Ohiko trenaren fabore


2021eko uztailaren 19an
Badator trena: hobe dut eskuineko bagoian sartu, ezkerrekoan hots handian mintzatzen den gazte zaratatsua joango da eta.

Leihoan egokitu naiz: oi, lur, oi lur! Ez da Lizardik behiala ikusitako nekazari gizandi idurikorik ageri, berotegi barruan sumatzen da gizon edo emakumeren bat berogailu sistema abian jartzen, hortxe nonbait, udazkena aurreratua dugu eta. Artasororen bat han-hemenka, gehienbat belardiak eta berotegiak. Saihesbide eta ingurabideetako zutabetzarrak, argindar-zutoinak eta guneak, errepideak, ibai-ertzeko belardiak eta berotegiak. Aurreko jarlekuan aurpegi ederreko emakume gaztea daukat, ilea atzera bildua, belarritako txuri biribilekikoa, ondo jantzia, oinetako desberdinak beti, ez dugu inoiz hitz egin, baina jada ezagunak gara, geltoki berean jaisten garenez: nora joaten ote da?

Hara, sartu dira bi emakume prepertziodunak, baserritarrak hortxe-hortxe, oraindik sasoiko baina adinean aurrera: «Hoy bien que le dan a la cale -aizan, gaur hotz zegon benetan-, -bai, elurra a la vista!, orain baserri askotan morroitarako kanpotarrak hartzen ditinate eta lehengoan kontatu zidatenez: alde egin din morroiak harako baserritik eta hurrengo egunean dirua falta: lanean ari zen bitartean ondo, baina ez zinan asko izango, eta alde egin aurretik eskupekoa eraman hark! Kontuz ibili beharra zegon!». How are you beltz batek beste bati, gero beren hizkuntzan hasi dira. Bagoian badira bizpahiru beltz eta beste bizpahiru magrebtar arabieraren dialektoren batean mintzo edo berberez, ez jakin!

Oi, etxe-sail, oi etxe-sail! Gaztelaniaz hiru emakume: «Etxe batek 50 milioi, beste batek 60, nora iritsi behar dugu? Nola ematen dio jendeak buelta hainbeste diruri? Honek ezin du hola segitu! - Batere etxerik ez dutenek ez, baina baten jabe direnek hura saldu eta beste bati helduta aurrera egiten dute, errua geurea da». Beno, jardun hau oso entzuna dut, Berriari begiratu bat emango diot. «- Inork ez zinan espero horiek banatzea: zenbat denbora da ba etxea erosi zutela! Hor niretzat bazegon ezkontzen ez den zerbait: itxuraz pozik ezkondu eta handik hilabete gutxira bereizi: hipokrisia. Emakumea Hendaiara zihoan bizitzera, eta gizona hemen geratzen dun».

Leihora begiratu eta alde batera txalet modukoak, aurrerago etxadi duinak, aurrerago ez hain duinak, solairu gehiegitakoak, merke-itxurakoak, lantegiak, langile-auzoak... ez daukat burua errepidean joan beharrik, auto-ilarak bost axola, euria edo elurra edo izotza egin, batere ardurarik ez; autoa martxan jarriko den kezkatu beharrik ere ez. Gasolina gora eta gora doan honetan patrikarako zein ona den, berotegi-efektua sortzen ez dut laguntzen, errepide berriak egiteak berekin ohi duen natur txikiziorik ere ez, ederra bezain ttipia dugun lurraldean... zerbait eroriko balitzaio emakume aurpegieder honi hizpidea sortzeko -arrazoi duzue, oso aitzakia merkea!-.

Epaitegiko langileak sartu dira. Opor-zubia dute hizpide: halakori ordutegia aldatu diote behin-behinekoa baita, beste halakori ere bai, baina oraingoan ondo egokitu zaio; kontratu-motak eta batez ere opor egunak, opor-zubiak dituzte hizketagai. Behin-behineko edo behin betiko funtzionarioak beti funtzionario esatekotan nengoela, eskularruak erori zaizkio emakume aurpegiederri...

