Makina bat kontu

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Wikipedia eztabaida gai

Entziklopedia etxe ezagunenetakoa bezain ospe handienetakoa duena da Encyclopaedia Britannica eta zientzi aldizkari ospetsuenetakoa Nature. Azken aldi honetan bi etxe handi hauek eztabaida gogorretan murgildurik daude eta arrazoia Interneten dagoen Wikipedia entziklopedia irekia da. Britannicaren arabera Naturek abenduan Wikipediari buruz argitara emandako txostena ez omen da zehatza eta beraz ezin omen dira bere ondorioak aintzakotzat hartu.

Zein da eztabaidaren arrazoia?

Britannicako artikuluak espezialistek idatzitakoak diren bitartean Wikipediak edozein internautari artikulu baten idazketan parte hartzea baimentzen dio; hau dela eta ziurtatzerik ba al dago artikuluaren kalitatea? Nature aldizkaria baiezkoan dago eta horretarako 50 artikulu aztertu ditu ausaz hartuta, bai Wikipediatik baita Britannicatik eta ondorio gisa zera adierazi du: errore-maila bertsua dute batak zein besteak eta horregatik gonbitea luzatzen zaio komunitate zientifikoari Wikipedian idatz dezan.

Britannicak dioenez Naturek handitu egin du propio topatutako erroreen garrantzia eta Naturek dio ezetz. Beraz, ez dirudi eztabaidak amaiera erraza izango duenik, zeren eta ez baita ahaztu behar interes ekonomiko handiak daudela entziklopedia mundu horren atzean.

2001. urtean sortutako Wikipediaren sustatzaileek hainbat neurri hartu zituzten informazio faltsuak saihesteko eta horrek fidagarritasun-maila handitzea ekarri du.


Aurpegia nortasunaren adierazle?

Liverpool unibertsitateko biologo talde bat aztertzen ari da nortasun adierazle izan daitezkeen aurpegi-ezaugarriak pertsonari erakargarri egiten ote zaizkion.

Orain arte denbora luzez elkarrekin bizi diren bikoteen ezaugarriak aztertu dituzte. Horretarako, saiakeran parte hartu duten hainbat pertsonari bikote desberdinen aurpegiak erakutsi zizkieten bikote zirela adierazi gabe. Lehenbizi emakumezkoen aurpegiak erakutsi zizkieten eta ondoren gizonezkoenak. Saiakeran parte hartu zutenei argazkiko pertsonen ustezko adinari, erakargarritasunari eta nortasunari buruzko iritzia ematea eskatu zitzaien eta emaitzetan konkordantzia handiak topatu ziren, hau da, emakume bati buruz oso "alaia" zela esaten bazen, bere bikotekideari buruz gauza bera esaten zen. Gainera, denbora luzez elkarrekin bizi izandako bikoteen kasuan nortasun-antzekotasuna nabariagoa izan zen.

Hau dela eta, ikerlariek aztertu nahi dute ea nortasun ezaugarriak eta ezaugarri fisikoak erlazionaturik dauden ala ez eta horretarako azterketaren hurrengo etapa ezkongabeen ezaugarriak aztertzea izango da.


Azkenak
Gasteizko greben bideo ezezagunak aurkitu ditu Martxoak 3 elkarteak Erresuma Batuko artxibo batean

Hiru bideo dira (albiste barruan ikusgai). Batak jasotzen du, grebak antolatzea leporatuta, Carabanchelen espetxeratu zituzten Jesús Fernandez Naves, Imanol Olabarria eta Juanjo San Sebastián langileak espetxetik atera ziren unea, 1976ko abuztuan. Beste biak Martxoak... [+]


'Gaztetxeak Bertsotan'
“Gazteon ahots kritikoa entzunarazi nahi dugu, txapelketaren formak determinatu gabe”

Asteburu honetan hasiko da Gaztetxeak Bertsotan egitasmo berria, Itsasun, eta zazpi kanporaketa izango ditu Euskal Herriko ondorengo hauetan: Hernanin, Mutrikun, Altsasun, Bilboko 7katun eta Gasteizen. Iragartzeko dago oraindik finala. Sariketa berezia izango da: 24 gaztez... [+]


2025-03-10 | June Fernández
Celeste Agüero
“Manifestu politiko bat bezain indartsuak dira nirekin daramatzadan kantak eta olerkiak”

Martxoaren 8a Getxo bere bizitokian igaro du: kumbia dekolonial eta antiarrazista topaketa antolatu du Algortako Herriko Tabernan, Abianen, Hija del Nopal DJrekin batera.

Argentinatik Getxora migratu zen Celeste Agüero, kantutegi herrikoi batekin eta poesia xuxurlatzeko... [+]


2025-03-10 | ARGIA
Badator Bizi Baratzea Orria, ARGIAren aldizkari berri eta berezia

Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]


Elkarte eta kooperatiba agroekologikoen des-finantziazio mekanismoak

Euskal Herri mailan txikitik handira agroekologia sustatzen duten zenbait elkarte eta kooperatiba ataka larrian daude, finantziazio iturriak bertan behera geratu ostean. Erakunde publikoetatik, berriz, elikadura negozio gisa ikusten duten proiektuen aldeko apustu irmoa nabari... [+]


Zata arrunta
Ahuntzak gustuko omen dituen gautxoria

Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]


2025-03-10 | Jakoba Errekondo
Loratu ala hil. Loratu eta hil

Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.


2025-03-10 | Garazi Zabaleta
Bordaxaki
Euskal txerriak hazteko eta eraldatzeko proiektu txikia Nafarroako Pirinioan

Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]


2025-03-08 | ARGIA
ARGAZKI GALERIA
Mugimendu Feminista: “Faxismoaren kontra, ausardia eta aliantza feministez armaturik gaude”

Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.


2025-03-08 | ARGIA
Bilgune Feminista
“Feminismoa da heldulekurik argiena desio dugun Euskal Herrirako”

Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]


Iruña-Veleia: epaiketatik bost urtera

Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.

11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]


Superwoman

MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]


Espainiako Sustapen Ministerioa: “Ez dakigu Ezkioko lotunea oso bideragarria den”

Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.


Eguneraketa berriak daude