Zerbitzu sektorea Industriari gain hartuta
Halaber, Euskal Herrian izan diren migrazioek gure herria harrera-leku bihurtu dute; migrazio hauek eta bizikidetasun familiar eredu berriak dira liburuki honetako beste bi gai garrantzitsu eta berri. Artikulu honetan bi gai horiei helduko diegu.
Euskal lurralde bakoitza edo herri bakoitza zehatzago ezagutu nahi duenak www.gaindegia.org helbidean topatuko ditu datu gehiago.
25 urtetan Zerbitzu sektorean lanpostuak bikoiztu egin dira, mende hasieran 747.000tara iritsi ziren. Gaur egun lanpostuak sektoreka horrela daude zatituta gure herrian: Zerbitzuak %61,6 (747.374), Industria %35,4 (429.661) eta Nekazaritza eta Arrantza %3,0 (36.326). Lurraldeka, Lapurdin egin du gehien gora Zerbitzu sektoreak. Hamarretik zazpik egiten dute lan hirugarren sektorean. Nafarroa Beherea eta Zuberoako datuetatik asko urruntzen da, baina baita Araba, Gipuzkoa eta Nafarroa Garaikoetatik ere. Bizkaia, aldiz, urrun bada ere, Lapurdiren atzetik doa.
Udalbiltzak aurretik aipatutako euskal erakundeekin egindako lan bikain honetako datuen arabera, esan daiteke Nafarroa Beherea dela herrialde nekazariena eta Gipuzkoa industrializatuena. Hala ere, zazpi herrialdeetan, egun, Zerbitzu sektoreak sortzen ditu lanpostuak (ikus infograma).
Europako gizartean gertatzen ari diren aldaketa demografikoek euskal familian ere eragina dute, eta horrela, bizikidetasun-eredu berriak leku hartzen doaz gurean ere. Europan eta Euskal Herrian gertatzen diren aldaketa demografiko hauen ezaugarri nagusia ereduen ugaritasuna da. Euskal Datuen Talaiatik ikerlanaren bigarren liburukian ikus daitekeen ondorioetako bat da hau.
Garai batean Euskal Herrian familia ugaria bazen nagusitzen zena, egun banakako familia da eredua, eta honetatik beste hainbat aldaketa gertatu dira azken urteotan. Ikerlanak alderdi batzuk azpimarratzen ditu banakako familia eredua zergatik den nagusi azaltzeko: bikoteak gehiago hausten dira, bikotean bizitzen beranduago hasten da, jaiotze-tasa jaitsi egin da, etxeak txikiagoak dira eta elkartze mota berriak gizartean ondo ikusiak daude.
Euskal herritarren erdia baino gehiago (50,9) hiru kide edo gutxiagorekin bizi da etxebizitza berean. Zehazki, Euskal Herrian, etxe bakoitzeko, bataz beste, 2,8 kide bizi da. Biztanleriaren laurdena baino ez da bakarrik edo beste kide batekin bizi. Nafarroa Garaiak etxebizitzako biztanle gehien du, 2,9 bataz beste. Eta Lapurdik gutxien, bataz beste 2,3 biztanle etxeko.
Euskal Herrian 800.206 familia bizi dira. Horietatik %44,5 familia 24 urte arteko seme-alabak dituzten bikoteek osatzen dute. Seme-alabarik gabeko bikoteak %40,25 dira. 800.206 familia horietatik %15,4 guraso bakarrekoak dira. Guztira, 24 urte baino gutxiagoko seme-alabarik ez dutenak %47,3 dira.
Ikerlan honen arabera, esanguratsua da elkarbizitza-inguru bakoitzean kideak gutxitu egin direla.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]
Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
.jpg)
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]