Ezpalak


2021eko uztailaren 27an

EAEko biztanleen erdia ohiko irakurle da

Halaxe dio Precisa Research enpresak Eusko Jaurlaritzaren eta Euskadiko Editoreen Elkartearen eskariz egindako inkestak. Hamalau urtetik gorako 900 laguni iaz gaztelaniaz egindako elkarrizketen ondorioak dira ondorengo datuak. EAEko herritarren %52,2 ohiko irakurle da, alegia, hilean behin edo maizago irakurtzen dituzte liburuak. Eta %31,6k ez du inoiz libururik irakurtzen. Irakurleen %3,1ek egiten du euskaraz, eta gaztelaniaz irakurri ohi duen beste %95,8 horretatik %27,3k euskaraz ere irakurtzen duela dio. Inkestaren arabera, euskarazko irakurlearen profila honakoa da: emakumea da, 24 urtetik beherakoa, ikaslea, gipuzkoarra eta lehen edo bigarren mailako ikasketak ditu.


Debagoieneko II. Trikitixa Eguna

Trikitiak bultzada handia izan du azken 10-15 urteetan Debagoienan. Bailarako zortzi musika eskolatan irakasten da trikitia eta guztira 350 ikasle ari da trikitia edota panderoa ikasten. Ugari dira baina gutxi ezagutzen dute elkar. Hutsune hori betetzeko, antolatu zuten iaz Debagoieneko I. Trikitixa Eguna. Arrasateko herriak Aretxabaletari eman dio lekukoa eta hark antolatu du aurtengo Trikitixa Eguna. Maiatzaren 6an ekitaldi andana izango da: kalejirak, trikiti jaia, erromeria Trikizio taldearekin, Kepa Junkeraren kontzertua... Larunbata aurretik ere izango da zertaz gozatu. Ostegunean Tapiak kontzertua eskainiko du eta ondoren triki-afaria izango da Pomada taldeko Carlesen eskutik. Ostiralean The Solanos ariko da zuzenean.


Folklore azoka Portugaleten

Elai-alai kulturuneak eskarmentu handia du Nazioarteko Folklore Jaialdia antolatzen. Orain beste erronka bati heldu dio eta Folklore Azoka apailatu du maiatzaren 6 eta 7rako. Portugaleteko hornidura azokan ekitaldi andana izango da: dantza tradizional emanaldiak, kontzertuak, tailerrak, artisautza, hitzaldiak... Eragile ugarik hartuko du parte: Ikerfolk, Bertsozale elkartea, Euskal Dantzarien Biltzarra... Bestalde, folk musika taldeen lehiaketa egingo dute azokan bertan. Izena emandako taldeek emanaldiak eskainiko dituzte azokako agertoki nagusian eta irabazleak disko bat grabatu ahal izango du.


AnimaBasuri eta NEFF bigarrengoz

Zinemaz gozatzeko aukera ugari izango da datozen asteetan. Maiatzaren 7a bitartean, animazioari eskainitako jaialdia izango da Basaurin. Herrialde askotako film labur nahiz luzeak ikusi ahal izango dira. Erakusketak (animazio filmen kartelena, Donkey Xote filmaren ingurukoa), mahai-inguruak eta atzera begirakoak (Signe Baumane eta José Pozori eskainitakoak) ez dira faltako. Gasteizko NEFF jaialdiak europar zinema berriko film sorta eskainiko du maiatzaren 5etik 13ra. Film labur eta luzeen sariketez gain, Belgika eta Alemaniako zinemaren eta musika zinemaren gaineko zikloak eskainiko ditu.


Argazki Bilera Zarautzen

Hamalaugarren urtea du Zarauzko Photomuseumek antolatzen duen Argazki Bilerak. Tolosako (Okzitania) Chateau d'Eau museotik ekarritako bilduma ikusgarriarekin osatutako Paisaiak, denboraz gaindiko generoa erakusketa jarri dute Photomuseumen, hilaren 28a arte. Herriko hainbat aretotan Martín Chambi, Florencia Maillo eta Angel Alonsoren argazkiak jarri dituzte eta hitzaldiak ere izango dira.


Haizea dantza elkartea sortu dute Nafarroan

Aurtengo Dantzaren Nazioarteko Eguneko ospakizunak prestatzeko sortu berri da Haizea elkartea, baina hori abiapuntua besterik ez da, Nafarroan dantza bultzatzea baitute helburu. Dozena bat taldek sortu dute, Iruñea ingurukoak gehienak. Dantza garaikideko eta klasikokoak gehienbat, baina bada capoeira eta sabel dantza talderik. Orain elkartea ezagutarazteko lanak egiten ari dira, jendea eta dirua biltzeko. Bulegoa Barañaingo auditoriumean paratu dute.


Gusa Rock elkartasun kontzertuak

Urte hasieran Nok taldeko gitarra jole Raul Gallegok, Gusak istripua izan zuen Hatortxu Rock jaialdian. Tetraplegia diagnostikatu zioten medikuek Gusari eta haren lagunek, senideek eta Hatortxu Rock jaialdiko antolatzaileek hainbat kontzertu antolatu dituzte hari babesa emateko. Lehena Iruñean izango da maiatzaren 5ean, hurrenak Durangon 12an eta 13an eta azkena Bartzelonan izango da ekainean. Besteak beste, Betagarrik, Mareak, Kaotikok, Bebek eta Nok taldeak hartuko dute parte kontzertuotan.


Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude