Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 27an


Baionako Szewczyk epaileak ikastolek akulturazioa eragiten dutela dio

Baionako Florent Szewczyk, familia arazoetako epailea dibortzio kasu batean ari da lanean. Gurasoetako batek eskatu dio haurra Seaskako ikastolatik atera eta eskola publikoan sartzea. Epaileak eskaria onartu du eta baita arrazoitu ere: ikastolak «dekulturazio eta akulturazio arriskua» omen dakar. Seaskako lehendakari Ixabel Xarritonek adierazi duenez, epailea, beste hainbat bezala, frantziar ikuspegi kolonialista hertsian oinarritu da. Larriena da, bere ustez, laido horiek errepikatzen direla eta sakoneko ideologia baten adierazle direla. Euskararen Erakunde Publikoko lehendakari Max Brissonek esan du bitartekari lanak egingo dituela epai honetan. Gaineratu du epaileak gaia ez duela ondo ezagutzen. Esate baterako, Seaskatik haurra atera eta Ikas-Bi ereduan sartzeko erabakia hartu baitu eta Ikas-Bi eredurik ez da existitzen, Ikas-Bi, eskola publikoan euskararen alde ari den hainbat gurasok osatutako elkartea baita.


Munduko 6.000 hizkuntzetatik 4.000 desagertuko dira XXI. mendean

Unescok ekainean aurkeztu zuen munduko hizkuntzen egoeraz egindako lana: Hizkuntzen Mundua. Orain euskaraz argitaratu dute EHUren laguntzarekin eta Felix Martí liburuaren koordinatzaileak adierazi duenez, XXI. mendean 6.000 hizkuntzetatik 4.000 galduko dira. Bere ustez, euskara ez da izango horien artean. Euskararen egoera osasungarria dela azpimarratu du, «nahiz eta beti ere erlaxatu gabe eta tentu handiarekin jokatu behar den». Baikor da Martí, baina Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian euskarak bizi duen egoerak asko kezkatzen dituela gehitu du.


Irulegiko Irratiaren 25. urtemuga gazi-gozoa

Nafarroa Behereko Irulegiko Irratiak 25 urte beteko ditu aurten. Mende laurdena bada ospatzekoa, baina irratiaren egoera ekonomiko kezkagarria ez dute albora utzi nahi. 241.000 euroko aurrekontua du irratiak eta hirutik bat entzuleen ekarpenek osatzen dute. Batetik, entzuleen ekarpena ahultzen doa eta bestetik, orain arte jaso duten gazte enpleguaren diru-laguntza ere bukatzera doa. Herriko Etxe eta herri elkargoei ere eskatzen diete dirua, baina ez da nahikoa. Esate baterako, udan langile batek irratia utzi du eta ez dute ordezkorik hartu. Urtero egiten dute otsailean kanpaina entzuleei dirua eskatzeko eta aurten ere egingo dute, baina eragile publikoei egiten diete eskaria irratiak gizartean eta ekonomian betetzen duen funtzioagatik.
Irulegiko Irratia bezalatsu beste irrati batzuk ere diru-laguntza eske dira azkenaldian. Baionako Gure Irratiak kanpaina abian du egoitza berrira igarotzeko beharrezko dirua lortzeko eta Info 7 irrati sortu berriak ere laguntza eskatu du proiektuak aurrera egin dezan..


Azkenak
Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Salaketa jarriko du Ertzaintzaren tiro baten ondorioz barrabila galdu zuen gizonak

Ospitaletik irten eta berehala prentsaurrekoa eman du Iker Aranak, Errekaldeko gaztetxearen aurrean. Gaztetxearen desalojoan ertzainek "neurrigabeko indarkeria" erabili zutela salatu du, eta salaketa hurrengo egunetan aurkeztuko du.


Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Hutsuneak

Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.

---------------------------------------------------------

Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]


2025-04-11 | Estitxu Eizagirre
Bertso eta pilota zaleentzat saio berezia Zumarragan larunbatean

Gipuzkoako Euskal Pilota Federazioak 100 urte betetzen ditu aurten. Ospatzeko antolatu dituen ekitaldien artean dago apirilaren 12an Zumarragan egingo den bertso saio berezia. Pilotari bat arituko da gai-jartzen, eta pilotarekin harremana duten Gipuzkoako lau bertsolari kantuan... [+]


2025-04-11 | El Salto-Hordago
“Gatazka eta abusua ez dira gauza bera”, feminismoko eztabaidei heltzeko

Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


2025-04-11 | Irutxuloko Hitza
Helena Tabernak irabazi du Giza Eskubideen Zinemaldiko Saria

Helena Taberna zinegileak jasoko du aurten Donostiako Giza Eskubideen Zinemaldiaren Saria. Sariaren entrega ostiralean, apirilak 11, 20:00etan Viktoria Eugenia Antzokian ospatuko den bukaera emanaldian izango da.


Eguneraketa berriak daude