Bai ederra trenean bidaiatzea autoarekin ernegatuta ibili barik, nik: bai ederrak auto azkarrak, auto-lasterketa zirraragarriak berak, tren aspergarri hauen ondoan. Harkaitz Canoren azken ipuin liburua, Neguko zirkua deritzana, bai egokia trenean irakurtzeko: joan-etorri bakoitzean ipuin bat irakurtzeko astia, eta asko gustatukoak birritan bi bidaiatan. - Nik ere irakurtzea gustuko dut, trenean ez, baina!, jarraitu irakurtzen, gusto baduzu!

Zenbatez petrolio, errepide eta auto gutxiago beharko genukeen ohiko trenetan ibilita! Gehiago berriz, astia irakurtzeko edo bidaiakideekin solasteko, entzuteko, ederresteko; leihotik etxe, belardi eta bestelako, urte-sasoien koloreen ñabardurak begi-aukeran ditugula.


Azkenak
Behe Bidasoako eraso faxistak eta Devenir Europeo

Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]


2025-02-07 | Uriola.eus
Bi gizonek eraso homofobikoa salatu dute Bilbon

Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.


Aktibismoan osasun mentala zaintzeko zenbait tresna

Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.


2025-02-07 | Euskal Irratiak
Ximun Fuchs
“Euskal irainak baitezpadakoak zaizkigu, elbarritu emozionalak ez gaitezen izan”

Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.


Argitaratu gabeko 36ko gerrako bideoak eskura jarri ditu Los Angelesko Unibertsitateak

Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.


2025-02-07 | Gedar
Txantreako Eunate ikastetxeko irakasle erasotzaileak alde egitea lortu dute ikasleek

Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.


Erorien Monumentuko sinbologia faxista duten elementuak kentzeko eta interpretazio zentroa sortzeko lege proposamena aurkeztu dute

PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.


2025-02-07 | Aiaraldea
Amurrioko Udal Gobernuari entregatu dizkiete Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza berrezartzearen aldeko 1.700 herritar eta eragileen atxikimenduak

Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.


47 urteko gizon batek bere ama hil du Irunen

Atzo eguerdian labanaz eraso zion bere amari Irunen eta Donostiako Ospitalean hil da. Erasotzailea epailearen aurrean deklaratzeko esperoan dago.


Ipar Euskal Herriko lehen indarra izaten segitzen duela ohartarazi du ELBk, botoen %48 jasorik

Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Ehunka emakume hil eta bortxatu dituzte Kongoko Errepublika Demokratikoko espetxe batean

Nazio Batuen Erakundeak adierazi duenez, Goma hiria hartu ondoren hango espetxe batean zeuden ehunka emakume bizirik erre zituzten M23ko matxinoek, eta denak hil. Herrialdearen ipar ekialdean borrokan diharduten talde armatuek sexu indarkeria "arma gisa" erabili dutela... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du apirilaren 6rako Baionan

Manifestazioa goizeko 11:30ean izango da, Justizia Jauregian. Mugimenduak euskaldunon eskubideen alde eta auziperatuekiko elkartasunean luzatu du deialdia. Auziperatuek iazko Euskararen Egunean Baionako Justizia Auzitegian "Justizia Euskararentzat" pintaketa egin zuten... [+]


Trumpen Gazarako proposatutako garbiketa etnikoak hautsak harrotu ditu nazioartean eta AEBetan

AEBetako presidentearen Gazako palestinarrak kanporatzeko asmoak aurkako erreakzio ugari eragin ditu nazioarteko nahiz herrialdeko politikan, baita Alderdi Errepublikanoan ere. Gehienek "garbiketa etnikoa" sustatzea egotzi diote, baina Trumpek bere asmoa berresten... [+]


Eguneraketa berriak daude