Duela 5 urte Aralarrek Euskal Herriarentzat bakea eta marko juridiko-politiko berria lortzea lehentasun zirela aldarrikatzen zuen; gure herrian hiru erabaki esparru bereiztu behar zirela; baketze eta sakontze demokratikoaren bidean, bereizitako bi mahai behar zirela; eta bide zibil eta politiko hutsetatik nahi genuela ezker abertzalea.

Jarrera politiko horiekiko koherentziak, ezker abertzaleko sektore "ortodoxoaren" deskalifikazio, manipulazio eta presio itzela eragin digu hainbat urtez.

Orain 15 hilabete ordea, Batasunak bere egin zituen postulatu horiek Anoetako proposamenean; benetan albiste ona izan zen. Gaur, konponketa demokratikoaren aldeko prozesuaren bultzatzaile nagusiaren papera jokatu nahia adierazten du Batasunak. Primeran iruditzen zait; bost axola nork janzten dituen dominak. Euskal herritarrek, presoek, sufritzen duten guztiek irabaztea da kontua. Baina ETAk ez du oraingoz Batasunak Anoetan emandako papera publikoki onartu. Halere, alderdi honek egindako apustuaren tamainak eta gizarteak indarkeria espresio ororen aurka duen gero eta jarrera tinkoagoak itxaropenerako motiboak ematen dizkidate. Ez al naiz deskuidatuko!

Kataluniako Estatutuarekin gertatutakoak, bere aldetik, konfrontazio politikorako indar metaketa eta presio soziala ezinbestekoak izango direla erakutsi du, Espainiako Gobernuak euskal herritarron hitza errespetarazteko. Ah! Eta EAJ-PNVrekin zoli ibili beharko dugula, CiUrena egiterik nahi ez badugu.

Bai, marko juridiko-politiko berria behar dugu; burujabetza, ez estatutu aldaketa soila. Zertarako ordea? Bada pixka bat urrunago begiratzeko garaia.

Euskal Herriaren eraldakuntza sozialerako behar dugu, nahi ez ditugun egungo errealitateak aldatzeko, Estatuarengan atsegin ez ditugun ezaugarrien bestelakoak izango dituen Herrirantz abiatzeko. Horretarako ordea, eskumenez gain bestelako politikak behar dira, garakeria ekonomikoaren nagusitasunari buelta eman eta gizartea ongizate, natur baliabide eta gehien behar dutenekiko arduraren arteko orekan jartzeko bideak jorratuz, besteak beste.

Nafarroan esaterako, aldaketa politikoa ezinbestekoa da eta horrek indar abertzale eta aurrerakoien arteko indar bilketa eskatzen du. EAEn ere ezkerretik gobernatuko duten erakundeak behar ditugu. Horretarako ordea, ezker abertzale indartsua behar dugu ezinbestean, zibila eta zabala: bide politiko hutsak erabiliko dituena eta eskubide zibil eta politikoak defendatzeko giza eskubideak alboratuko ez dituena; bere baitako aniztasuna bildu eta inolako subordinaziorik gabe kudeatuko duena; gizarte mugimenduekiko kidetasun harremanak izango dituena, gizarte zibilari protagonismoa emanez; barne demokrazia mimoz zainduko duena; errespetuz jokatuko duena, ideiengatiko pertsekuzio eta presiorik onartuko ez duena; erakundeetatik behar sozialei modu eraginkorrean erantzuteari lehentasuna emango diona... Eta horretaz gain, EAJ-PNVren alternatiba erreal izateko bokazioa izango duena; hau da, independentzia eta sozialismo helburuei muzin egin gabe, herrigintzako eguneroko lana egun horretarako utzi ez eta ezkerreko beste alderdiekin elkarlan eta konbergentzien bidetik jarduteko gai izango dena.

Borroka antimilitaristan ikasitakotik dakigu ordea "bidea helburua bezain garrantzitsua dela". Horregatik, orain arteko lanari jarraituz eta etorkizuneko ezker abertzale berriaren oinarriak jartzeko bidean, ilusio handiz heldu nahi diogu Aralarretik, elkarlanekoa izan beharko lukeen aldi honi. Egingo nuke ezkerreko hainbat eragile sozial, sindikal eta sentsibilitate politikok oinarri horietan topo egingo dugula. Denek? Ibiliz egiten da bidea.