Europako energia kontrolatzeko borroka


2007ko otsailaren 21an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Diruak ez du ez aberririk, ez kolorerik. Diruak diru gehiago bilatzen du, ahal den kosturik txikienarekin. Horretarako, ordea, ezinbestekoa da sektore estrategikoen kontrola eta lidergoa izatea, hala nola, Europako energiaren sektorearena. Horixe dago energiaren sektorean ikusten ari garen borrokaren atzean, ez bakarrik Espainian, baita Europan eta mundu osoan ere. Datozen hilabeteotan hedatuz joango da borroka hori. Gas Natural enpresa katalanak Endesa espainiarraren kontra jaulkitako Akzioak Erosteko Eskaintza Publiko edo OPAren kasuan, oso basatia da borroka hori. Zergatik? Zeren ikusarazi nahi izan digute OPA areriotsu horren atzean zeuden interes politikoak Kataluniaren aldekoak zirela eta PPk defendatutakoen kontrakoak. Alderdi horrek beretar bat jarri zuen Endesako buru.

Izatez, ordea, OPA hori, OPA guztiak bezala, ahalik eta negoziorik handiena ahal den kosturik txikienarekin lortzeko operazioa da eta are gehiago orain, mundu globalizatuan gaudela. Burtsak ez du ez bihotzik, ez aberririk. Burtsak diruaren berri baino ez daki, eta ez dio begiratzen jatorriari. Egoera ederki asko berretsia geratu da orain, "espainoltasunaren" eta "katalantasunaren" arteko polemika horren erdian E.ON erraldoi alemana indarrean sartu denean, Endesaren gaineko beste OPA bat jaulki baitu. Endesaren gaineko bi OPAk mahai gainean daudela, gobernuei, Europako Batzordeari, Baloreen Komisio Nazionalari, enpresa erasanei eta, azkenik, akziodunei dagokie jokatzea. Horrek guztiak bere denbora beharko du. Beraz, inkognitak ez dira erabat argituko bizpahiru hilabete baino lehen.


Gero eta sektore kontzentratuagoa


Zergatik ari dira orain gertatzen energiaren sektoreko mugimendu horiek, Espainian ez ezik, baita Europan ere, E.ON talde alemanaren oldarraren ondoren? Lehenik eta behin, Gas Naturalen asmoa, Endesaren kontrako OPA jaulki zuenean, Espainiako gas eta elektrizitateko enpresa-talde handia eratzea zen. Gas Naturalek burtsan duen kapitalizazioa 10.997 milioi eurokoa da eta 10 milioi bezero eta 6.697 enplegatu ditu; Endesarena, berriz, 29.528 milioi euroraino heltzen da eta 22,3 milioi bezero eta 27.204 enplegatu ditu. Bi enpresek bat eginda, 40.570 milioi euroko balioa izango lukete burtsan, eta 31,2 milioi bezero eta 33.901 enplegatu.

Bigarrenik, E.ON erraldoi alemanak Endesaren kontrola bereganatu eta merkatu espainiarrean sartuta, Europako energiaren sektoreko lider bihurtzea nahi du. E.ONek 66.618 milioi euro balio du burtsan, 32,9 milioi bezero ditu eta 79.947 enplegatu ditu. Endesaren gaineko OPA irabazten badu, burtsako balioa 95.427 milioi euroraino helduko litzaioke, haren bezeroak 50 milioitik gora izango lirateke eta enplegatuak 102.151. Burtsako balioari dagokionez, Europako energiaren sektoreko lider bilakatuko litzateke. Europako hurrengo enpresa EDF frantsesa izango litzateke, 74.723 milioi eurorekin. Oraingoz, Europako mugimenduen aiduru dago, baina aurki mugituko du fitxa. Balio-diferentzia ikusteko, Europako energiaren sektoreko zortzi enpresa inportanteenen rankinean, Euskadiko Iberdrola zazpigarren lekuan egongo litzateke, 24.269 milioi euroko balioarekin. Egoitza soziala Bilbon duen enpresa hori ere egon daiteke zurrunbilo kontzentratzailearen begian. Errazagoa da besteek irents dezaten hark egitea baino.

