Obesitatearen kontra, ariketa


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Obesitatea gaixotasun gero eta ohikoagoa da herrialde garatuetan. Gure artean, biztanleriaren %39k gehiegizko pisua du, eta %14,5ek obesitatea -ez dira gauza bera, beraz-. Kirol Batzorde Goreneko Endokrinologia Zerbitzuko Nieves Palacios Gil-Antuñano doktorearen iritziz, "obesitatearen jatorrian pertsonaren egiazko premia eta beharrekin bat ez datorren kaloria-kopurua irenstea egon daitekeela pentsatzea logikoa da. Beraz, obesitatearen kontrako aurreneko neurri prebentiboa bizimodu-estiloa aldatzea izango litzateke, ariketa fisikoaren bidez gastu energetikoa gehituz, eta dieta osasuntsua eta orekatua eginez".

878 adoleszenterekin egindako ikerketan, Kaliforniako Unibertsitateko adituek ikusi zuten ariketa fisikoaren falta zela 11-15 urte bitarteko gazteen obesitatearen sortzaile nagusia. Eta gurera etorriz, berriz, 15 urte bitarteko gazteen artean egin zen ENSE inkestak erakusten digunez, %37,9k noizean behin bakarrik egiten omen du jarduera fisiko edo kirolen bat; %22k erregularki egiten du jarduera fisikoa -hilean hainbat aldiz-, eta %16,3k astean behin baino gehiagotan entrenamendu fisikoak egiten omen ditu.

Gaur egun, argi eta garbi frogatua dagoen bezala, sedentarismoa arrisku-faktore garrantzitsua da hainbat motatako gaitzak sortzeko. Eta bizimodu aktiboak, berriz, mesede eta onura ugari ekartzen dizkio gure osasunari, fisikoak bezala baita psikologikoak ere. Ariketa fisikoaren eragina berehalako ongizate sentsazioa izaten da, hainbat ordutan hortxe jarraitzen duena. Palacios doktorearen hitzetan, "ariketa fisikoa egiteko ohitura, eta elikadura egokia. Horiexek dira obesitateari aurrea hartzeko oinarrizko bi zutabeak. Horrez gain, ez da ahaztu behar hidratazio on batek duen garrantzia ere, osasun-egoera ahalik eta onena lortzeko".

Europar Batasuneko hamabost herrialdetan urte luzetan egindako ikerketa baten arabera, Espainia da biztanleko jarduera fisiko tasarik txikiena duena, hau da, bizitza sedentarioena daramana. Gazteen %38k sedentariotzat jotzen du bere burua, eta umeek ere gero eta denbora gutxiago ematen diote kirolari, beren aisia telebista ikusten edota ordenagailuz jolasean ematen dute-eta.


Azkenak
Protestak piztu dira Turkian, Istanbulgo alkate eta Erdoganen aurkari nagusia atxilotu ostean

Ekrem Imamoglu Erdoganekein lehiatzekoa da hurrengo presidentetzarako bozetan, CHP Herriaren Alderdi Errepublikanoa alderdiaren hautagaitzara aurkeztu den bakarra baita. Ustelkeria eta "terroristekin kolaboratzea" egotzi diote, eta bere atxiloketaren ostean piztutako... [+]


Hezkuntza publikoko irakasleen greba egunak %75eko jarraipena izan du, sindikatuen arabera

Astelehen arratsalde-gaueko negoziaketa bilera luzearen ostean aurreakordiorik lortu gabe, EAEko hezkuntza publikoko irakasleak grebara deituak izan dira berriz ere; urtea hasi denetik bosgarren greba eguna izan da asteartekoa. Lanuzteek %75eko jarraipena izan dutela adierazi... [+]


Elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herriko dozenaka hezkuntza zentrotan, Israelek hildako haur palestinarrak oroitarazteko

Gure Haurrak ere Badira ekimenak deituta, Israelek azken egunetan Gazan hildako gehienak haurrak direla salatu dute. Gobernuei eta erakundeei Israelekin harreman oro etetea ere exijitu diete, "genozidio honen aurka argi eta tinko" lerratu daitezen.


Biktima gisa aitortzeko txostenak jaso dituzte Pasaiako segadan eraildakoen eta Rosa Zarraren senideek

Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.


Koordinakundea eratu dute, Bigarren Mundu Gerran deportatu zituzten euskal herritarrak ezagutarazteko

Deportazioaren Memoriarako Euskal Koordinakundeak aintzat hartu nahi ditu Hego Euskal Herrian jaio eta bizi ziren, eta 1940tik 1945era Bigarren Mundu Gerra zela eta deportazioa pairatu zuten herritarrak. Anton Gandarias Lekuona izango da haren lehendakaria, 1945ean naziek... [+]


Askatu dute kolonoek jipoitu eta militarrek atxilotutako Oscar saridun palestinarra

No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.


Brandt eta Gorvatxov, non zaudete?

Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]


Jaurlaritzaren proposamenak Lehen Mailako Arreta “are gehiago prekarizatzea” ekarriko lukeela adierazi du Espainiako Osasun Ministerioak

EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]


Nafarroako Euskaraldiaren hamaikakoa, prest

Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez  Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]


Gasteiz Anitza sortu dute, auzoetako arazoak integrazioaren bidez konpontzeko

Hainbat kolektibo daude Gasteiz Anitzaren atzean. Egoera larrien aurrean "soilik poliziaren esku hartze gehiago" eskatzen duen eta "eskubideen urraketei entzungor" egiten dion ereduaren aurrean, beste praktika eredu bat egiteko saiakera dela adierazi dute... [+]


2025-03-25 | ARGIA
Kaleratze arriskuan dago 40 urtez elikadura burujabetza landu duen Bizkaigane proiektua

Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]


2025-03-25 | Euskal Irratiak
Giza-kate bat Baionan, arrazismoaren eta faxismoaren goititzearen kontra

Hirurehun bat pertsona hurbildu ziren jende katea osatzeko Marengo eta Pannecau zubien artean.


2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


Eguneraketa berriak daude