Contradictio in terminis
Jose Bergaminek esan zuen behin batean contradictio in terminis bakarra guardia zibilaren txapelokerra dela, barrutik biribila eta kanpotik paralelepipedoa delako. Bi gauza desberdin aldi berean.
Esan al daiteke enpresa batean 20.000 langile soberan daudela, irabaziak aurreko urtekoak baino %60 handiagoak izan direnean? Banku batek bilioi bateko mozkinak izan ondoren -pezeta zaharretan, jakina-, nola esan dezake behar baino 300 langile edo gehiago dituela? Posible al da petrolio enpresa handiek %80tik gorako etekin igoerak izan ondoren, plantillak modu drastikoan murriztea? Nola daiteke irabazi "errekorrak" izan eta, horrexegatik, langileak langabezian uztea? Contradictio in terminis.
Kontraesanaren muina. Esan beharko da etekin ekonomikoa eta aurrerapena ez direla gauza bera. Ez behintzat beti pertsona berentzat. Horixe da gaur egungo ekonomia sistemaren kontraesan latza.
Gure ekonomia merkatu librearen ideian oinarritzen da, halako merkaturik inoiz existitu ez bada ere. Ideia hori aitzakia hutsa da, zurigarri soil bat norberekoitasun ankerrena estaltzeko. Ahalik eta gehien irabaztea da kontua, noren edo zeren bizkarretik begiratu gabe, eta Administrazio publikoak ez dezala esku hartu, interesatzen denean salbu.
Hori dela eta, botere ekonomiko guztia pertsona gutxi batzuetan kontzentratzen ari da. Egunero ikusten ditugu horren adibideak, prentsan eta gainerako hedabideetan.
Ondorioak. Hala ulertzen da deslokalizazioa -eskulan merkeagoa bilatzea, kapitalarentzat onuragarriagoa den beste leku batean-. Orain deslokalizazioari "birlokalizazioa" deitzen zaio.
Gizarte premiak bere horretan geratzen ari dira. Euskal Herrian egoera hain txarra ez bada ere, estatu mailan gizarte gastua BPGarekin alderatuta, Europar Batasuneko batez bestekoa baino zazpi puntu beherago dago. Ez dute nahi Gobernuek ekonomia pribatuan esku hartzerik, batez ere, laneko behin-behinekotasuna, prekarietatea eta lanpostuaren segurtasun falta arautzea bilatzen badute.
Antzeko zerbait esan daiteke laneko istripuei buruz -azkenean, ez dira inoren errua izaten- eta beste hainbat ondorioez.
Aurrerapena egongo bada, atzerapena egon behar nonbait.
Batzuentzat irabaziak eta lana izango badira, beste batzuk lanik gabe egon behar. Herrialde batzuk aberastu ahal izateko, beste batzuk pobretu egin behar…
Bizi garen gizarte honetan, Bergaminek aipatutako txapelokerrarena baino askoz kontraesan gehiago daude. Eta hori politikaren alorrean sartu gabe, non "egiaren eta gezurraren" arteko kontraesanak, "hitzen eta egintzen" artekoak eta abar, eguneroko ogia baitira.
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]
Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.