Lander Garro: «Modernitatea erdaraz zetorrenez, euskara urbanizatu behar zen»


2021eko uztailaren 12an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Liburu hau osatzeko zein izan da zure lana?
Liburutegietara jotzea eta haietan aurkitutako gerraurreko Argia astekarietan miatzea, iragarkien bila. Ez da lan erraza izan, egia esan behar badut, agertzen ziren iragarkiak astero-astero beti berdinak izaten zirelako, salbuespenak salbuespen. Azkenean, liburua, osatzekotan, salbuespen horiekin osatu behar izan dugu, ez baldin bagenuen iragarki berberez osatu nahi.

Horiek izan al dira arazo latzenak?
Beno, ez da erraza izan ere, iragarki gehiegi ez zelako jartzen, beharbada garai horretan publizitatea ez zelako joera naturala gure merkatalguneen jabeentzako eta gure enpresa-buru txikientzako.

Zerk bultzatu ote zituen iragarkiak jartzera Argian azaltzen ziren horiek?
Koldo Izagirrek Euskararen historia tipi bat Donostian liburuan esaten duenez, Argia beraren sorrerak zerikusi zuzena zeukan Tolosan urte batzuk lehenago sortutako Euskal Esnaleak elkartearekin. Horren arrimura sortutakoa dugu Argia, beraz, abertzaletasunetik oso gertu zegoen astekaria. Garai hartan -1921. urtean- sortzen ari zen euskal abertzaletasun horrek ulertu zuen euskara indartzeko, tresna egokia izan zitekeela geure hizkuntza berez erdalduna zen esparrura ekartzea; hain zuzen, hirira, Boulevard ingurura eta Donostiaren zentrora. Modernitatea erdaraz zetorren gurera, eta orduko abertzaleen zeregina, nolabait, euskara urbanizatzea izan zen.


Azkenak
Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-07-30 | Xabier Iaben
Aragoiko Asabón errekan barna bizikletaz
Pardina eta makien arrastoan

Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]


2024-07-30 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


2024-07-30 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


2024-07-30 | ARGIA
Aurtengo hiru disko on eta gomendagarri

ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.


2024-07-30 | ARGIA
Ikus-entzutea merezi duten sei lan

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.


2024-07-30 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


“Musikak erroreari zor dio ondo emandako notari bezainbat”

Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]


Gurasobakarrak hautuz
“Txarra eta ona, dena intentsitate handiagoz bizi dugu”

Familiaz, azalpenak eman beharraz, topikoez, askatasunaz, kontziliazioaz, sareaz eta komunitateaz, erru sentimenduaz, ekonomiaz, traba legal eta administratiboez, haurraren eskubide urraketez... solastatu gara, hautuz gurasobakar diren Argider, Junkal, Koldo eta Maitanerekin... [+]


Eguneraketa berriak daude