Hain "xelebre" al gara euskaldunok?


2021eko uztailaren 19an
«Nazkatuta nago ikusteaz euskaldunok nola egiten dugun barre geure burua gutxiestearen kontura" -esan zidan lagun batek. Horretaz pentsatzen hasi eta arrazoi zuela iruditu zitzaidan. Burura etorri zitzaizkidan zer antzerki mota eta zein telebista saio atsegin ditugun. Benetan, hausnarketarako gaia zela otu zitzaidan. Hain "xelebre" ikusten al dugu geure burua? Hain "alproja" ikusten al gaituzte atzerritarrek? galdetu nion neure buruari.

Horretan ari nintzela, Marga Iñiguez pedagogo eta filosofo madrildarrak Hik hasi aldizkarian esandakoa ekarri nuen gogora. Berak horrela ikusten du euskalduna: "Kultura bakoitzak bere sortzeko modua du. Hemen ezaugarri batekin egin dut topo: sinbolikoagoak zarete. Hitz bakoitza sinbolo bat da. Oso interesgarria da jendeak nola sinbolizatzen duen, eta zer puntutan jartzen duen ekintza. Jakin nuenean aditza esaldiaren azkenean doala, "lan egiteko modua bezalaxe da eta" pentsatu nuen. Beti bukaeran egiten da ekintza, ebazpen bezala, eta oso azkar, baina behin pauso batzuk eman eta gero, eta ez hasieran. Niri hau asko interesatzen zait. Eta baita jendea zer emozionala den ikustea ere, nahiz espresatzerakoan erreparoak izan batzuetan. Jendea oso sentibera da, eta aldi berean ekintzaz azkarra, eta bi puntu horiek oso interesgarriak iruditzen zaizkit lantzeko."

Marga 16 herrialdetan aritu da lanean (AEBak, Mexiko, Argentina...) eta lan-harreman luzea du Euskal Herrian. 13 urtetan telebistan aritu da haurren eta nerabeen programetako aholkularitza pedagogikoa eskaintzen. Berak esandakoa, kriteriodunaren eta ongi pentsatutakoaren ondorioa da, zalantzarik gabe. Modu positiboan ikusia. Euskaldunongandik zer espero lezakeen pista ematen diguna.

Eta guk nola ikusten dugu euskalduna? Zer diote gutaz? Topikoei eta karikaturei kasu eginez, galderei erantzuten ausartuko al gara? Hori bai, modu positiboan, aurrera egiteko geure buruaz zer espero genezakeen hausnartuz:

Atzerrira lanera joan diren euskal joakinei buruz zera diote:

- "Burugogorra" da. Buruan zerbait jartzen bazaio, hura lortu arte arituko da. Langilea, pertseberantea...

- Solidarioa. Euskal Herrian hain biztanle gutxi izanda, nazioarte mailan milaka misiolari, bolondres eta kooperante dabil laguntza lanetan.

- Antolatua. Hori diote kanpotik etorri, eta zenbat elkarte mota, koordinadora, bilgune, kontseilu eta abar dauden ezagutzen dutenean.

- Tradizioaren maitalea eta berritzailea. Herri kirolak, euskal pilota mota desberdinak... bertsolaritza, inon ba al dago hain antolatua eta garatua?

- Lagun artekoa. Elkarte gastronomikoak, koadrilak eta abar ezagutzerakoan.

- Identitatearen defendatzailea. Horrela diote: "Zuen identitatearen defentsa egitearren gatazkan sartzeko prest zaudete".

- Sortzailea eta iniziatibaduna. Egoera zailetan ikastolak, gau-eskolak, herri aldizkariak, irratiak, egunkariak, telebistak eta abar sortzean.

- Kooperatiboa. Kooperatiben mundua eta antolaketa ezagutzen dutenean.

- Kirolaria. Ikusi besterik ez dago mendizale federatuen kopurua eta zenbat kirol praktikatzen diren gure Herri txiki honetan.

- Parte-hartzailea. Intuitiboa, berezko nortasunekoa -bi edo hiru euskaldun elkartzen direnean, nahiz euren artean ongi eraman, bakoitzak bereari eutsiko dio-... eta horrela jarrai genezake.

Laguna urrutiago heldu zen: "Gainera, arduratzen nau batez ere, zer baserritar klase aurkezten diguten».

Izan ere, errepideak direla, azalera handiko saltokiak, industrialdeak edota beste azpiegitura mota dela, baserri gehienak baztertzen ari dira, itotzen... akabatzen. Gauza asko galduko ditugu baserrien desagerpenarekin: bertako hizkuntza eta kultura, naturarekin duen harremana, transmititzen dituen balioak, antolatzeko duen era... Bizitzeko estilo bat azken finean.

Munduaren aurrean gure burua aurkezteko ditugun balioak erabili nahi dituzte barre-eragile. Gure hezkuntzaren oinarriak izan beharko luketenak, hain justu!


Azkenak
2024-12-23 | Ahotsa.info
“HTX-k bukatzen du bere zikloa, baina oraindik daude borrokatzeko eta aldarrikatzeko motiboak”

HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.


Hegoaldean 222 milioi euro gastatu dira Espainiako Loterian, sarietan jasotakoa baino bost bider gehiago

Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]


Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]


2024-12-23 | Behe Banda
Barra warroak
Asko maite zaituztet, baina...

Ez dut maite aterkia partekatzen ez dakien jendea. Ez dut maite azkarregi ibiltzen den jendea, ni ez naizenean; ez eta polikiegi ibiltzen dena ere (tira, horiek pixka bat bai, baina pixka bat bakarrik). Ez dut maite autobusean pasilloaren aldeko eserlekuan esertzen den jendea... [+]


Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu

Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.


2024-12-23 | Irati Diez Virto
Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz

Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]


2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Ilarraren entzumena

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.


2024-12-23 | Garazi Zabaleta
Ekin Dulantzi
Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin

Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]


Teknologia
Gai izango ez garenean

Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]


Materialismo histerikoa
Idatzi nahi nuen

Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]


2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Eguneraketa berriak daude