Euskal kantuak eskoletara iritsi dira
Azken 50 urteotan euskal kantagintza modernoak sortu dituen 230 kanta eta doinuen aukeraketa egin dute eta modu didaktikoan sistematizatu dute liburu eta DVD-ROM batean. Hori guztia, hiru hizkuntzatan emana dator: euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez.
Kantu horiek estilo ezberdinak jorratzen dituzten 85 egilerenak dira. 8 ataletan bereizten dira: orkestra, gitarra eta ganbara musika, trikitixa, rocka, pianoa, dantza eta Oskorri eta Hiru Truku taldeenak.
Besteak beste Michel Labegerieren Astoa balaan edo Hertzainaken Aitormena dira tartean, baina erreferentzia horien artean aktualagoak diren beste batzuk ere badira; esaterako Kuraiaren Bizi gera edo Berri Txarrak taldearen Biziraun.
Horiez gain, euskal musika garaikidea osatzen duten beste hainbat ere badira, Benito Lertxundi, Mikel Laboa edo Laja eta Zabalaren trikiti doinuak ere aurki daitezke. Aurrerantzean gehiago ere izango dira, egitasmoa ez delako orain ixten eta apurka-apurka berritzen joango direlako. Lau urtetan 1.000 erreferentzia biltzea gustatuko litzaieke.
Partiturak editore berezi batekin datoz, informatikoki musika tresna ezberdinentzat moldaketak egin ahal izateko.
Gainera, kantuaren testuingurua osatzen duen guztiari buruzko azalpen idatzia ere badakar: taldea edo musikariaren biografia eta diskografia, kantu bakoitzaren letra, diskoaren azala, taldearen argazkia…
Bestalde, zati teknikoago bat du, fitxa didaktiko musikala. Fitxa honek, kantuaren egitura morfosintaktikoa aztertzen laguntzen dio ikasleari. Adibidez, «tresilloak» zer diren ikasiko du fitxa teknikoari esker eta ondoren, egitura hori erabiltzen duen abesti batekin «tresillo» horiek praktikatu ahal izango ditu.
DVD-ROMak eta liburuak biltzen dute egitasmoaren muina, baina www.ahobetekanta.arteola.com webgunean ere pieza bakoitzaren letrak, partitura pdf formatuan, argazkia eta informazio guztiaren laburpentxo bat eskaintzen da.
Informatikari esker egin ahal izan dute hain lan osoa. Informatikagatik ez balitz ezin izango lukete hainbeste informazio eta partitura liburu batean editatu. «Kalkuluak egin ditugu eta gutxi gorabehera 4.000 orrialde inprimatu beharko genituzke. Hori oso garestia da eta hartzaile oso gutxi izango lituzke. Orain arte ez da horrelako zerbait egin, ez zelako inorentzat errentagarri, dirulaguntzarik gabe inor ez delako ausartu horrelako zerbait garatzen. Normala da, ezinezkoa baita horrelako zerbait merkaturatzea», dio Josu Zabala, egitasmoaren zuzendariak. Euskarri elektronikoari esker hori guztia DVD batean sartu ahal izan dute.
2004an Pamielaren eskutik heldu zen Arteolak bultzatu zuen lehen emaria: Littera&Musika bilduma. Iraganeko hitzak orainera ekarri zituzten, euskal literatura eta musikaren eremua gaurkotu zuten lau disko libururen bitartez. Jorge Oteizari egindako omenaldi bat, Xabier Letek musikatutako poemak, Pott bandaren lana eta Irigarairen testuak dira.
Aho bete kantu Arteolak koordinatu duen lana izan bada ere, musikaren alorreko pertsona askok parte hartu dute erronka honetan. Aspaldi egin nahi zen zerbait da eta gogoz hartu dute herri musikaren ondarea biziberritzeko eta duintzeko urrats hau. Herri musikaren inguruko harreman sarea berreraikitzen lagundu du.
Aukeraketa egiteko eta material hori guztia beharrizan pedagogiko eta akademikoetara moldatzeko, musika eskoletako irakasle, abeslari, musikari, moldatzaile eta kazetariz osatutako lan talde anitza izan dute lagun.
Lehen sentsazioa ona izan da, baina oraindik goiz iruditzen zaie balorazioak egiteko, produktuaren promozioa egiten hasi baino ez direlako egin. Urtebete behintzat itxaron beharko da lehen ebaluaketa egiteko.
Emaitzarekin pozik da hala ere Josu Zabala. Lan hau modu berritzaile eta gaurkotuan egin nahi zuten eta lortu egin dutela dio: «Irakasleak partiturak askatasun handiz erabiltzeko modua izango du; izan ere, ‘Finale’ izeneko musika editore baten bitartez taldean eta musika tresna ezberdinekin batera jotzeko nahi adina aldaketa egiteko aukera ematen zaio. Horrela, eskoletan, orain arte ez bezala lan egin ahal izango dute».
Herri musika lantzeko irakasgai hori hezkuntza ez arautuan falta izatea oso larria iruditzen zitzaien Arteolakoei, musika irakasteko, klasikoa bezain egokia edo egokiagoa iruditzen zitzaien herri musika. Gainera, ikaslearentzat identifikatiboagoa izango zela iruditzen zitzaien, Mozart edo Beethoven baino hurbilagoa zaielako eta ulertzen errazagoa egiten zaielako.
Hemendik aurrera musika irakatsi eta ikasten dutenek edo besterik gabe euskal kantutegiaz gehiago jakin nahi dutenek, badute tresna eremu zabal hori hobekiago ezagutzeko.
250 kantuak 8 ataletan banatuta datoz eta atal bakoitzak arduradun bat eta moldatzaile talde bat izan du. Kanturik gehienak orkestrarako moldaketak dira, 90 kantu. Gitarra eta ganbera taldekoentzat, pianorako, rock taldeentzako eta trikiti piezetarako 30na pieza prestatu dituzte. Dantzarakoak 20 dira eta Oskorri eta Hiru Truku taldeek, 10 kantuko atala dute bakoitzak.
Arduradunak: Juan Carlos Perez, Aitor Amezaga eta Bingen Mendizabal.
Moldatzaileak: Juan Carlos Perez, Jose Luis Canal, Xabier Sarasola, Jabi Ituarte, Jesus Castillejo, Aitor Amezaga eta Bingen Mendizabal.
Arduraduna: Bixente Martinez.
Moldatzailea: Bixente Martinez.
Arduraduna: Iñaki Salvador.
Moldatzailea: Iñaki Salvador.
Arduraduna: Fermin Muguruza.
Moldatzailea: Jon Elizalde.
Arduraduna: Trikitixa elkartea
Moldatzailea: Adolfo Jainaga eta Xabi Aburruzaga.
Arduraduna: Juan Antonio Urbeltz.
Moldatzailea: Mikel Urbeltz, Marian Arregi eta Oskar Gartzia.
Arduraduna: Anton Latxa eta Bixente Martinez.
Moldatzailea: Anton Latxa eta Bixente Martinez.
Arduraduna: Bixente Martinez.
Moldatzailea: Bixente Martinez.
Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.
Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.
Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.
Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]