Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 19an


Gipuzkoan, euskararen erabilera soziala sustatzeko 2.785.120 euro

Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritzak 2006ko diru-laguntzetan, iazkoarekin alderatuta, %10,8ko igoera egin du. Igoera horrek hiru sailetan eragingo du: aldizkarietan, euskal kantagintzan eta alor sozio-ekonomikoan. Diru-laguntza kopuru handiena jasoko duten atalak dira honakoak: aldizkariak (814.520 euro), informazio teknologiak (481.100), euskararen erabilera soziala normalizatzeko udal planak (325.000) eta euskara sustatzeko proiektu eta jarduerak (285.000).
Miguel Sanzek irrati lizentziak berriz


banatzeko presarik ez du

Euskalerria irratiak epaileengana jo du Gobernuari gehienez ere bi hilabeteko epea eman diezaioten irrati lizentzien banaketa egiteko. Nafarroako Gobernuko presidente Miguel Sanzek ez du presarik, ordea. EAk eskatuta parlamentuan hitz egin du Sanzek eta esan du epaileen sententzia Gobernuak beteko duela, eta orain arte bete ez badu ez dela izan borondate faltagatik, hainbat arazo izan duelako baizik. Mahaia biltzera deitu du, baina mahaia osatzeko bilera noiz izango den ez du zehaztu.


Ertzain denak zaku berean

Otsailean, Bilboko Alde Zaharrean, ertzainei euskaraz egiteko eskatu zien herritarra atxilotu zuten. Albisteak izan du oihartzunik sarean. Tiraka izeneko blogean, euskararekiko kezka izan eta Eusko Jaurlaritzan lan egiten duen hainbatek parte hartzen du. Ertzain batek Ertzaintzak euskararekiko duen jarreraz idatzi duen bati erantzun berri dio. Hona pasarte batzuk: «Zoritxarrez, euskal gizarte mediatiko politiko honek eltzekada ugari, eta ez beti gozoak, prestatzen dizkigu. Eltzekada ugarienak uniformatzaileak dira (...). Ez gaitzazue uniformatu zuek ere, nahiz eta uniforme bera jantzi Ertzain guztiok (...). Gutxik dute ahalmena, eta nahia, euskaraz jarduteko beraien herritarren aurrean, hauek hala eskatuz gero. (...) Baina, zer gertatzen da Ertzaintzan lan egiten dugunok ezin dugunean euskaraz lan egin? Non dago euskal zale jendea? Oholtza zaleak, non zaudete? Etengabea da Euskararen Legearen urraketa Ertzaintzan, benetan. (...) Egoera hau salatuz barne idatzi bat egin dugu Ertzain talde batek. (...) Ez ahaztu gutaz, guk ere euskaraz hartu nahi baitugu arnasa!». Ertzainaren testu osoa daukazue http://tiraka.blogspot.com-en.


Azkenak
Karbono biltegi izateari utzi dio Artikoko tundrak

AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.


EAJk eta Juntsek energia enpresa handiei ezarritako zerga ezabatu dute

Euskal Herriko eta Kataluniako indar eskuindarrek bat egin dute PPrekin eta Voxekin, zerga ez luzatzeko.


2025-01-23 | Euskal Irratiak
Erizainen erdiak genero eta sexu indarkeria jasaten du lanean

Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.


2025-01-23 | Julene Flamarique
2024an 361 kazetari atxilotu zituzten munduan

Asiak jarraitzen du izaten kazetari gehien atxilo dituen kontinentea: 2024an atxilotutako kazetarien %30 baino gehiagorekin. Txina, Israel eta Myanmar izan ziren berriemaile gehien espetxeratu zituzten estatuak iaz. Osotara, 200 kazetari baino gehiago hil eta ehunka zauritu eta... [+]


2025-01-22 | Julene Flamarique
‘Independentziara egunak’ antolatu ditu Ernaik Hego Euskal Herriko 75 udalerritan

“Independentziara egin beharreko bideaz” hausnartzea da helburu nagusia. Apirilaren 20an, Aberri Egunarekin batera,  Berriozarren ospatuko duten Gazteon Eskutik jardunaldia izango dute azken geltoki.


Esa-ko urtegiaren handitzea
Apurketaren mamua beti hor

Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Gorriz margotu dute Iruñeko Erorien Monumentua, ‘Caídos eraitsi’ eta ‘Faxismoaren aurka lehen lerrora’ aldarripean

Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.


Groenlandia erosi nahi dute

Groenlandia, X. mendearen amaiera. Lehen esploratzaile eta kolono eskandinaviarrak uhartera iritsi ziren. Baina XV. menderako kokaleku horiek abandonatuta zituzten eta jatorrizko inuitak geratu ziren. Baina 1721an, Hans Egede misiolariak espedizio bat antolatu zuen eta kolonoak... [+]


2025-01-22 | ARGIA
140.000 eurorekin zigortu du Jaurlaritzak Zarauzko ikastola, ezarritako matrikulazio muga gainditzeagatik

Salbatore Mitxelena ikastolak 140.000 euro ordaindu beharko ditu, Eusko Jaurlaritzak Haur Hezkuntzarako ezarri dion matrikulazio muga gainditzeagatik, baina zortzi ikasleak mantenduko ditu, negoziazioen ondorio. Hezkuntza Sailaren erabakiak eta jarrerak salatu ditu ikastolak.


2025-01-22 | Julene Flamarique
Martxan da Errobiko hezegunea “Natur Erreserba Nazional” gisa izendatzeko proiektua

Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]


Mahai-ingurua | ELA · LAB · Steilas · ESK
Moldaketa, zail bezain ezinbesteko

Lehen aldia da Hego Euskal Herriko euskal gehiengo sindikalak armagintza industriaren moldaketaz taldean eta modu publikoan hitz egiten duena. Aurreko hilabeteotan mugimendu antimilitaristak bilera bana egin du lau sindikatuokin, produkzio militarra “sozialki... [+]


2025-01-22 | Inma Errea Cleix
Ez gara aire

Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.

Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]


Eguneraketa berriak daude