E.ON alemana Endesaren kontrola bereganatzera indarrean sartu izanak, zalantzarik gabe frogatzen du gas eta elektrizitateko enpresak presaka dabiltzala tamaina handitu nahian eta leku pribilegiatua segurtatu nahian. Adituek iragarri dutenez, berandu baino lehen operadore gutxi izango dira. Gaur egungoak batak bestea irentsiz joango dira, eta Europan, seguruenik, hiruzpalau konpainia geratuko dira. Horregatik, kontua da lehiakideei irensten ez uztea eta, hartara, ikusgarriak izango diren inbertsioei aurre egin ahal izatea. Ekonomiako Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen (ELGE) arabera, energiaren sektoreko konpainia handiek Europan milaka milioi euro inbertitu beharko dituzte, argindar eskariari 25 urtean berme osoz erantzun ahal izateko.

Kontzentrazioa
Hona hemen Europako adibide batzuk: E.ON alemanak azken urte hauetan Powergen eta TXU bereganatu ditu; RWE alemanak Innogy eta Thames Water; EDF frantsesak London Electricity, EnBW eta Edison; ENEL italiarrak Riesgo espainiarra, eta EDPk Hidrocantábrico-Naturcorp espainiarra.

Negozioak ez du aberririk
Negozioak, diruak bezala, ez du aberririk. Edonorekin egiten da, nonahi eta unerik aproposenean. Eta ez da energiarena sektore bakarra. Aski dugu beste sektore batzuei begiratzea: banketxeak, industria kimikoa, etxegintza, papergintza, zementugintza, burdingintza. Siderurgian, bi kasu ari gara bizitzen Euskal Herrian: bata, Gerdau erraldoi brasildarrak Sidenor irenstearena; bestea, Arcelor taldea, Euskal Herrian hamar planta dituena, agian Mittal Steel erraldoi indiarrak irenstearena. Beste maila batean, Portland zementugileak Cementos Lemona enpresaren gaineko OPA jaulki du.

Horrek ez du esan nahi, egoera jakin batzuetan, zenbait bat-egite gertatzeko interes eta bultzada politiko jakin batzuk ez daudenik, atzerriko lehiakideei aurre egiteko tamaina handiago baten bila. Horixe gertatu zen egoitza soziala Bilbon duen BBV bankuarekin. Bitxia bada ere, banku txikiago batek "irentsi" zuen, Argentariak, gaur egun BBVA dena eratzeko. Orduan Aznarren esku zegoen Espainiako Gobernuak probokatu zuen irenste hori, hango buru beretar bat jartzeko: BBVAko egungo presidentea, Francisco González.

Gas Naturalek Endesaren gainean jaulkitako OPAk Espainian sortu duen egoera are gehiago larritu da hirugarren enpresa europar batekin. E.ON alemanak ere, Endesa bereganatu nahi du, eta nork daki Gas Natural ere ez ote duen nahi. Gas Naturalen "katalantasunaren" aurrean Endesaren espainiartasuna defendatzen zutenei benetako asmoak igarri ahal izan zaizkie orain, erraldoi alemanarekin diru-etekin handiagoa atera ahal izateko ideia gogoan darabiltenean. Esan bezala: helburua negozioa egitea da, eta ez aberria egitea!

Zer da OPA bat?
OPA (Akzioak Erosteko Eskaintza Publikoa) burtsako maniobra da, sozietate batek eskuarki beste txikiago baten kontrola bereganatzeko egiten duena. Enpresa "opagileak" iragartzen du prest dagoela akzioak erosteko, egungo kotizaziokoa baino prezio altuagoan. Helburua lortzeko bi aukera ditu: edo sozietate horren akzio guztiak erostea edo, ohikoagoa izaten denez, pakete handi baten jabe bihurtzea eta, hala, enpresa kontrolatzeko ateak zabaltzea. Kontua da, enpresa handiak txikia jaten duela. Eta hozkada bakarrean egin ohi du. OPA ausiki finantzario azkar eta efikaza besterik ez da, enpresa irensleak, takada batez, eskaintza egin dion sozietatearen kontrola hartzen baitu. OPAren arrakasta baldintzatzen duen faktore bakarra akziodunen erabakia da, nahiz eta aurretik beharrezkoak diren horretarako baimen ofizialak (gobernuarenak eta dagozkion erakundeenak).

OPA izan daiteke adiskidetsua, enpresak ados jarrita egin delako, edo areriotsua, aldez aurreko adostasunik gabe egin delako. Euskal Herrian, energiaren sektoreko azken OPAk Iberdrolari erasan zion. Gas Natural enpresa katalanak jaulki zuen, modu areriotsuan. Ez zen aurrera atera, baimen ofiziala lortu ez zuelako. Gas Naturalek Endesaren kontra jaulki duen oraingo OPA areriotsua izan da; E.ON alemanak jaulkitakoa, berriz, adostua izan omen da.


Azkenak
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


Eguneraketa berriak daude