Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren (PFEZ) aitorpena EAEn aldundi bakoitzaren ardura da, Nafarroan gaia Foru Gobernuak darama eta Ipar Euskal Herrian berriz, Parisko administrazioak. Duela urte batzuetatik hona, guztiek aitorpena Internet bidez egiteko aukera eskaintzen dute eta sistema hori erabiltzen duten lagunen kopurua gero eta handiagoa da. Iaz, esaterako, Araban egin ziren 153.061 aitorpenetatik 11.969 Arabako Aldundiak sarean jarri zuen programa informatikoa erabiliz burutu zituzten. Gipuzkoan aurkeztu zituzten 350.237 aitorpenetatik, berriz, Aldundiak sareratu zuen programa informatikoaz 12.307 lagun baliatu ziren. Bizkaian, 500.000 aitorpen baino gehiago aurkeztu zituzten iaz eta horietatik 15.000 inguru Internet bidez egin ziren. Halaber, Nafarroan egindako 280.000 aitorpenetatik, 15.000 bat lagunek sareko aukera hautatu zuten. Azkenik, Ipar Euskal Herrian 120.000 aitorpen inguru aurkeztu zituzten iaz. Adibide moduan, Baiona-Miarritze-Angelu mankomunitateko aitorpenak kudeatzen dituen Miarritzeko bulegoak 45.000 bat aitorpen jaso zituen eta horietatik 2.000 Internet bidez iritsi zitzaizkion. Dudarik gabe, teknologia berriak Ogasun sailetako bulegoen lana arintzen ari dira pixkanaka.

Aurten 2005eko errenta aitorpena modu horretan burutu nahi duenak horretarako programa informatikoa eskuratzea izango du lehenengo urratsa. Administrazio bakoitzak programa propioa burutzen du eta urtero aldatu ohi du, gainera. Hartara, zerga alorrean Estatuan, erkidegoan edo probintzian eman diren araudi aldaketak programan gaineratzen dituzte eta erraztasunak eta hobekuntzak sartzeko aprobetxatzen dute. Programak kiosko eta estankoetan aurkituko ditugu, CD-ROM formatuan eta merke -salneurria sinbolikoa izan ohi da-. Dena den, norberari dagokion administrazioaren web orrialdean ere (ikus koadroa) programa bera deskargatzeko aukera dago eta beraz, zergadun gehienek zuzenean Internetetik eskuratzen dute. Nahastea zaila bada ere, errenta aitorpenaren programaz gain gainontzeko zerga aitorpenenak ere badaudela kontuan hartu behar da. Hortaz, kioskoan edo sarean, guk egin nahi dugun aitorpenaren programa aukeratu dugula ziurtatzea komeni da; pertsona fisikoen errentaren gaineko zergarena, alegia. Erakunde finantzarioei eta aholkularitzei beraien bezeroen errenta aitorpena egiteko administrazioek prestatzen dizkieten programak ere ia berdinak dira. Desberdintasun nagusia aitorpenak banaka bidali beharrean multzoka bidali ditzaketela da.

Administrazio bakoitzak bere programa egiten duenez, horien diseinua, bete beharreko laukiak, gehigarriak eta abar desberdinak izan ohi dira, baina zergadunak eman behar duen informazioa oso antzekoa da -batez ere EAEn, araudia ia berdina baita-. Jarraitu behar diren urrats guztiak programan bertan azalduta daude eta laburtuz, edukia hiru atal handitan bana dezakegu. Hasteko, datu pertsonalak eskatuko dizkigute eta ondoren, datu ekonomikoak. Aurrerago ikusiko dugun bezala, hainbat administraziok datu ekonomikoen atala betetzeko erraztasun handiak eskaintzen dituzte Internet bidez, pasahitza izanez gero. Programak berak kalkulua egin eta ateratzen zaigun aldeko edo aurkako emaitza ekonomikoa emango digu. Azkenik, errenta aitorpena egiten bukatu dugunean, bidalketa egin beharko dugu. Programak Ogasuneko web orrialde ziur batera eramango gaitu eta bertan, aitorpenaren artxiboa atxikiko dugu. Horrez gain, itzuli behar diguten edo ordaindu behar dugun dirua non sartu edo nondik hartu jakiteko, kontu korrontea idatzi beharko da.

Bidalketa egiteko garaian, nork bere burua identifikatzeko gipuzkoarrei hiru aukera emango dizkie programak: pasahitza jartzea, aurreko urteren baten errentaren zenbatekoa ipintzea edo errekerimendu zenbakia idaztea. Azken aukera horri dagokionez, errenta aitorpenarekin atzeratu direnei eskutitza iritsiko zaie etxera, errekerimendu zenbaki batekin. Jendeak aurreko urteren bateko errentaren zenbatekoa ipiniz bidalketa egin ahal izatea ez da ohikoena, baina horrelako erraztasunak emanez Internet erabiliko duten lagunen kopurua handitzea bilatu du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Ordainean, ez da nahikoa izango dokumentua on-line bidaltzearekin. Kopia bat inprimatzea, sinatzea eta frogagiriekin batera Ogasun Saileko bulegoren batera eramatea edo postaz bidaltzea derrigorrezkoa da.

