-27 | Mikel Asurmendi

Uxue Barkos: "Nafarroa Bai-ren barruan tentsioak badaude eta izango dira, baina momentuz gauzak ondo doaz"

Kazetari lanek politikarako bidea eta trenpua leundu diotela erakutsi digu Iruñeko Gaztelu plazan, Cafe Iruña kafetegi entzutetsuan.

2021-07-12 | Mikel Asurmendi

Uxue Barkos

«PSNren asmoa NaBai apurtzea bada, ez du lortuko»

1964, Iruñea. NaBaiko zinegotzia Iruñeko Udalean eta Espainiako Kongresuan diputatua. Esperientzia ezinbestekotzat jotzen du NaBai: “Nafarroan abertzale eta ez abertzaleen artean lan egitea posible da, baita proiektu berri bat aurrera ateratzea ere.[+]

2015-01-27 | ARGIA

Ikurrinak debeku ofizialarekin jarraituko du Nafarroan

Nafarroako Legebiltzarrak atzera bota du Sinboloen Legea aldatzeko gaur aurkeztu den herri ekinaldi legegilea, Guztion Nafarroa guztien ikurrak herri ekimenak aurkeztua. 9.000 sinadura aurkeztu ziren horretarako eta 5.016 eman zituen balekotzat Legebiltzarreko Mahaiak... [+]

2014-03-06 | Xabier Letona Biteri

PSOEk debekatu egin dio PSNri Barcinaren aurkako zentsura moziorik aurkeztea

PSOEko zuzendaritzak erabaki du PSNk ez duela Yolanda Barcinaren aurka zentsura moziorik jarri behar Nafarroako Legebiltzarrean. Kaleratu duten oharrean irakur daitekeenez, PSNk ez du beste inongo taldek aurkez dezakeen moziorik onartuko. Erabakia asteazken gauean zabaldu... [+]

2014-02-28 | ARGIA

Barcinaren dimisioa eskatu du Goicoechea auziko ikerketa batzordeak ere

Aldaketaren premia: hori da Goicoechea auziko ikerketa batzordeak gaur irakurri dituen ondorioetan ikusten dena. Yolanda Barcina Nafarroako presidenteari dimititzeko eta hauteskundeak aurreratzeko eskatu dio.

2014-02-24 | Iera Aranburu

35.000 lagun Barcinari dimisio eske

Kontuz! elkarteak deituta, azkenaldian Iruñeak ikusi duen manifestazio jendetsuena egin zuten larunbatean. "Goicoechea auzian" gertatutakoari buruzko azalpenak eta ardurak eskatu dizkiote Yolanda Barcinaren gobernuari.

2014-02-18 | ARGIA

Lizarbe, Nafarroako Ogasunari buruzko ikerketa batzordeko presidente

Juan Jose Lizarbe izendatu dute 'Goicoechea auzia' ikertzeko batzordeko presidente. PSNk soilik aurkeztu du hautagaia eta alderdi guztien babesa jaso du, UPNrena salbu.

2013-04-10 | Lide Hernando

Geroa Baik Barcinaren aurkako zentsura mozioa babestuko du

Geroa Baiko Batzorde Iraunkorrak asteartean adierazi du Barcinaren aurkako zentsura mozioaren aldeko botoa emango duela. Bilduk eta Aralar-NaBaik aurkeztutako mozioak jada Ezkerraren eta Geroa Bairen bermea du, beraz. Hala ere, ez da nahikoa izango aurrera ateratzeko, PSNk... [+]

2013-04-10 | Lide Hernando

Iruñeko Udaleko oposizioko alderdiek Mayaren aurka planto egingo dute batzarrean

Iruñeko alkate Enrique Mayak CAN auziarekin duen erlazioa kontuan hartzekoa dela kontsideratu dute udaleko UPNren oposizioko alderdi guztiek, PPNk izan ezik.

2013-03-22 | Jon Torner Zabala

Iruñeko alkatearen dimisioa eskatuko du oposizioak, CAN auzia dela eta

Enrique Maya Iruñeko alkatearen aurkako mozioa aurkeztuko dute gaurko osoko bilkuran NaBai, Bildu, PSN, Aralar eta Izquierda-Ezkerra alderdiek, Nafarroako Kutxako (CAN) dieten auziagatik,

2013-02-08 | ARGIA

Nafarroako Parlamentuak atzera bota du osasun sistema erreformatzeko Gobernuak onartutako dekretua

Osasunbideko lehen arreta eta larrialdi zerbitzuan aldaketak egin nahi ditu Nafarroako Gobernuak. Parlamentuak, ordea, atzera bota du UPNk onartutako dekretua, Nabai, PSN, Ezkerra eta Geroa Bairen botoekin. Dekretuak landa-eremuak baztertu, zerbitzu kaskarragoak ezarri eta... [+]

2013-02-06 | Martin Vicioso

NaBai, Ezkerra, Aralar eta Bilduk euskarazko irrati baten aldeko mozioa aurkeztu dute

Iruñeko Nafarroa Bai, Bildu, Aralar eta Izquierda-Ezkerrako zinegotziek mozio bateratua aurkeztu dute Iruñean Nafarroako Gobernuak “lehenbailehen” euskarazko irrati bati emititzeko baimena eman diezaion.

2011-09-02

NaBaiko independenteek Zabaltzen taldea sortu dute

Burlatan egin zuten batzarrean, han zeuden bazkide guztiek [104tik 69] Zabaltzen sortzearen alde egin zuten. Eragile politiko izaera izango du elkarteak, ez alderdi politikoarena. Behin-behineko batzorde kudeatzailea izendatu zuten, azaroko hauteskundeak bitarte erakundeaz... [+]

2011-09-01

Eta NaBai zer?

Ikasturte berria zalantza itzelez datorkigu arlo ekonomikoan eta bizitasun handiz politikoan, bietan azken hilabeteetako jario tinkoari jarraiki. Eremu politikoan bakegintzak eta normalizazio politikoak jardunaren ardatzean jarraituko dute eta, apurka, 2011 honetan eman diren... [+]

2011-07-28

Zabaltzen asoziazioa sortuko dute NaBaiko independiente batzuek

Hainbat independientek Nafarroa Bai-ren baitan asoziazio bat sortuko dutela jakinarazi dute beren blogean. Zabaltzen izena hartuko du eta irailaren 1ean eratuko da, NaBai "bloke identitarioetatik salbu" egon dadin.

Eguneraketa berriak daude