Makina bat kontu


Bidaia baten lehen 100 egunak

Gutxienez hamabost urte iraungo du joan den urtarrilaren 19an NASAk espazioratutako New Horizons zundaren bidaiak. Plutonen berri eman behar duen zunda honen bidaiaren lehen egunek anekdota huts dirudite bidaia osoaren iraupenarekin alderatuz, baina era horretako bidaietan lehen egunetan gertatzen denak izugarrizko garrantzia izaten du arrakasta neurtzeko orduan. Zergatik?

Arrazoia etxeko elektrogailuekin gertatzen denaren antzekoa da. Hauek bermea duten lehen urtean matxurarik izaten ez badute, oro har urte askotako iraupena ziurta daiteke, aldiz, hasieratik arrastaka hasten badira, edo ongi konpontzen dugu, edo aldatu egiten dugu edo txarrena dena partxeak jartzen hasten gara eta beti matxuraren beldur geratzen gara.

Otsailaren amaieran Martitzeko orbita igaro ondoren New Horizons-eko tresneria probatzen hasi ziren zientzialariak. Honela, martxoan eta apirilean softwarea eguneratzeaz gain, besteak beste SWAP deituriko eguzki-haizeen detektagailua probatu zuten eta maiatzean bi espektrometro eta Pluton kartografiatzeko RALPH deituriko tresneria probatuko dituzte.

Tresneria horien bidez hartutako lehen datuekin aparatuak doitu egingo dira, orain arte ez baita matxura larriegirik detektatu.

Zundak igaro beharko duen hurrengo etapa garrantzitsua 2007ko otsailean izango da, Jupiterretik hurbil samar igaroko baita. Jupiterren grabitazio indarraz baliatuko da azelerazio handiagoa lortzeko bere bidean. Halaber, orduan ere tresnak probatuko ditu.

Une honetan 112.000 kilometro orduko abiaduran doa eta 2015eko uztailean Plutonera eta bere ilargietara helduko da. Ondoren bidea segituko du Plutonetik haratago Kuiper-en gerrikoan zehar 2020 arte gutxienez.

Hortik aurrera ez dakigu zer gertatuko den, zientzialariek ez baitigute horren berririk eman.


Poloetako hartzak eta hipopotamoak arriskuan

16.000 animalia-espezie daude une honetan desagertzeko arriskuan eta azken bi urteotan 784 espezie erabat desagertu diren bitartean, 65 gatibu bizi dira. Datu hauek lehorrean zein itsasoan errepikatzen dira eta azken esanguratsuenak hartzenak eta hipopotamoenak izan dira. Lehenengoen kopurua %30 jaitsi daiteke datozen 45 urteetan izotzen urtzearen eraginez eta bigarrengoen populazioa Kongon, adibidez, %95 jaitsi da azken urteotan gerra zibilaren eta ehiza ilegalaren eraginez.


Azkenak
2024-09-27 | Euskal Irratiak
Amaia Fontang
“Hau da etorkinen geroa gobernu berriarekin: kontrola, kanporaketak eta kriminalizazioa”

"Segurtasun gehiago, inmigrazio gutxiago". Bruno Retailleau barne ministro frantsesa argi mintzatu da, kargua hartu berritan. Etorkinen gaineko kontrola azkartu nahi du Michel Barnier lehen ministro eskuindar-kontserbadorearen gobernuak, eta jada Retailleauk aitzinatu... [+]


Nafarroako Gobernuak administrazioan sartzeko euskara baloratzeko merezimenduen dekretua onartu du

Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.


Emakume* Abertzaleen X. Topaketa egingo dute azaroaren 16an Laudion

Egun osoko egitarauarekin elkartuko dira, eta Euskal Herria feministaranzko bidean, nondik, nora eta nola trantsitatu nahi duten zehazten jarraitzeko konpromisoa berretsi nahi dute.


Antena 3 telebistak Donostiari buruz egindako erreportaje “arrazista eta sinplista” salatu dute

Antena3 telebista kate espainiarreko Espejo Público saioak erreportaje sentsazionalista bat eman zuen asteazkenean, Donostiako ustezko segurtasun faltaren inguruan eta fokua gazte magrebtarretan jarriz. Erreportajea publikoki salatu du Kaleko Afari Solidarioak (KAS)... [+]


“A”, Arabako familia-upategien ardoa bereiziko duen marka berria

ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteko upategiek ekoitzitako ardo botilek bereizgarri propioa izango dute uzta honetatik aurrera. Markaren sustapen kanpaina ere egingo dute Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hiriburuetan. Kontsumitzaileei lagundu nahi diete Arabako ardoak eta... [+]


Dela klima aldaketa, dela Ukrainako gerra, arrakalatu egin da Artikoko bake neurtua

Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]


Etorkizunean ere mendien alde

Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]


Migratzaileei hizkuntza harrera egiteko jardunaldiak egingo dituzte Gasteizen

Urriaren 10 eta 11n Gasteizko Europa Jauregian egingo dira Euskalgintzaren Kontseiluak eta Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak lankidetzan urtero antolatzen dituzten jardunaldiak.


Iruñeko Ezpala tabernari eraso egin zioten Boixos Nois taldeko ultren kontrako akusazioa artxibatu du epaileak

Iturramako taberna herritarrari eraso egin zioten egunean bertan Iruñean ziren arren, salatutakoan parte hartu zutenik ezin dela frogatu dio epaileak. 2022ko azaroan Ezpala taberna txikitu eta bertan ziren bezeroak jipoitu zituzten Bartzelonako ultrek.


2024-09-26 | ARGIA
Realeko entrenatzaileak euskaraz jarraitu zuen, zenbait kazetari frantziar kexatu arren

Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]


EH Bilduk, EAJk eta PSE-EEk akordioa adostu dute Osakidetzako lan eskaintzen eredua berrikusteko

Osakidetzako lan eskaintza publikoen eredua "berrikustea" eta kontsolidazio prozesuak "bukatzea" galdatzen duen ekimen parlamentarioa adostu dute hiru alderdiek.


2024-09-26 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia 6. eguna
Por donde pasa el silencio


Greba arrakastatsua Nafarroako Hezkuntza Publikoan

Nafarroan hezkuntza publikoko milaka irakasle greba egitera daude deituta ostegun honetan eta mobilizazio ugari iragarri dituzte sindikatuek. Ratioen jaitsiera, plantillak egonkortu eta gainzama arintzea eskatzen dute, besteak beste: "Gobernuari dagokio hezkuntza publikoa... [+]


Eguneraketa berriak daude