Ekinaldia edo Ekitaldia
Ubela ere umotu. Martxoaren morea zimeltzen hasia. Egun bateko lora bailitzan, pasatu zaio purea. Zortzia zen gaur hemezortzi.
Eta ari edo egon. Esan edo eskatu. Bizi edo gogorarazi. Denetik izan zen Emakumearen Egunean: lasterketa, diskurtso, autobus-jira, afari-festa, kale-izen aldatze... Badabil mugimendua. Mugimendu kutsakor irekiak eta mugimendu -geldi- autokontsumokoak. Bietatik behar seguru aski, baina emaitza ondo desberdinekin. Ez baita berdin: jendea jende artera joan, gaia bere baitan hara-hona eramanez nornahiren aurrera, edo gaia oholtza gainean kokatu eta jendea oholtzara igo eta jendea oholtzatik jaitsi, ikuslego beti beraren aurrean.
Eta martxoko lora more edo berdin maiatzeko zein apirileko eta zernahi koloretako izan, elgarretaratze fisikoki geldiei usaina mintzen ari ote zaien... Ez du erakarpenik gelditasunak eta ez du jakinminik pizten. Egoki antolatua izan arren, oholtza ingurua mimoz egindako pankartaz josia... Baina hitz batzuek ezin dira ja irakurriak izan. Etengabeko errepikak oharkabeko bilakatu ditu. Begi-niniek hitzon formako zulo-moldeak eginak dituzte, euren soslaien pasabidetik sartzen dira hitzok begietara eta han pausatzen, haurtxoen jolas geometrikoetan hirukiak eta laukiak bakoitza bere zuloan bezala; nini-ertzik urratu gabe, tentsiorik sortu gabe, eraginik gabe, orbela bezain apal eta itzali.
Eta hala, oholtzaren aldamenetatik jendea pasaeran entzungor. Hitz batzuk ezin dira ja entzunak izan: etengabeko higadurak sor utzi duen frekuentzia batean esanak baitira. Ez dira geratzen. Eta hitz maiztuon azentuazioa aldatu arren, entzuleak sorpresarekin esanarazteko bezala, ez, ohitu gara horretara ere.
Ez da jendearen axolarik eza lanean fin ari denaren errua, noski. Bada jendearen axolarik eza lanean fin ari denaren arazoa. Nola egin... Pasaeran doan jendeak mesprezuz begiratzen du ia erabat emakumez osaturiko biltzar bat. Eurekin zerikusirik ez balu bezala -...balu bezala-. Gizonak tarteko balira, gizon dezente, orduan beste zilegitasun bat emango liokete bilkurari, legitimitatea. Eta beste lasaitasun bat begiratzen duenari, ez litzateke hain irudi inkomodo agresiboa. Baina hori... hori itsaso beronen beste sakonune bat da... Beste baterako.
Eta oholtzara axola handiz eta propio hurbildu direnentzat ere, zer? Diskurtso batzuek, hartzaileari mira handirik gabe, lauzpabost papereko sortan heltzen direnean, ertzetik grapa batez lotuak, jakinekoak eta geuk geuretzako esanak, ezin dute indarrik eman, ez pozik. Entzule militanteen pazientziari pilak janez elikatzen diren irakurketa mono-tonoak.
Eta alor anitzetako "jende ezaguna" espreski joana... Baina kontestu batzuetan ezin liteke adibidez bertso onik osatu. Bertso batzuekin ezin liteke barrurik hunkitu. Sortu berriak izan eta lehen ere entzunak iduri. Harria bezain astunak. Borobilegi zozoak. Eta begiak betazalekin bezala, geruza inpermeable batekin estaltzen dugu automatikoki bularra, bihotza -eboluzio kultural bat izan da; ez genetikoa-.
Eta esan modu batzuk ezin dira ja efektiboak izan. Aldarrikatzen ari bagina bezala aldarrikatzea. Oihua gehiagok entzuten dute baina gutxiagok aditu.
Bi hitzetako esloganek ezin dute ja hainbeste kabitu: hainbeste ñabardura, hainbeste jende, hainbeste urte... Zaharberritze bat behar. Eta esaldien inperatiboak ia uxatu egiten du erakarri baino -ez arrazoi faltagatik-.
Eta ez da erraza. Eta beste mila eta bi faktore... Baina estilo bat. Estilo bat, honezkero nekagarria.
Mugimendua; mugimendua bizigarri. Hobe isilik ari, oihuka egon baino. Ekinaldiak edo Ekitaldiak. Eginez esan, edo aldarrikatuz... aldarrikatu.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.