La Fundición: Hogei urte garaikidetasunari bideak zabaltzen
Behin Euskal Herriratuta, gogoan zeukaten asmoa gorpuzteari ekin zioten. «Arte ederrak, dantza eta antzerkia batuko zituen plataforma sortu nahi genuen», dio Taguak. Fundiciones Ligeras del Norte enpresarena izandako lonja erraldoi bat hartu zuten: 500 metro koadro inguru, arte-galeria bat eta entsegu gela handi bi. Lekuaren izena gustatu egin zitzaien eta, agerikoa denez, aretoa bataiatzeko erabiltzea erabaki zuten azkenik. La Fundición, galdategia. «Guztiz bat zetorren diziplina desberdinak elkartzeko geneukan asmoarekin».
«Hamar urtez eutsi genion hasierako proiektuari, baina apurka-apurka konturatu ginen gure zeregina garaikidetasunaren presentzia bermatzea zela, eta horretarako, lehenbizi, administrazio-hizkuntza ikasi genuen». Azkenik, 1996an oraingo egoitzara joan ziren. Deustun dago, Ibaizabal bertatik bertara duen kale erdi-ezkutu batean. Itsasadarraren beste ertzean jaioz doan Bilbo berria ikusteko talaia paregabea, inondik ere. Tokia lehengoa baino txikiagoa da, hori bai, eta ez da margolan galeriarik dagoeneko.
Erakutsiko dituzten lanak ondo aukeratzen dituzte. «Lan bat kontratatzera bultzatzen gaituena zalantza da. Ona izango da, ala txarra? Dantza da, antzerkia da? Jaialdietan erabiltzen diren mezuek ez digute balio. Alegia, `ondo salduko da', `gustura irteten zara aretotik'... Programatzaileen munduan funtzionatzen duten gauzak, hain zuzen. Baina zer esan nahi du lan batek ondo `funtzionatzen' duela? Guk, ikuskizun bat dakargunean, ikuskizun horrek zalantza eragitea nahi dugu, arriskua bilatzen dugu».
«Hori eguneroko bihurtu nahi dugu -dio Taguak-, edonork egunkaria zabaldu eta horren berri aurkitzea, biztanleriaren %0,3rentzat besterik ez bada ere. Jakin dadila kultur eskaintza telebistan agertzen dena baino zerbait gehiago dela. Hiri hau oraintxe ari da eraikitzen: arte garaikidea, abangoardiako arkitektura, pentsamolde berriak... Nik uste, haize berri horien eta tradizioaren arteko bizikidetza posible dela; horretarako borondatea behar da, borondate politikoa eta ekonomikoa. Eta borondatea epe luze baterako gainera, benetako proiektuak garatu ahal izateko. Guk eskaintzen dugunerako ikusleak sortzea ez da bizpahiru urteko lana; gogoa, denbora eta dirua behar dira».
Antzerki huts zein dantza huts taldeek irauten duten arren --begi bistakoa denez"-, diziplinak elkarrekin uztartzea prozesu logikotzat dauka Taguak, "eta are gehiago hemen, Euskadin, ez baitago goi-mailako eskolarik ez eta dantzari garaikide profesional askorik ere. Espero dut etorkizunean dantza normalizatuago egongo dela. Norbait medikua da fakultate batera joan delako; baina dantzaria edo antzezlea bazara?".
Taguaren ustez, berehala igartzen da, artista baten lana ikustean, nolako heziketa jaso duen artista horrek. "Batzuk antzerki mundutik datoz -herrietako eskoletatik esaterako-, beste batzuk dantza mundutik… Eta gorputza ez dago modu berean finduta, gorputzaren hizkera ez da berdina batzuengan eta besteengan". Gero eta joera handiagoa dago hizkera horiek batzeko, eta La Fundiciónen egitarauan sarritan aurkituko dituzu batuketa horren ondorioz sortutako aleak.
