Zerbitzu sektorea Industriari gain hartuta
Halaber, Euskal Herrian izan diren migrazioek gure herria harrera-leku bihurtu dute; migrazio hauek eta bizikidetasun familiar eredu berriak dira liburuki honetako beste bi gai garrantzitsu eta berri. Artikulu honetan bi gai horiei helduko diegu.
Euskal lurralde bakoitza edo herri bakoitza zehatzago ezagutu nahi duenak www.gaindegia.org helbidean topatuko ditu datu gehiago.
25 urtetan Zerbitzu sektorean lanpostuak bikoiztu egin dira, mende hasieran 747.000tara iritsi ziren. Gaur egun lanpostuak sektoreka horrela daude zatituta gure herrian: Zerbitzuak %61,6 (747.374), Industria %35,4 (429.661) eta Nekazaritza eta Arrantza %3,0 (36.326). Lurraldeka, Lapurdin egin du gehien gora Zerbitzu sektoreak. Hamarretik zazpik egiten dute lan hirugarren sektorean. Nafarroa Beherea eta Zuberoako datuetatik asko urruntzen da, baina baita Araba, Gipuzkoa eta Nafarroa Garaikoetatik ere. Bizkaia, aldiz, urrun bada ere, Lapurdiren atzetik doa.
Udalbiltzak aurretik aipatutako euskal erakundeekin egindako lan bikain honetako datuen arabera, esan daiteke Nafarroa Beherea dela herrialde nekazariena eta Gipuzkoa industrializatuena. Hala ere, zazpi herrialdeetan, egun, Zerbitzu sektoreak sortzen ditu lanpostuak (ikus infograma).
Europako gizartean gertatzen ari diren aldaketa demografikoek euskal familian ere eragina dute, eta horrela, bizikidetasun-eredu berriak leku hartzen doaz gurean ere. Europan eta Euskal Herrian gertatzen diren aldaketa demografiko hauen ezaugarri nagusia ereduen ugaritasuna da. Euskal Datuen Talaiatik ikerlanaren bigarren liburukian ikus daitekeen ondorioetako bat da hau.
Garai batean Euskal Herrian familia ugaria bazen nagusitzen zena, egun banakako familia da eredua, eta honetatik beste hainbat aldaketa gertatu dira azken urteotan. Ikerlanak alderdi batzuk azpimarratzen ditu banakako familia eredua zergatik den nagusi azaltzeko: bikoteak gehiago hausten dira, bikotean bizitzen beranduago hasten da, jaiotze-tasa jaitsi egin da, etxeak txikiagoak dira eta elkartze mota berriak gizartean ondo ikusiak daude.
Euskal herritarren erdia baino gehiago (50,9) hiru kide edo gutxiagorekin bizi da etxebizitza berean. Zehazki, Euskal Herrian, etxe bakoitzeko, bataz beste, 2,8 kide bizi da. Biztanleriaren laurdena baino ez da bakarrik edo beste kide batekin bizi. Nafarroa Garaiak etxebizitzako biztanle gehien du, 2,9 bataz beste. Eta Lapurdik gutxien, bataz beste 2,3 biztanle etxeko.
Euskal Herrian 800.206 familia bizi dira. Horietatik %44,5 familia 24 urte arteko seme-alabak dituzten bikoteek osatzen dute. Seme-alabarik gabeko bikoteak %40,25 dira. 800.206 familia horietatik %15,4 guraso bakarrekoak dira. Guztira, 24 urte baino gutxiagoko seme-alabarik ez dutenak %47,3 dira.
Ikerlan honen arabera, esanguratsua da elkarbizitza-inguru bakoitzean kideak gutxitu egin direla.
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Kabia gune okupatuaren 19. urteurrena ospatzeko jarduerak egingo dituzte gaurtik domekara bitartean, apirilaren 24tik 26ra. Bi hamarkada betetzear dagoen gune autogestionatu honek hainbat gorabehera izan ditu bere ibilbidean, eta, Udala bultzatzen ari den Hiria Antolatzeko Plan... [+]
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
Zelenskiri Ukrainako gerra amaitu behar duen bake akordioa "arriskuan" jartzea leporatu ostean, Putini egin dio errieta Trumpek bere sare sozial Truth Socialen. Sergei Lavrov Atzerri Ministroak adierazi du bake akordioa adosteko prest dagoela Errusia. Kievek jakinarazi... [+]
Bizkaian eguneko zentro publikorik ez duen eskualde bakarra da. Elkarretaratzea eginen dute apirilaren 27an, 12:00etan, Sopelako (Bizkaia) Udaletxeko plazan.
2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]
Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.
Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]
Urtarrilaren 29an, gaur egungo mundu berekoi honetan ohituta ez gauden zerbait gertatu zen Laudioko Guardian lantegiaren atarian. Zuzendaritzak hango labea itzaltzeko asmoa erakutsi zuen, eta horri aurre egiteko, langileek atea blokeatu zuten pankarten bidez. Baina ez zeuden... [+]
Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.
Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.
Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]
Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.
1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]