Zorioneko ETAren su-etenak orriotarako idatzita nuen artikulua ezabatu eta norabidea aldatzera behartu nau. Izan ere, aspaldi da adierazi nuela, su-etena aldarrikatzeko arrazoia, nire aldetik behintzat, ez zela inondik inora sistema politikoa demokratikoa delako; ezta ere elkarrizketa eta kontsentsua direlako arazoak konpontzeko modu bakarra -borrokarik gabe gu beti galtzaile-.

Arrazoiak beste motakoak ziren. Hemen bi bakarrik aipatuko ditut: gurean praktikatzen zen borroka armatuak erdietsi nahi ditugun helburu politikoak usteltzen zituelako okerreko praktika baten bitartez; Euskal Herritarrok-en (EH) garaian gertatu zen bezala, estrategia berri baten inguruan indarrak metatzeko oztopo bihurtzen zelako.

Jakina, militante bat naizenez, eta ez predikaria, nire ahalmenaren arabera egin dut lan -askorekin batera- su-etena lortzeko. Eta lanean jarraituko dut, gatazka horren ondorio kaltegarriak ezabatzeko, askatasun demokratikoek izan duten gainbehera zuzentzeko, eta euskal herritarroi zor zaizkigun eskubideak eskuratzeko.

Oztopoa aipatu dut, baina ez bakarra edo nagusia. Eta hori, askoz garbiago ikusiko da hemendik aurrera, borroka armatua, batzuentzat erreferentzia edo gidaria eta bestentzat aitzakia izateari uzten dionean.

Hor ditugu Frantzia eta Espainia. Ez dute ETA, edo antzeko zerbait, eta hala ere -nik amesten dudan- ezkerra porru egina dago. Edo sortzear dago.

Ezkerrak -bere aniztasunean- arazo asko ditu, eta nagusiena zein den esatea beharturik izanez gero, esango nuke, une honetan ez dela kapitalismoarekiko alternatiba bat sortzeko gai. "Alterglobalizazioaren" mundutik "bestelako mundu bat posible da!" egindako aldarriak izan duen zabalkuntzak edota onarpenak, pozgarria izanik ere, etsipenetik esperantzarako urrats bat suposatu du, baina ez da oraindik alternatiba bat.

Gaur egun, ezkerraren zati handi batek -sozialdemokraziaren adar guztiak- kapitalismoaren kudeatzaile soila eta morroia jarraitzen du izaten; beste sektore bat -komunista-estalinista ohiak- larruz aldatu da baina ez izaeraz.

Beste maila xumeagoan, boterearen askara jatera hurbildu direnen ezker desberdinek -gurean, Eusko Jaurlaritzan EAJren gatibu daudenak, esate baterako, edo Alemanian Berdeak- erakutsi dutena, desmoralizatzekoa da ezker eraldatzaile ikuspuntutik. Ezkerrak, ezin du mundu injustu batean goxo egon. Ezin da integratu eta ezin du boterearen itsas lamien kantuen aurrean amore eman.

Modu oso autokritikoan aitortu behar dut ere, alternatiboak, extraparlamentarioak edo dena delakoak, "akomodatu" egin garela nolabaiteko "marginalian". Gaur egun, politika egiten den esparrutik at egoteak "gainerakoek" alboratuta dituzten gaiak eta morrontzarik gabeko pentsamendu kritikoa jorratzeko aukera ematen digu, eta bere alde onak izanda ere, horren ordaina latza da: esaten duguna eta egiten duguna ia ez da entzuten eta ikusten. Eta horrek guztiak gure eraginkortasuna murrizten du.

Azken finean, ezkerrak errealitatea aldatzea izan behar du helburu. Helburu handiak aldarrikatzea bezain garrantzitsua baita helburu txikiak gauzatzen joatea, gaurko utopia biharko errealitatea izan dadin. Eta, batez ere, gai izan behar du gizartearen sektore kritikoak suspertzeko eta beren auto-antolakuntza bultzatzeko aldi berean, kalean nahiz erabakiak hartzen diren tokietan borrokatuz. Hor zailtasunak.

Ezkerrak zerbait izan nahi badu, berdintasunaren aldeko mugimendua bultzatu behar du: berdintasuna pertsonen artean, herrien artean -ez ordea, uniformetasuna-, generoen artean eta abar. Eta horrekin batera, bulkada solidarioa, elkartasuna zapalduekin, sufritzen dutenekin, ahulekin. Eta asmo horiekin bat egiten ez duen nazio eraikuntza ez zait interesatzen. Asmo horiekin bat egiten duen bakea ez da benetako bakea izango, opresioan oinarrituriko gizartea baizik. Bake horren kontra egingo dut.