Lekuz Leku jaialdia CQD (Dantzan Egiten Duten Hiriak) sarearen barruan dago. Mundu osoan zehar 30en bat hiritan egiten den ekimen hau aurten bigarrenez ezagutuko du Bilbok. Iaz, hiriaren ikur berri bien arteko eremua aukeratu zuten dantzarien behin-behineko antzezlekutzat: Guggenheimetik Euskalduna Jauregira (edo alderantziz) doan pasealekua.
Bide batez, La Fundiciónekoek bertoko dantzarien lana erakusteko erabili nahi dute ekimena. Batez ere, jende gehiegi erakartzen ez dutenena. Euren aretoan bezala, Lekuz Lekuko lanak formatu txikikoak dira. "Nolabait ere, hain ezkutukoa den zerbait, zaleak ez direnentzat hain `aspergarria' gerta daitekeen zerbait, parez pare ipini nahi diogu kalean dabilen oinezko arruntari".
"Lekuz Lekuk badauka gainerako jaialdietatik bereizten duen ezaugarri bat: nazioarteko bideo-sortze lehiaketa", nabarmendu du Taguak. Aurtengo ediziorako -ekaina amaieran eta uztaila hasieran egingo da- dagoeneko 50 sortzailek eman dute izena; "kontua ez da bideo-dantza edo halako zerbait egitea, bideoa zeozertarako erabiltzen duen jendea ekartzea baizik. Jaialdian zehar egin denaren ikuspegi artistiko berri batez gozatzeko aukera edukitzea, azken batean".
EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]
Urtea bete da Hamasen urriaren 7ko erasoak gertatu zirenetik. Ordutik, Israelek Gaza suntsitu du eta guda inguruko herrialdeetara zabaltzen ari da pixkana. Urtebete honetako gertaera nagusiei errepasoa emango diegu kronologia honetan.
Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]
Bi T10 pistola elektriko erosiko ditu udalak, baina beste sei erostea eskatu dute poliziek. Arma zurien erabileraren ustezko gorakada hartu dute aitzakiatzat, erabilera justifikatzeko. Gero eta udaltzaingo gehiagotan ari dira taser pistolak eskuratzen; Ertzaintzaren BIZKOR... [+]
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Maria Elena Escudero 56 urteko emakumea azkenean Mendigoiti ikastetxeko bere garbitzaile lanera itzuli behar izan da ostegun honetan, Iruñeko Mendillorri auzoan. Asteazkenean ez joateko esan zioten Zaintzen enpresakoek eta ostegunean berriro baietz, aurkezteko lantokian.
Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.
Lanopor egun batzuk izan nituen joan den astean. Oporrak ziren, baina ordu batzuk dedikatzen dizkiodan afizio bati emanak izan ziren, biltzar batean inbertituak: hotelean lo eta hotel bereko areto batean jardunaldiak goiz eta arratsaldez. Ordu gutxi batzuk geratzen ziren hiria... [+]
Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.
Uri Tzafon 2023ko martxoan sortu zen, ehunka batzuk kide dira, baina milaka jarraitzaile ditu jada eta tinko jarraitzen du bere ideia nagusia saltzen: Libanoko Litani ibaitik hegoalderako lurraldea Galilearen iparraldea da, beraz, "koloniza dezagun".
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak atzera bota du UGT sindikatuak Euskotreneko egonkortze prozesuko euskara eskakizunen aurka egindako eskaera. UGT sindikatuak horren aurka eskaria egin zuen eta epaileak azpimarratu du eskakizunak UGTk berak sinatutako lan-hitzarmenean onetsita... [+]
Alfaro kontseilariak “aurreko hamarkadetako politika espekulatiboak” kritikatu ditu eta kolaborazio publiko-pribatuaren aldeko apustua egin du Foru Legebiltzarrean. Helburu gisa jarri du Europa erdialde eta iparraldeko datuetara heltzea. Etxebizitzaren esparruan lan... [+]