Beste administrazioetan, ordea, ez da hala gertatzen. Ipar Euskal Herrian eta Araban pasahitza dutenek baino ezin dute errenta aitorpena Internet bidez egin, eta pasahitza lortzeko gero azalduko ditugun pausoak jarraitu behar dira. Nafarroan sinadura digitala edo pasahitza eskatzen da eta Bizkaian, nahitaezkoa da Ogasuna kudeatzen duen Bizkaibairen txartela izatea. Soilik Bizkaibai txartelaren pasahitza eta erabiltzaile kodea duten bizkaitarrek egin ahal izango baitute aitorpena sarean. Gipuzkoakoa baino segurtasun neurri zorrotzagoak diren arren, aitorpena on-line bidaltzearekin nahikoa da eta Nafarroan izan ezik ez dago inprimakia ziurtagiriekin Ogasunean aurkeztu beharrik. Gainera, aitorpenaren inguruko izapideen egoera Internet bidez ezagutzeko aukera eskaintzen dute.

Bestalde, hainbat administraziok azken urteetan programa informatikoak errenta aitorpenaren kanpaina hasi baino hilabete batzuk lehenago sareratzen dituzte eta hori azpimarratzekoa da. Egia esan, laguntza programa horiek behin-behinekoak dira, ez baitute bidalketa egiten uzten, baina gainontzeko atalak berdinak dira -soilik araudi aldaketaren bat egon bada, behin-betiko programan gehituko da-. Hala, nahi duenak kanpaina abiatu aurretik kontuak egin ditzake, zenbat ordainduko edo jasoko duen ikusi dezake eta horren arabera, urtea bukatu ez bada, kontuak onbideratu ditzake. Bizkaian ezik, gainontzeko lurraldeetan zerbitzu hori eskaintzen da. Azken finean, programa informatikoa erabiltzen duen jende askok froga moduan erabiltzen du, nahiz eta gero Internetez ez bidali. Zergadunak froga Ogasun saileko bulegoetan egingo dioten aitorpenarekin alderatzeko balia dezake, esaterako.

Azken urteetako beste berrikuntza baliagarria Ogasunak zerga arloan gordeta dituen norberaren datuak ezagutzeko aukera da. Bizkaiak ezik, gainontzeko lurraldeek eskaintzen dute. Horretarako, ordea, pasahitza izatea beharrezkoa da. Pasahitza edo kode elektronikoa administrazio bakoitzaren web orrialdearen bidez eskatzea da ohikoena. Horretarako, datu pertsonalak jarriko ditugu eta ondoren, administrazioaren arabera, pasahitz esklusiboa -Bizkaiaren kasuan, Bizkaibai txartela- Ogasun saileko bulegoetara gerturatuta edo posta ziurtatu bidez emango digute. Esan bezala, pasahitzarekin Ogasunak gutaz duen informazioa ikusi ahal izango dugu ordenagailuan. Are gehiago, informazio hori errenta aitorpenaren programa informatikoan automatikoki sar dezakegu, lana asko erraztuz. Izan ere, programak datu base horretako informazioa hartu eta bere kasa dagozkion laukietan jarriko du. Pasahitzari esker, norberaren zorrak nola dauden ezagutzea, ziurtagiriak eskatzea edo aurreko urteetako errenta aitorpenak ikustea ere posible da, besteak beste.

Aipatutako guztiez gain, Internetek errenta aitorpenarekin lotutako beste hainbat zerbitzu eskaintzen ditu, administrazio bakoitzaren web orrialdean bertan. Esaterako, errenta aitorpenari buruzko edozein zalantza informatiko argitzeko on-line laguntza eskaini ohi dute administrazioek. Txataren bidez, programarekin asmatzen ez badugu aholkua emango diguten teknikari informatikoekin hitz egin dezakegu. Autolikidazio proposamenak ere etxetik mugitu gabe onar daitezke, Internetez nahiz telefonoz. Duten arrakasta ikusita, administrazioek egindako autolikidazio proposamenak urtetik urtera gero eta jende gehiagori bidaltzen zaizkio. Proposamen bakoitzak ezkutuko zenbaki bat darama eta gure datu pertsonalak eta ezkutuko zenbaki hori sartuz, proposamena Internet bidez onar daiteke. Proposamenik jasotzen ez badugu eta errenta mekanizatua egin nahi badugu -hau da, Ogasuneko bulegoetan teknikariek gure aitorpena egitea nahi badugu-, hitzordua sarearen bidez lotu daiteke. Web orrialdean, bulegoa, eguna eta ordua aukeratu behar dira. Ondoren, ordu hori libre baldin badago, klik egin eta informazioa on-line bidaltzearekin nahikoa izango da. Hori bai, ziurtagiria gordetzea komeni da, eguna iristen denean aurkezteko. Azkenik, Ogasun sailetako web guneek informazio ugari eskaini ohi dute: hala nola, zergei buruzko informazio orokorra, aitorpen eredu bakoitzaren ingurukoa, adibideak, araudia, berrikuntzak edo zergekin zerikusia duten erakundeetara jotzeko loturak eta bilatzaileak.